To obowiązek, inaczej 2000 zł. Ostrzejsze prawo dotyczy każdego kierowcy

Przejazd kolejowo-drogowy kontra kierowcy. Co mówią przepisy?

Przejazd kolejowo-drogowy to miejsce, gdzie przecinają się dwa systemy transportu lądowego. W Polsce jest co najmniej 11 600 takich "skrzyżowań" zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe. Z danych wynika również, że codziennie w całym kraju dochodzi do kilkunastu uszkodzeń szlabanów przed torami.

– Każda taka sytuacja ma wpływ na ruch pociągów – te muszą zwalniać do 20 km/h na odcinku, gdzie znajduje się przejazd – powiedział dziennik.pl Karol Jakubowski z zespołu prasowego PKP Polskie Linie Kolejowe. – Zgodnie z procedurami bezpieczeństwa, każdy taki przypadek musi być zweryfikowany przez służby PLK. Monitoring zamontowany na skrzyżowaniach dróg z torami jest wykorzystywany do ustalana sprawców takich wydarzeń– wyjaśnił.

Maszyniści mają dość i domagają się od ministra zaostrzenia przepisów dla kierowców

Na plagę niebezpiecznych sytuacji na przejazdach kolejowo-drogowych uwagę zwracają także przedstawiciele Związku Zawodowego Maszynistów Kolejowych w Polsce. W piśmie do Ministerstwa Infrastruktury domagają się zaostrzenia kar dla kierowców za łamanie przepisów i przypominają tragiczny wypadek z 10 stycznia 2024 r. na oznakowanym przejeździe kolejowo-drogowym w Budzyniu. Wtedy wyładowana blachą ciężarówka wjechała wprost pod nadjeżdżający pociąg Polregio relacji Kołobrzeg – Poznań.

– Prowadzący go maszynista nie miał szansy na uniknięcie kolizji i wyhamowanie. W wyniku zderzenia z winy nieuważnego kierowcy ciężarówki doszło do zmiażdżenia kabiny maszynisty oraz częściowego wykolejenia pociągu. Śmierć ponieśli dwaj kolejarze na służbie – mówi Leszek Miętek, prezydent ZZM. – Obecna sytuacja jest niedopuszczalna. Odpowiedzialność za bezpieczeństwo na przejazdach kolejowo-drogowych, a także ponoszenie kosztów funkcjonowania i modernizacji spoczywa wyłącznie na kolei, podczas gdy strona odpowiedzialna za infrastrukturę drogową pozostaje bierna i nie poczuwa się do żadnego obowiązku. Brakuje również przepisów ustawowych w zakresie karania kierowców za łamanie przepisów. Piraci drogowi wciąż powodują większość wypadków, a współpraca między zarządcami infrastruktury kolejowej, drogowej i policją jest wręcz niemożliwa ze względu na brak odpowiednich regulacji ustawowych. W tym zakresie oczekujemy pilnej inicjatywy legislacyjnej – stwierdził.

99 proc. wypadków na torach to wina kierowców, rowerzystów i pieszych

Statystyki są jednoznaczne. Wina za 99 proc. wszystkich zdarzeń na przejazdach kolejowo-drogowych jest po stronie kierowców, motocyklistów, rowerzystów i pieszych. Podstawowe błędy to m.in. ignorowania znaku STOP i świateł na sygnalizatorach, przejeżdżanie pod zamykającymi się rogatkami, omijanie zamkniętych półrogatek, blokowanie przejazdu przez wjeżdżanie na tory bez możliwości zjazdu, niewłaściwe zachowanie, gdy auto zostanie unieruchomione na torach.

Czy trzeba zatrzymać się przed przejazdem kolejowym? To obowiązek każdego kierowcy

Przepisy jasno określają zasady. Kierowca zbliżając się do przejazdu kolejowego oraz przejeżdżając przez rogatki, ma obowiązek zachować szczególną ostrożność.

– Oznacza to, że musi m.in. prowadzić pojazd z taką prędkością, aby mógł go zatrzymać w bezpiecznym miejscu, gdy nadjeżdża pojazd szynowy lub gdy urządzenie zabezpieczające (red. zapory lub półzapory) albo nadawany sygnał zabrania wjazdu na przejazd – powiedział dziennik.pl nadkomisarz Robert Opas z Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji. – Szczególnie uważać należy podczas warunków, kiedy widoczność jest znacznie ograniczona np. mgła czy deszcz – dodał.

Czy można wjechać na przejazd kolejowy przed zakończeniem podnoszenia zapory?

Zdaniem policji istnieją przynajmniej cztery najczęstsze przyczyny tragicznych wypadków z udziałem pojazdów szynowych. Dlatego przepisy po nowelizacji zabraniają kierowcom:

• Objeżdżania opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżania na przejazd, jeżeli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie nie zostało zakończone;
• Wjeżdżania na przejazd, jeżeli po drugiej stronie przejazdu nie ma miejsca do kontynuowania jazdy;
• Omijania pojazdu oczekującego na otwarcie ruchu przez przejazd, jeżeli wymagałoby to wjechania na część jezdni przeznaczoną dla przeciwnego kierunku ruchu;
• Wyprzedzania pojazdu na przejeździe kolejowym i bezpośrednio przed nim.

Mandat 2000 zł i 15 punktów karnych. Znaki nie ostrzegają przed kontrolą

Przejazdy kolejowo-drogowe są nadzorowane m.in. przez system RedLight, którego żółte kamery obserwują zachowanie kierowców wobec sygnalizacji świetlnej zamontowanej przed zaporami. Co ważne, inaczej niż w przypadku fotoradarów czy odcinkowego pomiaru prędkości, przed tymi urządzeniami nie ostrzegają żadne znaki. Jeśli ktoś nie poczeka kilku sekund do całkowitego podniesienia szlabanu (zapora skierowana w niebo od kątem 90 stopni) i przedwcześnie wjedzie na torowisko, to w myśl taryfikatora słono zapłaci za niecierpliwość.

Zdarza się również, że kierowcy przejeżdżają przez tory nawet gdy pulsujące czerwone światło sygnalizatora zabrania wjazdu, ale szlaban jeszcze nie zaczął się zamykać. W obu sytuacjach wyłapią to kamery i w myśl zaostrzonego taryfikatora sprawca dostanie mandat 2000 zł (4000 zł w recydywie) oraz 15 punktów karnych.

Znaki drogowe A-9 i A-10, czyli co oznaczają lokomotywa i płotek na żółtym tle?

Znak drogowy A-9 (z płotkiem) informuje o zbliżaniu się do przejazdu z zaporami, A-10 (z lokomotywą) to przejazd bez zapór. Krzyż św. Andrzeja wskazuje miejsce zatrzymania przed przejazdem niewyposażonym w rogatki, a znak STOP oznacza bezwzględny nakaz zatrzymania. Słupki wskaźnikowe G-1 to istotny i praktyczny znak również dla rowerzystów! Pomagają one ocenić odległość do przejazdu kolejowo-drogowego i lepiej zaplanować bezpieczne przekroczenie torów. Warto znać ich ustawienie.

Słupki wskaźnikowe określają odległość znaku ostrzegawczego do przejazdu. Jeżeli pod znakiem A-9 lub A-10 umieszczono słupek z trzema kreskami, to słupek z dwiema kreskami znajduje się w 2/3 odległości między znakiem ostrzegawczym a przejazdem, a słupek z jedną kreską w 1/3 odległości.

Co grozi kierowcy za złamanie przepisów obowiązujących na przejazdach kolejowo-drogowych?

• Naruszenie zakazu objeżdżania opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżania na przejazd, jeśli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie ich nie zostało zakończone – mandat 2000 zł (recydywa w ciągu dwóch lat - 4000 zł) i 15 punktów karnych;
• Naruszenie wjeżdżania na przejeździe kolejowym za sygnalizator przy sygnale czerwonym, czerwonym migającym lub dwóch na przemian migających sygnałach czerwonych, lub za inne urządzenie nadające te sygnały – mandat 2000 zł (w recydywie 4000 zł) i 15 punktów karnych;
• Naruszenie zakazu wjeżdżania na przejazd kolejowy, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy – mandat 2000 zł (w recydywie 4000 zł) i 15 punktów karnych;
• Omijania pojazdu oczekującego na otwarcie ruchu przez przejazd, jeżeli wymagałoby to wjechania na część jezdni przeznaczoną dla przeciwnego kierunku ruchu – mandat 250 zł i 5 punktów karnych;
• Przejeżdżanie przez przejazd kolejowy pojazdu lub zespołu pojazdów o długości przekraczającej 10 m i niemogących rozwinąć prędkości powyżej 6 km/h bez uprzedniego upewnienia się, że w czasie potrzebnym na przejazd nie nadjedzie pociąg, lub bez uzgodnienia czasu przejazdu z dróżnikiem kolejowym – mandat do 3000 zł;
• Naruszenie przez kierującego pojazdem mechanicznym zakazu wyprzedzania pojazdu przy przejeżdżaniu przez tory tramwajowe lub bezpośrednio przed nimi, z wyjątkiem skrzyżowania lub przejazdu tramwajowego, na którym ruch jest kierowany – mandat 1000 zł (2000 zł w recydywie) i 10 punktów karnych;
• Policjanci będą też reagować na zatrzymanie pojazdu na przejeździe kolejowym oraz w odległości mniejszej niż 10 m od przejazdu.

Mandat 2000 zł za wjazd rowerem na tory. Także pieszy może dostać taką karę

Pieszy czy rowerzysta także może zostać ukarany za nieprawidłowe pokonywanie przejazdu kolejowego. Policjanci za taki wyczyn wypiszą mandat na 2000 zł. Wysoką cenę za pośpiech przyjdzie zapłacić w przynajmniej dwóch sytuacjach:

• Wchodzenie na torowisko, gdy zapory lub półzapory są opuszczone lub rozpoczęto ich opuszczanie;
• Wejście na przejazd kolejowy za sygnalizator lub inne urządzenie nadające sygnały, przy sygnale czerwonym, czerwonym migającym lub dwóch na przemian migających sygnałach.

7 zasad bezpieczeństwa na przejeździe kolejowo-drogowym. Kiedy wyłamać szlaban?

• Znak STOP oznacza konieczność zatrzymania się przed przejazdem;
• Czerwone, pulsujące światło to zakaz wjazdu na przejazd kolejowy;
• Na przejazd można wjechać tylko wtedy, gdy zapewniony jest zjazd z przejazdu;
• Zbliżając się do przejazdu, należy zachować szczególną ostrożność i sprawdzić, czy nie nadjeżdża pociąg;
• Jeśli ktoś jest świadkiem awarii lub innej nieprawidłowości, która jednak nie zagraża życiu, to należy zadzwonić na numer do służb PLK. Będą one mogły zareagować, gdy np. rogatka jest połamana lub uszkodzona, roślinność zasłania widoczność lub oznakowanie przejazdu albo jeśli na przejeździe są zdewastowane czy odwrócone znaki drogowe;
• W przypadku kiedy samochód znalazł się już na przejeździe między zamkniętymi szlabanami i silnik działa, wówczas kierowca bez zastanowienia powinien wyłamać rogatki i zjechać z torów;
• Jeśli auto się zepsuło i nie da się go uruchomić, kierowca powinien ewakuować wszystkich pasażerów w bezpieczne miejsce. Zadzwonić na 112 i podać operatorowi numer przejazdu z żółtej naklejki umieszczonej na obudowie napędu rogatkowego od strony torów lub na odwrocie krzyża św. Andrzeja. Dzięki tej informacji zostanie wstrzymany ruch pociągów.