Poczekaj pół roku lub płać podatek. To prawo dotyczy każdego

Zakup nowego samochodu to przyjemność ale i szereg obowiązków. Auto z drugiej ręki trzeba przerejestrować w ustawowym terminie, w większości przypadków należy też pamiętać o podatku PCC i stosownej deklaracji. Ubezpieczenie? Należy pilnować ciągłości OC, bo kary za spóźnienie nawet w tej kwestii są drakońskie. Nie każdy wie jednak, że po zakupie samochodu jest jeszcze jeden, 6-miesięczny termin, którego muszą pilnować kierowcy. Dotyczy on każdego "Kowalskiego".

Reklama

O co chodzi? Według obowiązującego prawa, sprzedaż samochodu przed upływem 6 miesięcy od jego zakupu sprawia, że automatycznie musimy uwzględnić tę czynność w zeznaniu podatkowym i odprowadzić opłatę należną państwu. Dodatkowo, warto zwrócić uwagę na to, w jaki sposób jest liczony półroczny termin w tym przypadku.

Podatek od sprzedaży samochodu. Kto musi zapłacić?

Wszystko wyjaśnia Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli po prostu ustawa PIT. Stanowi ona, że każdy kto kupi samochód prywatnie i następnie sprzeda go przed upływem terminu 6 miesięcy, musi wykazać transakcję w zeznaniu rocznym. Warto dodać, że okres ten jest liczony od końca miesiąca, w którym pojazd został zakupiony. Dla przykładu - nabycie samochodu 15 marca oznacza, że sprzedaż bez wykazywania transakcji w zeznaniu podatkowym będzie możliwa dopiero od 1 października tego samego roku. Podatek należy odprowadzić dopiero w roku następnym, przy okazji składania deklaracji. Każdy obywatel ma czas na rozliczenie go do końca kwietnia. Kto sprzeda samochód przed tym terminem, będzie musiał rozliczyć się z fiskusem. Jak oblicza się podatek i ile zapłacą kierowcy?

Umowa kupna samochodu, samochód używany / dziennik.pl / Maciej Lubczyński
Reklama

Tyle wynosi podatek od sprzedaży auta

Podatek dochodowy od sprzedaży samochodu przed upływem sześciu miesięcy od daty zakupu jest obliczany zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi, co w praktyce oznacza to zastosowanie jednej z dwóch stawek – 17% lub 32%. Zależy ona od całkowitych dochodów podatnika, który sprzedał samochód. Jeżeli zarobki sprzedającego wynosiły mniej niż 85 528 zł, podatek będzie wynosił 17%. Natomiast osoby, których dochody przekroczyły tę kwotę, będą zobowiązane do zapłacenia podatku w wysokości 32%.

Jak obliczany jest podatek? Nie nalicza się go oczywiście od całej kwoty uzyskanej ze sprzedaży pojazdu, ale wyłącznie od uzyskanego zysku, a więc różnicy w cenach, po których właściciel kupił i sprzedał auto. Oznacza to, że jeżeli kupiliśmy samochód za 40 tys. zł, a sprzedaliśmy za 42 tys. zł, podatek naliczamy tylko od różnicy, czyli od 2 tys. zł.

Rejestracja auta, tablice rejestracyjne / dziennik.pl

Co w sytuacji, gdy samochód sprzedany zostanie w cenie niższej od wcześniejszej ceny zakupu? Posługując się przykładem auta za 40 tys. zł, jego późniejsza sprzedaż np. za 38 tys. zł nie wygeneruje obowiązku podatkowego, ale transakcja i tak musi zostać zgłoszona w zeznaniu.

Podatek PIT od samochodu. O czym pamiętać?

Podatek dotyczy samochodów kupowanych i sprzedawanych w ramach obrotu prywatnym majątkiem. Przedsiębiorcy handlujący samochodami używanymi rozliczają się ze skarbówką w nieco inny sposób. Warto jednak pamiętać, że dozwolone jest pomniejszenie uzyskanego przychodu o wydatki poniesione na samochód w czasie jego użytkowania, takie jak naprawy czy zakup części zamiennych. Obniża to podstawę do opodatkowania, a co za tym idzie, również wysokość podatku. Wszystkie odliczenia muszą być jednak udokumentowane i zgodne ze stanem faktycznym. Jeśli kierowca kupił używany, uszkodzony samochód za 20 tys. zł, naprawił silnik i wydał na to 10 tys. zł, a następnie sprzedał auto za 30 tys. zł, nie zrobił interesu życia, ale nie będzie też musiał (mimo wyższej ceny sprzedaży) uiszczać podatku - nie został bowiem osiągnięty zysk.

Obowiązki po zakupie i sprzedaży samochodu

Podatków, opłat i pułapek nie brakuje - warto orientować się, z czym wiąże się zakup i sprzedaż samochodu. Od początku 2024 roku obowiązują nowe przepisy, które mocno zaostrzyły podejście do formalności - głównie po stronie kupującego. Nabywca pojazdu ma 30 dni (albo 90, w przypadku przedsiębiorców obracających autami z drugiej ręki), żeby go przerejestrować. Nie chodzi już o zwykłe „zgłoszenie nabycia” w systemie, tylko pełną rejestrację – z dowodem zakupu, OC, przeglądem i resztą "papierologii". Spóźnienie może skutkować nałożeniem kary w wysokości 500 zł. Jeśli spóźnienie będzie dłuższe niż 180 dni, kara wyniesie 1000 zł. Większe kwoty dotyczą przedsiębiorców - handlarzy. W ich przypadku przekroczenie terminu 90 dni oznaczać będzie 1000 zł kary, a przekroczenie 180 dni - 2000 zł kary.

Kupno i sprzedaż auta używanego / dziennik.pl / dziennik.pl

Bardzo ważne jest również opłacenie polisy OC, jeśli jej ważność dobiega końca. Po zmianie właściciela samochodu ubezpieczenie nie przedłuża się automatycznie. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny nakłada kary z chirurgiczną precyzją i w praktyce, wystarczy spóźnić się z zapłatą o kilka minut. Kara w przypadku spóźnienia dłuższego niż 2 tygodnie wynosi zawrotne 9330 zł.

Sprzedający również muszą zgłosić zbycie auta w wydziale komunikacji. Na szczęście da się to zrobić bez wychodzenia z domu, wysyłając odpowiedni wniosek wraz ze skanem bądź zdjęciem umowy. Termin 30 dni, a za jego niedopilnowanie grozi kara w wysokości 250 zł. Po co to wszystko? Chodzi o oczyszczenie bazy CEPiK z tzw. „martwych dusz” – czyli aut, które formalnie nadal są zarejestrowane, ale dawno zostały sprzedane bądź rozbite. Teraz każde auto ma mieć określonego właściciela, aktualne dane i ważne ubezpieczenie. Kto się nie dostosuje, ten płaci.

Rejestracja aut w 2024 - jakie dokumenty są wymagane?

Zestaw dokumentów niezbędnych do zarejestrowania pojazdu nie ulega zmianie. Są to:

  • wniosek o rejestrację (można go pobrać ze strony urzędu lub wypełnić na miejscu)
  • zgoda na przetwarzanie danych osobowych (to najczęściej odbieramy "w okienku")
  • dowód własności pojazdu (czyli w praktyce umowa sprzedaży, darowizny, faktura VAT, lub rzadziej - umowa zamiany, prawomocne orzeczenie sądu rozstrzygające o prawie własności czy też umowa przewłaszczenia)
  • dokument tożsamości (dowód osobisty lub inny dokument ze zdjęciem potwierdzający tożsamość)
  • dotychczasowe tablice rejestracyjne (w przypadku auta zarejestrowanego w Polsce)
  • dowód rejestracyjny (jak wyżej)
  • dokumenty potwierdzające fakt przeniesienia prawa własności (np. umowa kupna przez poprzedniego właściciela jeśli ten nie przerejestrował samochodu na siebie - wymagana jest bowiem "ciągłość umów")

W przypadku aut sprowadzonych zza granicy konieczne jest również dołączenie dowodu odprawy celnej przywozowej (jeśli auto zostało sprowadzone z państwa niebędącego państwem członkowskim UE) oraz dokumentu potwierdzającego zapłatę akcyzy.

Rejestracja samochodu, tablice rejestracyjne / dziennik.pl