Te samochody nie wjadą do miasta. To pierwszy taki zakaz w Polsce

Strefa Czystego Transportu w Krakowie stała się faktem, radni przyjęli uchwałę o SCT na terenie całego miasta. Dla kierowców oznacza to zakaz wjazdu najstarszych samochodów. Ograniczania zostaną wprowadzone w dwóch etapach i będą dotyczyły wszystkich aut, także spoza Krakowa czy Polski.

Najważniejszym przepisem wprowadzonym przez radnych jest zakaz wjazdu do strefy w 2026 roku samochodów benzynowych niespełniających wymogów emisyjnych Euro 3 (auta wyprodukowane przed 2000 rokiem). Zakaz dostaną też samochody z silnikiem Diesla wyprodukowane przez 2010 rokiem (niespełniające wymogów emisyjnych Euro 5). Jednak pierwsze restrykcje wejdą w życie znacznie szybciej…

Strefa Czystego Transportu w Krakowie, takie samochody nie wjadą

Strefa Czystego Transportu w Krakowie w pierwszym etapie zacznie działać od 1 lipca 2024 r oku do 30 czerwca 2026 roku. Wówczas do miasta nie wjadą auta najstarsze, czyli blisko i ponad 30-letnie. Samochody zarejestrowane po raz ostatni przed 1 marca 2023 r. będą podlegały jeszcze lżejszym ograniczeniom. Do Krakowa wjadą pojazdy zasilane benzyną/LPG o minimalnej normie Euro 1, a w przypadku pojazdów z silnikami Diesla o minimalnej normie Euro 2.

Samochody zarejestrowane po 1 marca 2023 r. podpadają pod surowsze ograniczenia. To oznacza, że będą musiały spełniać normę Euro 3 w przypadku pojazdów zasilanych benzyną/LPG, a w przypadku aut z silnikiem Diesla – minimum Euro 5.

Silnik Diesla w Krakowie gorszy niż benzynowy, do SCT Mercedesem z 2010 roku nie wjedziesz

Od 1 lipca 2026 roku nastąpi radykalne zaostrzenie reguł. W drugim etapie wdrożenia SCT ograniczenie wjazdu będzie dotyczyło ponad 26-letnich samochodów benzynowych oraz przeszło 16-letnich aut z silnikiem Diesla (z 2010 roku i starsze).

Do Krakowa zostaną wpuszczone jedynie auta zasilane benzyną/LPG o minimalnej normie Euro 3, a w przypadku pojazdów z silnikami Diesla o minimalnej normie Euro 5. Odpowiednio dla każdego napędu wszystko, co starsze będzie zakazane.To oznacza, że samochody z silnikiem benzynowym, które nie spełniają normyemisji Euro 3 nie wjadą. Spis zakazanych modeli obejmuje takie auta jak np.: Audi 80, BMW serii 3 E30, BMW serii 5 E34, Volkswagen Golf II, Volkswagen Passat B4, Mercedes W124 (potocznie baleron), Opel Corsa A (I generacji), Opel Kadett, Ople Vectra A.

Z kolei lista samochodów z silnikiem Diesla, które nie spełniają normy emisji Euro 5 to m.in.: Alfa Romeo 156, Audi A4 B5 (pierwsza generacja), Volkswagen Golf IV, Skoda Octavia pierwszej generacji, Ford Focus Mk2 (drugiej generacji), Renault Megane II (tzw. żelazko), Peugeot 307, Volkswagen Passat B5 i B6, Opel Vectra C, Ford Mondeo III, Ford Kuga pierwszej generacji, Peugeot 407, Volkswagen Touareg pierwszej generacji czy też Mercedes klasy C (W204).

– Pojazdy z silnikami Diesla zostały potraktowane bardziej surowo, ponieważ w porównaniu z odpowiednikami benzynowymi emitują kilka lub kilkanaście razy więcej zanieczyszczeń ze spalin. Dla porównania, samochód z 2001 roku z silnikiem benzynowym emituje podobną ilość zanieczyszczeń jak samochód z 2014 z silnikiem Diesla – powiedział Bartosz Piłat, koordynator ds. transportu w Polskim Alarmie Smogowym.

Norma emisji spalin wyznacznikiem wjazdu do SCT, silnik Diesla i benzynowy, pierwsza rejestracja samochodu

Naklejki na szybę samochodów benzynowych i z silnikiem Diesla

Przepustką do SCT będzie specjalna zielona naklejka. Zgodnie z obowiązującym już rozporządzeniem zielona ośmiokątna nalepka przypomina znak STOP. Na górze przewidziano pole na rok produkcji samochodu. Oznaczenie literowe w ramce po lewej stronie będzie odpowiadać rodzajowi paliwa, jakim jest napędzany pojazd.

• P - to benzyna
• D - jak diesel, to olej napędowy;
• M - mieszanka (paliwo-olej);
• LPG - gaz płynny (propan-butan);
• CNG - gaz ziemny sprężony (metan);
• LNG - gaz ziemny skroplony (metan);
• H - wodór;
• EE - samochód elektryczny
• BD - biodiesel
• E85 - etanol
• 999 - inne.

Ramka z prawej strony zawiera informację, czy nalepka została wydana w związku z wyłączeniem ustalonym przez radę gminy w uchwale o ustanowieniu strefy czystego transportu. W dolnej części przewidziano pole na numer rejestracyjny.

NOWA NAKLEJKA na szybę samochodu i mandat 500 zł za jej brak

Sposób wydawania naklejek określi rada gminy w uchwale, w której ustanowi strefę czystego transportu. Opłata za wydanie naklejki nie może przekroczyć 5 zł. Za wjazd do SCT bez nalepki lub z niewłaściwą naklejką przewidziano mandat 500 zł. Pojazdy, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne, są zwolnione od zakazu wjazdu na mocy ustawy.

Przepisy przyjęte w Krakowie przewidują kilka wyjątków. Pojazdy zarejestrowane przed 1 marca 2023 r., których właścicielami są osoby, które ukończyły co najmniej 70 lat najpóźniej 1 marca 2023 r. nie będą objęte wymogami strefy. Dodatkowo od zakazu wjazdu i poruszania się po SCT zwolnione są pojazdy posiadające odpowiednie oznaczenie, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne. Po mieście będą też bez ograniczeń mogły jeździć pojazdy służb mundurowych, służb ratowniczych czy pojazdy specjalne jak koparki czy food trucki.

Strefa Czystego Transportu w Warszawie i kolejnych miastach

Dziś śladem Krakowa podąży także Warszawa – eksperci, którzy przeprowadzili badania na zlecenie stołecznego ratusza wskazują, że pierwszej kolejności należy wprowadzić ograniczenia dla samochodów niespełniających wymagań normy emisji spalin Euro 4 (czyli z rocznika 2005 i starszych). Następnie rozszerzyć obostrzenia także na auta z silnikami Diesla z Euro 5 (roczniki 2006-2014).

Kolejne miasta również deklarowały chęć tworzenia stref czystego transportu na swoim terenie. Samorządowcy m.in. z Warszawy, Łodzi, Wrocławia, Zabrza, Gdańska, Katowic czy Krakowa wybrali się w podróż po ekologicznych strefach w Niemczech, Belgii i Holandii. Tam poznali zasady i efekty wdrożenia SCT.

–Obecnie w Unii Europejskiej funkcjonuje ok. 300 stref czystego transportu, obszary tego typu zaczynają się pojawiać również w miastach regionu CEE. Polska pozostaje pod tym względem czarną plamą na mapie Europy – powiedział dziennik.pl Maciej Mazur, dyrektor zarządzający Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych. Zaznaczył jednocześnie, że naczelną ideą stojącą za wprowadzaniem SCT nie jest dążenie do uprzywilejowania jakichkolwiek kategorii pojazdów, lecz ograniczenie ruchu pojazdów najbardziej emisyjnych.

– Liczymy na to, że dzięki ostatniej nowelizacji Ustawy o elektromobilności, w ślad za Krakowem podążą również inne polskie samorządy. Do tej pory w Polsce na poziomie centralnym nie wprowadzono jakiejkolwiek formy opłaty emisyjnej, dlatego ustanawianie stref czystego transportu na poziomie lokalnym stanowi skuteczny instrument pomagający osiągnąć analogiczne cele: redukcję zanieczyszczenia powietrza, ograniczenie poziomu hałasu i zmniejszenie natężenia ruchu drogowego – podkreślił szef PSPA.