Nowe prawo UE. Obowiązkowa wymiana wszystkich praw jazdy. Jest data wielkiej akcji

Unia zmienia przepisy: Obowiązkowa wymiana prawa jazdy i badania lekarskie

Kierowców czeka rewolucja w przepisach dotyczących praw jazdy oraz badań lekarskich. Zmiany zapisano w nowej dyrektywie. Rada UE podkreśla, że nowelizacja będzie miała znaczący wpływ na wydawanie praw jazdy w całej UE oraz zaktualizuje minimalne wymogi dotyczące sprawności kierowców. Co to oznacza w praktyce?

Wszystko zaczęło się od skandalu. Komisja Europejska chciała, by 70-latkowie i starsi kierowcy stawiali się na badania lekarskie co 5 lat. Inaczej ich prawo jazdy traciłoby ważność. Negatywna opinia specjalisty również skutkowałaby automatyczną utratą prawa jazdy. Obowiązkowe badania lekarskie kierowców-seniorów rozpaliły emocje w krajach Unii. Posłowie PE jednak nie poparli skrócenia ważności uprawnień seniorów, aby uniknąć dyskryminacji. Zgodzili się za to na nowe zasady oceny zdrowia. Przed wydaniem prawa jazdy we wszystkich państwach członkowskich wymagane będą badania lekarskie lub badania przesiewowe oparte na samoocenie. To oznacza, że kierowca ma sam określać swoją zdolność do prowadzenia pojazdów (np. wypełniając formularz). Jednocześnie PE wybrał salomonowe rozwiązanie – pozwolił rządom krajów UE samodzielnie decydować, czy samoocena jest wystarczająca, czy jednak powinno ją zastąpić badanie lekarskie z minimalnym zestawem kontroli m.in. wzroku i układu krążenia kierowców.

Czy trzeba wymienić bezterminowe prawo jazdy? Terminy dla kierowców

Zmienią się także zasady dotyczące wymiany praw jazdy. Po ujednoliceniu przepisów kierowcy w całej Unii będą mogli uzyskać uprawnienia maksymalniena 15 lat. Przy czym w Polsce nowe prawa jazdy mają właśnie 15-letni okres ważności – wcześniejsza nowelizacja ustawy o kierujących dostosowała polskie przepisy do wymogów UE.

Rewolucja dotknie też osoby, które otrzymały bezterminowe prawo jazdy. Oznacza to, że nawet ci, którzy w blankiecie nie mają daty ważności "prawka", będą musieli obowiązkowo stawić się w urzędzie po nowy blankiet. Zgodnie z zapisami unijnej dyrektywy wymiana takich praw jazdy musi zostać przeprowadzona do 2033 roku. Ministerstwo Infrastruktury podaje szczegóły...

– Ustawa o kierujących pojazdami (art. 124) przewiduje, że prawa jazdy wydane przed 19 stycznia 2013 r., czyli tzw. bezterminowe, będą podlegać obowiązkowej wymianie w latach 2028-2033. Szacowana liczba dokumentów podlegających wymianie to około 15 mln sztuk – mówi dziennik.pl Anna Szumańska z resortu infrastruktury. Dokładnie opisuje to rozdział 19, art. 124. W punkcie 1 można przeczytać:

• Osoby posiadające prawa jazdy wydane do dnia 18 stycznia 2013 r. obowiązane są dokonać ich wymiany, na prawa jazdy zgodne z nowym wzorem prawa jazdy określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 1. Prawo jazdy zgodne z nowym wzorem wydaje się od dnia 19 stycznia 2013 r.

Prawo jazdy do wymiany. Kiedy ruszy wielka akcja w urzędach?

Bezterminowe prawo jazdy podlega obowiązkowej wymianie od 2028 do 2033 roku. To również określa ustawa o kierujących. Punkt 4. wyznacza daty, w który kierowca powinien obowiązkowo stawić się w wydziale komunikacji. W rozdziale 19 czytamy:

• Art. 124. 1. Osoby posiadające prawa jazdy wydane do dnia 18 stycznia 2013 r. obowiązane są dokonać ich wymiany, na prawa jazdy zgodne z nowym wzorem prawa jazdy określonym w przepisach.
• 2. Prawo jazdy zgodne z nowym wzorem wydaje się od dnia 19 stycznia 2013 r.
• 3. Wymiana jest dokonywana na wniosek osoby zainteresowanej, po uiszczeniu opłaty za wymianę prawa jazdy
• 4. Prawa jazdy wydane do dnia 18 stycznia 2013 r. podlegają wymianie w okresie od dnia 19 stycznia 2028 r. do dnia 18 stycznia 2033 r. w terminach określonych przez ministra właściwego do spraw transportu lub w terminie wcześniejszym na wniosek posiadacza prawa jazdy.

Które kategorie podlegają wymianie? Każdy kierowca ma ten obowiązek

– Każdy nowo wydany dokument prawa jazdy od 19 stycznia 2013 r. zawiera administracyjny okres ważności, stosownie do kategorii prawa jazdy – wskazuje Szumańska. To oznacza, że pierwsi kierowcy swoje dokumenty ważne przez 15 lat będą musieli wymienić w styczniu 2028 roku, czyli za 3 lata.

Dziś kierowcy otrzymują prawo jazdy z terminem ważności do 15 lat (po wymianie w 2028 roku nowy dokument będzie ważny również maksymalnie 15 lat). Dotyczy to kategorii: AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T. Wyjątek od tej zasady zachodzi sytuacji, w której z orzeczenia lekarskiego wynika, że kierowca ma np. wadę wzroku. Wówczas jego prawo jazdy jest znakowane odpowiednim kodem w rubryce nr 12 i może być ważne przez 5 lat. Z kolei prawo jazdy kategorii: C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D lub D+E jest wydawane maksymalnie do 5 lat, jednak nie dłużej niż wynika to z orzeczenia lekarskiego i psychologicznego.

Czy tracę uprawnienia po upływie daty ważności prawa jazdy?

– Po upływie okresu, na jaki został wydany dokument prawa jazdy, konieczna jest jego wymiana. Jednak uprawnienia do kierowania pojazdami nie wygasają – rozwiewa wątpliwości Anna Szumańska z Ministerstwa Infrastruktury.

Ile kosztuje wydanie prawa jazdy w 2025 roku? Jakie dokumenty są potrzebne?

Wniosek o wydanie nowego blankietu prawa jazdy oraz odpowiednie oświadczenia są dostępne w urzędzie. Komplet wniosków można też pobrać z internetu i w urzędzie pojawić się z wcześniej uzupełnionymi dokumentami.

• Wniosek o wydanie prawa jazdy - formularz w wydziale komunikacji lub na stronie internetowej urzędu;
• Kolorowa i aktualna fotografia o wymiarach 35 x 45 mm wykonana na jednolitym jasnym tle (obecnie wykonanie zdjęcia do prawa jazdy kosztuje średnio ok. 50 zł za komplet 4 profesjonalnych fotografii);
• Dowód wpłaty 100 zł za wydanie prawa jazdy - można zapłacić w kasie urzędu albo przelać pieniądze na konto urzędu i potwierdzanie przelewu dołączyć do wniosku;
• Kserokopia dotychczasowego prawa jazdy;
• Dowód osobisty do wglądu;
• Oświadczenie o zapoznaniu z treścią art. 233 kk.;
• Oświadczenie złożone w trybie art. 11 ust. 1 pkt 5 ustawy o kierujących pojazdami;
• Badanie lekarskie w przypadku kierowców posiadających prawo jazdy z datą ważności kosztuje 200 zł.

Obowiązkowa wymiana bezterminowych praw jazdy to nie jedyna sytuacja, gdy trzeba wymienić dokument. Wniosek o nowe prawo jazdy należy złożyć również w sytuacji, gdy: upłynął termin ważności dokumentu, wygasł termin ważności konkretnej kategorii prawa jazdy czy dokument został zgubiony lub zniszczony.