Od 10 września wielkie zmiany. To obowiązek każdego kierowcy, inaczej 1500 zł kary

1500 zł kary i zakaz prowadzenia pojazdów. Od 10 września wchodzą zmiany

Prawo jazdy na 3 miesiące można dziś stracić za przekroczenie prędkości w terenie zabudowanym o tzw. 50 plus oraz za przewożenie o trzy i więcej osób niż wynika to z homologacji auta. Policjant zatrzymuje je elektronicznie, czyli uprawnienia są zawieszane w bazie danych CEPiK, a blankiet zostaje w kieszeni sprawcy – umownie, ponieważ nie ma obowiązku wożenia go przy sobie).

OBSERWUJ kanał Dziennik.pl na WhatsAppie

Przed 10 września kierowca żeby odzyskać uprawnienia musiał iść do urzędu i złożyć wniosek o zwrot zatrzymanego prawa jazdy. Dopiero po dopełnieniu procedury mógł ponownie wsiąść za kółko. Jeśli o tym nie wiedział lub zaniedbał obowiązek, wówczas w razie kontroli policjant traktował takiego delikwenta jakby wcale nie posiadał uprawnień. Efekt? Sprawa w sądzie, a tam nawet 1500 zł grzywny oraz zakaz prowadzenia pojazdów. Z takich opresji musiał wyciągać wielu kierowców sam Rzecznik Praw Obywatelskich.

Od 10 września 2024 roku automatyczny zwrot prawa jazdy

Ministerstwo Cyfryzacji ogłosiło jednak, że od 10 września będzie możliwy automatyczny zwrot zatrzymanego prawa jazdy. Ta zmiana w przepisach ma zlikwidować źródło problemów i potrzebę składania wniosków.

– Termin wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających automatyczny zwrot zatrzymanego prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem, o którym mowa w art. 102 ust. 2b ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, w systemie teleinformatycznym obsługującym centralną ewidencję kierowców, określa się na dzień 10 września 2024 roku – zapowiedział resort. To była dobra wiadomość.

Policjant tylko spojrzy na prawo jazdy i możesz mieć kłopoty

Trzeba jednak pamiętać o sytuacji, w której upłynie termin ważności dokumentu prawa jazdy, ponieważ wydano go z ograniczeniem czasowym (np. ze względu na wadę wzroku) lub minie termin ważności konkretnej kategorii. Żeby uniknąć kłopotów warto status "prawka" sprawdzać w aplikacji mObywatel. Niedopilnowanie obowiązku zgłoszenia się do urzędu z wnioskiem o wymianę na nowy blankiet policjant potraktuje jako brak uprawnień. Konsekwencje? Przepisy mówią jasno:

• Osoba, która kieruje pojazdem pomimo utraty ważności prawa jazdy, popełnia wykroczenie z art. 94 kodeksu wykroczeń, tj. prowadzenie pojazdu bez uprawnień. Wykroczenie to zagrożone jest karą aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny oraz zakazem prowadzenia pojazdów
• Kierowanie pojazdem mechanicznym na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu bez stosownego uprawnienia stanowi wykroczenie określone w art. 94 § 1 Kodeksu wykroczeń. Na skutek nowelizacji, która weszła w życie 1.01.2022 r., wykroczenie to jest zagrożone karą aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1500 zł.

Z czasem powyższe przepisy dotkną wszystkich kierowców. Nawet tych posiadających bezterminowe prawo jazdy wydane przed 2013 rokiem. Jak to możliwe?

Prawo jazdy do wymiany. Każdy kierowca podlega tym przepisom

Znowelizowana ustawa o kierujących dostosowała polskie przepisy do unijnych wymogów. Stąd prawo jazdy jest obecnie wydawane z terminem ważności do 15 lat. Dotyczy to kategorii: AM, A1, A2, A, B1, B, B+E oraz T. Jeśli z orzeczenia lekarskiego wynika, że np. kierowca ma wadę wzroku (przypadek opisany wyżej), wówczas jego prawo jazdy jest znakowane odpowiednim kodem w rubryce nr 12 i może być ważne przez 5 lat. Z kolei prawo jazdy kategorii: C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D lub D+E jest wydawane na okres do 5 lat, jednak nie dłużej niż wynika z orzeczenia lekarskiego i psychologicznego.

Ustawa wprowadziła też obowiązek wymiany dokumentów. Dokładnie opisuje to rozdział 19, art. 124. W punkcie 1 możemy przeczytać:

• Osoby posiadające prawa jazdy wydane do dnia 18 stycznia 2013 r. obowiązane są dokonać ich wymiany, na prawa jazdy zgodne z nowym wzorem prawa jazdy określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 1. Prawo jazdy zgodne z nowym wzorem wydaje się od dnia 19 stycznia 2013 r.

To oznacza, że pierwsi kierowcy swoje prawo jazdy ważne na 15 lat będą musieli wymienić w styczniu 2028 roku. Czyli za 4 lata. Na tym jednak nie koniec…

Bezterminowe prawo jazdy do wymiany. Kto i kiedy musi iść do urzędu?

Z kolei bezterminowe prawo jazdy (oznaczone kreską w rubryce nr 11 – jak na zdjęciu niżej) podlega obowiązkowej wymianie od 2028 do 2033 roku. To również określa ustawa o kierujących i art. 124. Punkt 4. wyznacza daty, w który kierowca powinien stawić się urzędzie:

• Prawa jazdy wydane do dnia 18 stycznia 2013 r. podlegają wymianie w okresie od dnia 19 stycznia 2028 r. do dnia 18 stycznia 2033 r. w terminach określonych przez ministra właściwego do spraw transportu lub w terminie wcześniejszym na wniosek posiadacza prawa jazdy.

Tym samym po wymianie nowy dokument prawa jazdy będzie ważny maksymalnie 15 lat. Obecnie w rubryce nr 11 (z tyłu blankietu) jest wpisywana data ważności prawa jazdy. Wcześniej w przypadku bezterminowego dokumentu tym miejscu urzędnicy stawiali np. kreskę.

– Każdy nowo wydany dokument prawa jazdy od 19 stycznia 2013 r. zawiera administracyjny okres ważności, stosownie do kategorii prawa jazdy – powiedziała dziennik.pl Anna Szumańska z Ministerstwa Infrastruktury. – Ustawa o kierujących pojazdami (art. 124) przewiduje, że prawa jazdy wydane przed 19 stycznia 2013 r. (tzw. bezterminowe) będą podlegać obowiązkowej wymianie w latach 2028-2033. Szacowana liczba dokumentów podlegających wymianie to ok. 15 mln sztuk – wyliczyła.