Zapinanie pasów – co mówi prawo o ruchu drogowym?
Kwestię bezpieczeństwa kierującego pojazdem i pasażerów precyzuje artykuł 39. Prawa o ruchu drogowym. Zgodnie z artykułem zarówno kierowca jak i wszyscy pasażerowie pojazdu mają obowiązek korzystania z pasów bezpieczeństwa. Przypomnijmy, brak pasów wiąże się z karą finansową 100 zł. Mandat w takiej samej wysokości otrzyma zarówno kierowca, który nie zapiął pasów, jak i pasażer.
Kierujący pojazdem zostanie także ukarany, gdy posiada zapięte pasy, ale obowiązku nie dopełnił pasażer lub pasażerowie. Tu dochodzi dodatkowa kara, czyli przyznanie punktów karnych kierowcy – 5 punktów za brak pasów u 1 pasażera, 8 punktów w przypadku więcej niż 1 pasażera.
Pracujesz w tym zawodach? Nie zawsze musisz zapinać pasy
W punkcie drugim artykułu 39. wymieniono 11 przypadków, w których dana osoba może być zwolniona z obowiązku zapięcia pasów bezpieczeństwa. Mowa o nie tyle o samym zawodzie, co o kontekście wykonywania pracy wiążącej się m.in. z koniecznością szybkiego reagowania. Zgodnie z obowiązującym prawem pasów bezpieczeństwa nie musi zapinać:
- kierujący taksówką podczas przewozu pasażera,
- instruktor lub egzaminator podczas szkolenia lub egzaminowania,
- policjant, funkcjonariusz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej, żołnierz Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej – podczas przewożenia osoby zatrzymanej,
- funkcjonariusz Służby Ochrony Państwa podczas wykonywania czynności służbowych,
- żołnierz Żandarmerii Wojskowej podczas wykonywania czynności ochronnych,
- zespół medyczny w czasie udzielania pomocy medycznej,
- konwojent podczas przewożenia wartości pieniężnych.
Czy kobieta w ciąży musi zapinać pasy?
Zgodnie z artykułem obowiązek korzystania z pasów bezpieczeństwa w samochodzie nie dotyczy kobiety o widocznej – czyli zaawansowanej – ciąży. Decyzja o skorzystaniu z pasów należy do kobiety. Warto dodać, że – o ile nie istnieją do tego konkretne, medyczne przesłanki – w przypadku ciężarnych zapinanie pasów jest jednak zalecane. Policja wyjaśnia, że w razie ewentualnego wypadku brak pasów u ciężarnej może mieć dramatyczne skutki dla kobiety i dziecka. Praktycznym rozwiązaniem może okazać się stosowanie adaptera do pasów dla kobiet w ciąży. Mowa o specjalnych nakładkach, które pozwalają przesunąć pas i minimalizują ryzyko uszkodzeń płodu w razie wypadku lub gwałtownego hamowania.
Czy choroba zwalnia z zapinania pasów?
Zgodnie z prawem z obowiązku zapinania pasów w samochodzie zwolnione są również osoby, którym lekarz wystawił zaświadczenie o przeciwwskazaniu do używania pasów bezpieczeństwa. Ewentualne zagrożenie zdrowotne ocenia lekarz, a sam dokument może zostać wystawiony przez lekarza rodzinnego lub lekarza dowolnej specjalizacji. Artykuł 39. doprecyzowuje, że prawidłowo wystawione zaświadczenie musi posiadać:
- imię i nazwisko,
- numer PESEL, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL – serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które wydało ten dokument,
- okres ważności,
- znak graficzny zgodny ze wzorem określonym w art. 5 dyrektywy nr 91/671/EWG.
Dziecko w foteliku czy w pasach bezpieczeństwa?
Obowiązek zapięcia pasów bezpieczeństwa nie dotyczy także dzieci poniżej 3 roku życia, przewożonych pojazdami kategorii M2 i M3 – czyli służącymi do przewozu ludzi i bagażu (powyżej 8 miejsc siedzących). W przypadku pojazdów kategorii M1, N1, N2 i N3, które są wyposażone w pasy bezpieczeństwa:
- dzieci poniżej 150 cm wzrostu muszą być przewożone w fotelikach lub innych urządzeniach przytrzymujących dla dzieci,
- dziecko o wzroście co najmniej 135 cm może być przewożone na tylnym siedzeniu pojazdu (z zapiętymi pasami) jeżeli ze względu na masę i wzrost dziecka nie jest możliwe zapewnienie fotelika bezpieczeństwa lub innego urządzenia przytrzymującego.
W pojazdach kategorii M1 i N1 na tylnym siedzeniu pojazdu można przewozić trzecie dziecko w wieku co najmniej 3 lat (z zapiętymi pasami bezpieczeństwa), gdy dwoje dzieci jest przewożonych w fotelikach lub innych urządzeniach przytrzymujących, zainstalowanych na tylnych siedzeniach pojazdu i nie ma możliwości zainstalowania trzeciego fotelika dla dziecka.