Wielkie zmiany dla kierowców przyjęte. Oto nowe obowiązki i kary

Nowe obowiązki i kary dla wszystkich kierowców. Przepisy przyjęte

Kierowców czeka rewolucja. Wszystko przez nowe przepisy, które zamierzają wdrożyć w życie przedstawiciele Parlamentu Europejskiego i urzędnicy UE. Rezolucja właśnie została przyjęta.

Reforma dotycząca praw jazdy ma przyczynić się do zmniejszenia liczby zabitych na europejskich drogach. Obecnie każdego roku ginie na nich ponad 20 tys. osób. "Unijnych" nowinek jest co najmniej 11. Oto szczegóły…

Prawo jazdy do wymiany. Krótsze prawo jazdy dla seniorów?

Prawo jazdy kategorii B i A, czyli na samochód osobowy i motocykl, będzie ważne 15 lat. Kierowcy busów i samochodów ciężarowych dostaną prawo jazdy na 5 lat. Po tym okresie każdy będzie musiał wymienić dokument. Posłowie PE nie poparli za to skrócenia ważności praw jazdy dla seniorów. W pierwotnej propozycji Unia chciała, by 70-latkowie i starsi stawiali się na kontrolę co 5 lat – inaczej ich prawo jazdy traciłoby ważność.

– Dziesiątki tysięcy ofiar wypadków drogowych rocznie na drogach UE zmusza do działań. Uregulowanie kwestii ważności dokumentów praw jazd do 15 lat jest tożsame z polskimi przepisami – od 2013 roku prawo jazdy wydawane jest na 15 lat – powiedział dziennik.pl Mikołaj Krupiński z Instytutu Transportu Samochodowego. – Wcześniej dokument wydawany był bezterminowo. Jeśli dokument uprawniający do prowadzenia pojazdów będzie miał datę ważności, to przy jego odnawianiu będzie sposobność, aby kierowcy mogli przechodzić dodatkowe badania lekarskie potwierdzające ich predyspozycje zdrowotne do prowadzenia pojazdów – podkreślił i wskazał, że nienajlepszy stan zdrowia dotyczy nie tylko osób w podeszłym wieku – chorują także osoby znacznie młodsze, mające 30 czy 40 lat.

Nowe zasady oceny zdrowia kierowców. Chorują nie tylko seniorzy ale i osoby w wieku 30-40 lat

Przedstawiciele PE zgodzili się za to na nowe zasady oceny zdrowia przed wydaniem lub odnowieniem prawa jazdy. Pierwotna propozycja mówiła o obowiązkowym badaniu lekarskim dla wszystkich kierowców co 15 lat, a w przypadku seniorów jeszcze częściej. Nastąpiła jednak zmiana akcji i w myśl przyjętych zapisów kierowca ma sam określać swoją zdolność do prowadzenia pojazdów (np. wypełniając formularz). Z kolei dany kraj UE samodzielnie miałby decydować, czy samoocena powinna zostać zastąpiona badaniem lekarskim z minimalnym zestawem kontroli m.in. wzroku i układu krążenia kierowców. Przy tym Parlament Europejski chce, by rządy bardziej angażowały się w podnoszenie świadomości społecznej na temat sygnałów psychicznych i fizycznych, które mogą stanowić zagrożenie podczas prowadzenia pojazdu.

Utrata prawa jazdy za przekroczenie prędkości o 30 km/h. Nowy bat na kierowców

Utrata prawa jazdy za przekroczenie prędkości o 30 km/h w terenie zabudowanym – ten przepis także już niebawem może mrozić krew w żyłach każdego kierowcy. Dziś w Polsce przekroczenie prędkości o 50 km/h w terenie kończy się zatrzymaniem uprawnień na trzy miesiące. Obniżenie limitu do 30 km/h oznaczałoby szybszą utratę prawa jazdy. Kolejny bat na kierowców jest ściśle związany z tym obostrzeniem.

– Obecnie, jeśli kierowca straci prawo jazdy w wyniku wykroczenia drogowego w innym kraju UE niż ten, który wydał mu prawo jazdy, w większości przypadków sankcja będzie miała zastosowanie tylko w kraju, w którym popełniono wykroczenie i nie będzie wiązać się z żadnymi ograniczeniami w pozostałej części UE – zauważają przedstawiciele PE i zamierzają to zmienić. Jakim cudem?

Utrata prawa jazdy będzie ważna w całej Unii Europejskiej

Informacja o czasowym zatrzymaniu prawa jazdy trafi do Europejskiej Sieci Praw Jazdy (RESPER), czyli specjalnego systemu spinającego kraje UE. W ten sposób zakaz wydany np. w Polsce będzie obowiązywał we wszystkich państwach Unii. Zaproponowany mechanizm przewiduje, że służby będą miały 10 dni roboczych na informowanie się o dyskwalifikacji danego kierowcy i kolejne 15 dni na decyzję, czy zakaz prowadzenia pojazdów będzie obowiązywał w całej Unii. Przy czym kierowca o decyzji ma dowiedzieć się w ciągu 7 dni.

Nowe zasady szkolenia na prawo jazdy

Szkolenie i egzaminy kierowców także ma wyglądać inaczej niż obecnie. Podczas nauki kursanci maja nauczyć się zwracania większej uwagi na pieszych, dzieci, rowerzystów i użytkowników hulajnóg elektrycznych. – Dlatego jazda w śniegu i na śliskiej nawierzchni, bezpieczne korzystanie z telefonu podczas jazdy, martwe pola, systemy wspomagające kierowcę i zapewnienie bezpiecznego otwierania drzwi pojazdu powinny być również częścią testów dla kierowców w celu uzyskania prawa jazdy – podkreśla PE.

Młodzi kierowcy na celowniku. Jakie zmiany w przepisach?

Zmiany dotkną także kierowców młodych wiekiem (i stażem). Planowane jest wprowadzenie dwuletniego okresu próbnego, podczas którego podlegaliby ograniczeniom, takim jak obniżony limit alkoholu we krwi i surowsze kary za niebezpieczną jazdę. To obostrzenie wydaje się właściwe, szczególnie że z danych Polskiego Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ITS wynika, że ta grupa kierujących powoduje 3-4 więcej wypadków niż kierowcy po 60 roku życia (w przeliczeniu na 10 tys. populacji).

– W odniesieniu do początkujących kierowców należy zasadniczo ustanowić co najmniej dwuletni okres próbny. Jeśli początkujący kierowca posiada już ważne prawo jazdy innej kategorii, okres próbny powinien obejmować jedynie pozostałą część okresu próbnego istniejącego prawa jazdy, ale nie powinien być krótszy niż 6 miesięcy. W tym okresie kierowcy powinni podlegać bardziej rygorystycznym ogólnounijnym zasadom i karom w całej Unii za ich łamanie, na przykład w wyniku jazdy pod wpływem alkoholu lub środków odurzających, przekroczenia dopuszczalnej prędkości, korzystania z niedozwolonych pojazdów, niestosowania urządzeń bezpieczeństwa lub prowadzenia pojazdu bez ważnego prawa jazdy – brzmi przyjęta rezolucja PE.

17-latek poprowadzi ciężarówkę. Prawo jazdy nie tylko na samochód osobowy

Parlament Europejski chce też rozwiązać problem niedoboru zawodowych kierowców. Przepisy mają zezwolić 18-latkom na uzyskanie prawa jazdy na prowadzenie ciężarówki lub autobusu z maksymalnie 16 pasażerami, pod warunkiem posiadania certyfikatu kompetencji zawodowych. Ponadto, 17-latkowie powinni również kwalifikować się do uzyskania prawa jazdy na samochody osobowe lub ciężarowe, jeśli towarzyszy im doświadczony kierowca.

– Pomysł dopuszczenia 17-latków do zdobywania uprawnień do prowadzenia pojazdów ciężarowych wydaje się dyskusyjny z racji argumentów dotyczących wypadkowości, na które zwraca uwagę także Europejska Rada Bezpieczeństwa Transportu – ocenił Krupiński.

Szkolenie młodego kierowcy przez 2 lata i jazda wyłącznie z obniżoną prędkością

Reformy na poziomie prawa UE są zbieżne z rozwiązaniami polskich ekspertów. Instytut Transportu Samochodowego także dąży do wdrożenia zmian w przepisach dotyczących młodych kierowców.

– Interesującym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie dodatkowych szkoleń dla kierowców, umożliwiających jazdę z osobą towarzyszącą przez 2 lata przed uzyskaniem pełnych uprawnień, zgodnie z zasadą zaczynać naukę wcześniej, ale pod kontrolą – powiedziała Maria Dąbrowska-Loranc, kierownik Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Instytutu Transportu Samochodowego.

Zakaz jazdy w nocy od godziny 22.00 do 6.00

Eksperci proponują też wprowadzenie dwóch ograniczeń dla młodych kierowców w pierwszych 2 latach po uzyskaniu prawa jazdy. Pierwsze to obniżenie dopuszczalnych limitów prędkości na różnych rodzajach dróg. Drugie rozwiązanie to zakaz samodzielnej jazdy w godzinach 22.00-6.00. Młody kierowca mógłby prowadzić w nocy jedynie w pod okiem osoby posiadającej prawo jazdy nie krócej niż 5 lat.

Badania psychologiczne kierowców w Polsce

W Polsce kierowcy (niezawodowi) podlegają badaniom lekarskim (czasem psychologicznym) tylko w przypadku uzyskiwania prawa jazdy lub w sytuacji złamania prawa (np. na skutek przekroczenia limitu punktów karnych, prowadzenia pod wpływem alkoholu lub bycia sprawcą wypadku drogowego). Jednak zdaniem ekspertów Instytutu Transportu Samochodowego warto rozszerzyć obowiązujące przepisy.

– Badania psychologiczne, oprócz celu selekcyjnego, dostarczają informacji o sprawności psychicznej i indywidualnych mechanizmach zachowania kierowcy – powiedziała dziennik.pl Ewa Odachowska-Rogalska, psycholog transportu, traumatolog z ITS. – Te informacje mogą skłaniać do autorefleksji, wskazywać na sposoby rekompensowania braków oraz wpływać na bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Świadomy kierowca, identyfikując ograniczenia, może dostosować sposób jazdy, np. ograniczając prędkość, unikając tras o dużym ruchu, zwłaszcza w godzinach szczytu czy po zmierzchu. Rozsądnym rozwiązaniem byłoby kierowanie na badania psychologiczne, niezależnie od wieku, osób chorych, zagrożonych np. demencją – wskazała.

Senior za kierownicą. W jakim wieku nie można prowadzić samochodu?

Szacuje się, że do 2050 roku w UE blisko połowa populacji będzie miała 50 lat lub więcej. Średnia długość życia wzrośnie z 68 do 76 lat (a w krajach rozwiniętych z 77 do 83 lat). Nastąpi szybki wzrost liczby osób powyżej 80 roku życia – z obecnych 90 mln do ponad 400 mln w 2050 roku. W Polsce procesy starzenia się będą postępować jeszcze szybciej, a liczba osób w wieku emerytalnym znacząco wzrośnie już w 2030 roku. Światowa Organizacja Zdrowia uznaje, że starość rozpoczyna się w wieku 60 lat. Nad Wisłą osoby po 60. roku życia stanowią obecnie około 17 proc. populacji. Jak to się ma do kierowców?

– Nie ma precyzyjnego wieku, w którym należy przestać prowadzić pojazd, ale wraz z wiekiem u większości ludzi obniża się sprawność psychofizyczna – zauważa Odachowska-Rogalska. – Zmniejsza się wrażliwość układu nerwowego, pogarsza się widzenie, słuch i zdolności reakcji. Badania wskazują, że największe zmiany czasu reakcji występują w wieku 50-60 lat oraz po 65 roku życia. Osoby po 75 roku życia charakteryzują się nawet dwukrotnie dłuższym czasem reakcji w porównaniu do osób młodszych – podkreśliła.

Zdaniem przedstawicieli ITS starsi kierowcy są narażeni na większe ryzyko wypadków. Zawężone pole widzenia, słaba wrażliwość na kontrast i gorsza ocena odległości przyczyniają się do błędów, nierzadko tragicznych w skutkach. Największe trudności sprawia im ocena pierwszeństwa przejazdu na skrzyżowaniach – na decyzję potrzebują o 50 proc. więcej czasu.