Na rynku pojawia się coraz więcej gadżetów i elementów dodatkowego wyposażenia, które są wykorzystywane do tzw. tuningu pojazdów. Montowane urządzenia i części muszą odpowiadać przepisom określającym warunki techniczne pojazdów oraz zakres ich niezbędnego wyposażenia. Przez to muszą one w części przypadków posiadać odpowiednie parametry czy homologację, bez których pojazd nie może uczestniczyć w ruchu drogowym.

Reklama

Oświetlenie LED

Coraz popularniejszym elementem wyposażenia samochodów są światła diodowe typu LED. Są one dzisiaj montowane nie tylko przez producentów, ale także przez właścicieli używanych aut. Mogą oni kupić dodatkowe światła, i to występujące w wielu kolorach, już za kilkanaście złotych. Efektowne oświetlenie często może jednak kłócić się z przepisami określającymi dozwolone parametry lamp i skończyć się odebraniem dowodu rejestracyjnego przez policję lub brakiem możliwości przejścia okresowych badań technicznych pojazdu.

Instalowanie świateł typu LED jest dopuszczalne, o ile zostały one wyposażone przez producenta lub importera w homologację będącą dowodem na to, że część samochodowa spełnia określone prawem wymagania. Dowodem jej posiadania jest wyposażenie elementu w znak „E” z informacją (w postaci cyfry) o państwie, które nadało homologację. W każdym razie w Polsce nie jest dopuszczalne instalowanie świateł do jazdy dziennej czy podświetlenia tylnej tablicy rejestracyjnej w kolorze innym niż biały.

Przykład 1

Czy można zamontować niebieskie światła LED obok świateł mijania

Czytelnik chce kupić niebieskie żarówki, które miałyby świecić obok świateł mijania. Czy zainstalowanie takiego oświetlenia jest zgodne z przepisami?

Reklama

Warunki, jakie powinny spełniać światła do jazdy dziennej, określa załącznik nr 6 do rozporządzenia w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Zgodnie z zawartymi tam parametrami światła mijania w pojeździe samochodowym muszą mieć białą barwę i być umieszczone nie dalej niż 400 mm od bocznego obrysu pojazdu. Ich wzajemna odległość nie może być mniejsza niż 600 mm. Ponadto muszą mieć określone właściwości świetle. Powinny one bowiem dostatecznie oświetlać drogę co najmniej na 40 m przed pojazdem przy dobrej przejrzystości powietrza oraz być asymetryczne i oświetlać drogę po prawej stronie na większą odległość niż po lewej stronie.



Oświetlenia LED są często montowane dzisiaj również w celu podświetlenia tylnej tablicy rejestracyjnej pojazdu. Przepisy nie dopuszczają tutaj wyjątku, jeżeli chodzi o kolor żarówek. Muszą one mieć kolor biały i zapewniać możliwość odczytania znaków na tablicy rejestracyjnej w nocy przy dobrej przejrzystości powietrza z odległości co najmniej 20 m. Takie podświetlenie nie może być bezpośrednio widoczne z tyłu pojazdu z odległości większej niż 25 m.

Podstawa prawna

Załącznik 6 par. 2 rozporządzenia ministra infrastruktury z 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U. z 2003 r. nr 32, poz. 262 z późn. zm.).

Bez pozwolenia na CB

CB-radia są dzisiaj popularnym elementem wyposażenia aut osobowych i ciężarowych, który szczególnie przypadł do gustu kierowcom podróżującym na dłuższych trasach. Wbrew pojawiającym się opiniom korzystanie z takich urządzeń, które są powszechnie dostępne w sklepach ze sprzętem elektronicznym, nie wymaga już urzędowego pozwolenia. Takie było wymagane natomiast do sierpnia 2004 roku. W świetle aktualnie obowiązujących przepisów nie jest ono potrzebne w przypadku urządzeń przeznaczonych do używania wyłącznie w zakresie częstotliwości 26,96 – 27,41 MHz typu public-radio – PR 27. Takie radia muszą spełniać wymagania normy ETSI EN 300 135, pracujących z modulacją częstotliwości (FM) z mocą wyjściową nadajnika do 4 W lub pracujących z modulacją częstotliwości lub amplitudy (FM/AM/SSB) z mocą wyjściową nadajnika do 4 W dla FM i AM oraz z mocą 12 W dla SSB.

Kontrolujący kierowców policjanci nie mogą wymagać też od kierowców, aby wozili w samochodach świadectwa homologacji urządzeń typu CB-radio. Obecne uregulowania prawne nie nakładają na użytkowników obowiązku posiadania przy sobie i okazywania na żądanie organu kontroli ruchu drogowego świadectwa homologacji czy deklaracji zgodności użytkowanego urządzenia.

W praktyce może jednak dojść do sytuacji, że urządzenie typu CB-radio znajdujące się w pojeździe może nasunąć policjantowi podejrzenie, że nie spełnia wymogów formalnych (np. nie jest to zwykłe radio obywatelskie i jest przeznaczone dla wojska). W przypadku pojawienia się uzasadnionych wątpliwości co do użytkowanego sprzętu naturalnym zachowaniem jest próba zweryfikowania (w miarę możliwości na miejscu kontroli), czy znajdujące się w pojeździe CB-radio zostało dopuszczone do obrotu na polskim rynku. Dużym ułatwieniem w takim przypadku będzie okazanie policjantowi świadectwa homologacji. I choć nie ma takiego obowiązku, to posiadanie go przy sobie w dużym stopniu może ułatwić obu stronom udokumentowanie faktu użytkowania zgodnego z prawem.

Przykład 2

Czy za korzystanie z CB-radia podczas jazdy grozi kara?



Czytelnik jest przedstawicielem handlowym i podróżując po kraju często używa CB-radia. – Ostatnio dostałem mandat za nieostrożne korzystanie z CB-radia. Czy w naszym kraju istnieją przepisy zabraniające korzystania z tego typu urządzeń podczas jazdy?

Prawo o ruchu drogowym zabrania korzystania podczas jazdy z telefonu wymagającego trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku. Kierowcy, którzy doposażyli swoje auto w CB-radio, nie muszą się jednak obawiać konsekwencji korzystania z niego podczas jazdy. Definicji telefonu nie można rozszerzać na takie urządzenia nadawczo-odbiorcze, mimo że spełniają podobną funkcję. Niezależnie od tego trzeba pamiętać, że każdy kierowca jest zobowiązany do zachowania ostrożności na drodze. Zgodnie z prawem o ruchu drogowym uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować ostrożność albo gdy ustawa tego wymaga - szczególną ostrożność, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie. Jeżeli kierowca nie będzie patrzył na drogę i wykonuje niedozwolone manewry w związku z regulowaniem urządzenia, może zostać ukarany przez policję.

Podstawa prawna

Art. 45 ust. 2 pkt 1 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005 r. nr 108, poz. 908 z późn. zm.).

Zestawy głośnomówiące

Od wielu lat kierowcy nie mogą korzystać podczas jazdy z telefonu wymagającego trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku. Za złamanie zakazu grozi mandat w wysokości 200 zł. Warto więc zagwarantować sobie możliwość komfortowego i legalnego prowadzenia rozmów telefonicznych w czasie prowadzenia samochodu i zainwestować w zestaw słuchawkowy (można go kupić już za kilkadziesiąt złotych) lub zestaw głośnomówiący. Ten ostatni jest znacznie kosztowniejszy i składa się z uchwytu słuchawki, który może różnić się w zależności od marki pojazdu i modelu telefonu komórkowego oraz mikrofonu, głośnika i anteny. Można kupić też sam uchwyt, umieścić w nim telefon i prowadzić rozmowy w trybie głośnomówiącym.

Wielu kierowców przyłapanych przez policjantów na prowadzeniu rozmów telefonicznych w niedozwolony sposób usiłuje tłumaczyć się, że próbowało jedynie odebrać połączenie, a następnie kontynuować dyskusję w trybie głośnomówiącym. Podobną sprawą zajmował się Sąd Okręgowy w Tarnowie, który w wyroku z 16 kwietnia 2008 r. orzekł, że jednorazowe wzięcie do ręki telefonu w celu odebrania połączenia lub zakończenia go w trakcie kierowania pojazdem nie jest objęte zakazem z art. 45 ust. 2 pkt 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Warunkiem uniknięcia odpowiedzialności jest tutaj jednak jednoczesne prowadzenie rozmowy przy użyciu zestawu głośnomówiącego (sygn. akt II Waz 32/2008; LexPolonica nr 1952634).

Urządzenia GPS?



Coraz więcej kierowców decyduje się dzisiaj na zakup urządzenia GPS. W poprzednim roku wyjaśniono wątpliwości związane z możliwością badania legalności oprogramowania zainstalowanego w takich urządzeniach przez policję. Kierowcy zatrzymani przez policję do kontroli drogowej nie muszą okazywać certyfikatu legalności. Zabezpieczenie nawigacji samochodowej jest możliwe tylko w przypadku istnienia uzasadnionego podejrzenia, że urządzenie pracuje na nielegalnym oprogramowaniu. Obowiązują tu więc takie zasady jak w przypadku sprawdzania legalności oprogramowania komputerów. Policja musi mieć wiarygodne informacje o tym, że w danym samochodzie znajduje się GPS z pirackim oprogramowaniem lub znaleźć wskazujące na to dowody. Nie może opierać się na swoich domysłach ani przeprowadzać takich czynności rutynowo przy każdej kontroli drogowej.

Przyciemnienie szyb

Właściciele aut, którzy zdecydują się na przyciemnienie szyb, powinni pamiętać, że i takie dodatkowe elementy muszą spełniać odpowiednie wymagania homologacyjne.

Zgodnie z obowiązującymi normami przednia szyba powinna zapewnić kierowcy pełną i wyraźną widoczność bez zniekształcenia obrazu, a w razie rozbicia – zapewniać jeszcze dostateczną widoczność drogi. Z kolei przednie i przednie boczne powinny mieć współczynnik przepuszczania światła nie mniejszy niż 70 proc. Nie mogą też być przyciemnione w taki sposób, że odbijają światła innych pojazdów, oślepiając innych kierowców.

W praktyce pojawiały się też problemy z zarejestrowaniem czy użytkowaniem w ruchu samochodów, które zostały przemalowane na kolor chrom lub kameleon. Taka karoseria może odbijać promienie słoneczne i jednocześnie oślepiać innych uczestników ruchu. Chociaż obowiązujące uregulowania prawne nie wprowadzają kryteriów odnośnie do koloru nadwozia pojazdu, to może ono w ten sposób stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Przykład 3

Czy prawo pozwala na odkręcenie tablicy rejestracyjnej z tyłu pojazdu

Czytelnik kupił bagażnik do przewożenia rowerów, który należy zainstalować na tylnym zderzaku samochodu. – W tym celu muszę odkręcić tablicę rejestracyjną. Czy mogę zostać ukarany za to przez policję?

Prawo o ruchu drogowym zabrania zakrywania świateł oraz urządzeń sygnalizacyjnych, tablic rejestracyjnych lub innych wymaganych tablic albo znaków, które powinny być widoczne. Nie ma tutaj żadnych wyjątków, co oznacza, że bagażnik na rowery trzeba zainstalować tak, by tablica była widoczna. Obowiązujące przepisy nie pozwalają także wprost na zainstalowanie tablicy rejestracyjnej w innym miejscu niż do tego konstrukcyjnie przeznaczone. Wykluczone będzie więc wtórne zainstalowanie tablicy na bagażniku.

Podstawa prawna: Art. 45 ust. 2 pkt 1 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005 r. nr 108, poz. 908 z późn. zm.).

Podstawa prawna: Ustawa z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005 r. nr 108, poz. 908 z późn. zm.).

Rozporządzenie ministra transportu z 3 lipca 2007 r. w sprawie urządzeń radiowych nadawczych lub nadawczo-odbiorczych, które mogą być używane bez pozwolenia radiowego (Dz.U. z 2007 r. nr 138, poz. 972 z późn. zm.).

Rozporządzenie ministra infrastruktury z 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U. z 2003 r. nr 32, poz. 262 z późn. zm.).