Masz to w aucie? Żegnaj się z dowodem rejestracyjnym

Aż 98 proc. kierowców narzeka na oślepianie przez światła innych samochodów

Słabe światła samochodów to plaga polskich dróg. Zdaniem ekspertów z ITS na oślepianie przez inne auta narzeka 98 proc. kierowców. W 70 proc. przypadków odpowiadają za to nielegalne zamienniki żarówek. Do tego przynajmniej 20 proc. reflektorów lub żarówek jest wadliwych i powinno być wymienionych natychmiast. Jednocześnie 80 proc. aut może mieć źle wyregulowane światła.

– Kiedy światła są ustawione za nisko nie oświetlają drogi na odpowiednią odległość, zaś te wyregulowane zbyt wysoko oślepiają innych kierujących – mówi dziennik.pl dr inż. Piotr Kaźmierczak z Zakładu Homologacji i Badań Pojazdów Instytutu Transportu Samochodowego. – Dobrze ustawione światła mijania powinny nam zapewnić widoczność na odległości około 50 m, przy czym przy prędkości ok. 50 km/h droga hamowania sięga do 30 m. To bezpieczny dystans, gdzie możemy odpowiednio zareagować na obiekty, które pokazują się na drodze – podkreśla. Jednak źle działające reflektory to słabość nie tylko starszych aut.

Jak to możliwe? Nowe auto i tylko 20 m zasięgu reflektorów

W nowych samochodach także zdarza się, że światła słabo oświetlają drogę. Przy mało precyzyjnym układzie poziomowania i nisko zamocowanych reflektorach może to być zaledwie 20 m. Stąd kierowcy decydują się na "ulepszenia" i montują tzw. retrofity, czyli zamienniki żarówek halogenowych wykonane w technologii LED. Eksperci ITS przestrzegają jednak przed stosowaniem produktów niespełniających właściwych norm.

– Przykładem takich części są m.in. zamienniki ksenonowe. Posiadają one jarznik lampy wyładowczej (ksenonowej) zamontowany na trzonku, który jest kompatybilny z popularnymi żarówkami halogenowymi H7, H4 lub innymi – mówi Kaźmierczak z ITS. – Jednak jarznik lampy wyładowczej ma zupełnie inną konstrukcję niż żarnik żarówki, zarówno pod względem geometrii jak i parametrów fotometrycznych i dlatego nie powinien być stosowany w reflektorach zaprojektowanych do użytku z żarówkami halogenowymi. Taka zamiana najczęściej skutkuje niewłaściwym rozkładem światła na drodze oraz oślepianiem innych kierowców. Jest to szczególnie istotny problem w przypadku najczęściej używanych świateł mijania, które charakteryzują się tzw. granicą światła i cienia. Taki rozkład światła umożliwia skuteczne oświetlenie drogi, jednocześnie minimalizując oślepianie innych uczestników ruchu drogowego – wyjaśnia ekspert.

Przedstawiciel ITS zwraca też uwagę na prawne ograniczenia używania w autach źródeł LED. – W homologowanym reflektorze można instalować tylko takie źródło światła z jakimi uzyskał homologację. Podobnie jak w przypadku zamienników ksenonowych, montaż LED-ów jako zamienników tradycyjnych żarówek do reflektorów jest w Polsce nielegalny – przestrzega Kaźmierczak.

Policja sprawdzi stan techniczny samochodów

Stąd kierowcy powinni spodziewać się kontroli stanu technicznego samochodów i ich oświetlenia. – Prawidłowo wyregulowane i sprawne światła pozwalają kierowcy wcześniej dostrzec przeszkodę znajdującą się na drodze czy też pieszego poruszającego się jezdnią lub poboczem – mówi dziennik.pl nadkomisarz Robert Opas z Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji.

Jazda na światłach przez całą dobę to obowiązek. Co mówią przepisy?

Policjant jednocześnie przypomina, że w Polsce obowiązuje jazda na światłach przez całą dobę. Za niedopełnienie tego obowiązku w ciągu dnia grozi 100 zł mandatu i 2 punkty karne. Niewłączenie właściwych świateł po zmroku - od zmierzchu do świtu - to już 6 punktów i 300 zł mandatu.

Na tym jednak nie koniec, ponieważ wszystko zależy od okoliczności. Mówi o tym art. 66 ust.1 pkt 1 i 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym. W przepisach czytamy:

Art. 66 ust. 1. Pojazd uczestniczący w ruchu ma być tak zbudowany, wyposażony i utrzymany, aby korzystanie z niego:

• Nie zagrażało bezpieczeństwu osób nim jadących lub innych uczestników ruchu, nie naruszało porządku ruchu na drodze i nie narażało kogokolwiek na szkodę;
• Nie zakłócało spokoju publicznego przez powodowanie hałasu przekraczającego poziom określony w przepisach szczegółowych;
• Nie powodowało wydzielania szkodliwych substancji w stopniu przekraczającym wielkości określone w przepisach szczegółowych;
• Nie powodowało niszczenia drogi;
• Zapewniało dostateczne pole widzenia kierowcy oraz łatwe, wygodne i pewne posługiwanie się urządzeniami do kierowania, hamowania, sygnalizacji i oświetlenia drogi przy równoczesnym jej obserwowaniu.

Masz taki samochód? Pożegnaj się z dowodem rejestracyjnym i 3000 zł kary

– Dlatego jeśli światła posiadają poważne uszkodzenia, bądź usterki niemożliwe do usunięcia na miejscu kontroli policjant zatrzyma dowód rejestracyjny pojazdu i może nałożyć mandat karny w wysokości do 3000 zł – wyliczył przedstawiciel KGP. Odzyskanie dowodu rejestracyjnego i powrót auta na drogi nastąpi po usunięciu usterki i uzyskaniu pozytywnego wyniku badania technicznego. W tym momencie zaczynają się schody.

Kiedy diagnosta zatrzyma dowód rejestracyjny na SKP?

– Diagnosta na badaniu technicznym posługuje się kryteriami oceny stanu technicznego, które są zawarte w rozporządzeniu dot. zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach – mówi dziennik.pl Karol Rytel, dyrektor ds. technicznych w Polskiej Izbie Stacji Kontroli Pojazdów. – W przypadku, gdy dana usterka w kryteriach oceny zaszeregowana jest jako poważna (UP) lub niebezpieczna (UN), wówczas diagnosta nie ma innej możliwości, jak zanegować wynik badania technicznego. Z tym, że w przypadku usterki niebezpiecznej zobowiązany jest do zatrzymania dowodu rejestracyjnego. W myśl nowych przepisów obowiązujących od 1 czerwca 2024 r. dowód rejestracyjny zatrzymywany jest w sposób wirtualny poprzez odznaczenie w systemie Centralnej Ewidencji Pojazdów tego faktu – wyjaśnia ekspert.

W przypadku negatywnego wyniku badania technicznego właściciel powinien naprawić auto w zakresie stwierdzonych usterek, które opisane są w zaświadczeniu wystawionym przez diagnostę. Kolejny krok to ponowne badanie techniczne tylko w zakresie usuniętych usterek. Jeśli kierowca wyrobi się z naprawami do 14 dni od pierwotnego negatywnie zakończonego badania na SKP, wówczas nie płaci ponownie za całe badanie techniczne, tylko ponosi niewielką opłatę za weryfikację usunięcia usterek.

– Wynik pozytywny badania "poprawkowego" zezwala diagnoście na dopuszczenie pojazdu do ruchu i wyznaczenie kolejnego okresowego badania technicznego. W przypadku, gdy doszło zatrzymania dowodu rejestracyjnego (wirtualnie) i ustała przyczyna jego zatrzymania, diagnosta w systemie CEP dokonuje jego zwrotu, bez konieczności wizyty w Wydziale Komunikacji – tłumaczy Rytel z PISKP.

Negatywny wynik badania technicznego jak w banku. Oto usterki

Jeśli na Stacji Kontroli Pojazdów kierowca pojawi się samochodem, w którym diagnosta wykryje usterki kwalifikowane jako poważne (UP), wówczas może zapomnieć o pieczątce w dowodzie rejestracyjnym. Jak wspomniano wyżej na ich usunięcie ma 14 dni, jeśli nie chce ponownie płacić za nowe badanie techniczne. Lista wad obejmuje:

• Wycieki z amortyzatorów;
• Poluzowany amortyzator;
• Nadmierne zużycie sworznia lub łożysk sworznia lub sworzni wahaczy;
• Ustawienie kół wpływające na stabilność podczas jazdy na wprost;
• Brak osłony gumowej amortyzatora;
• Nieprawidłowy montaż drążków kierowniczych i końcówek drążków;
• Nadmierne luzy w połączeniach (przegubach);
• Brak lub uszkodzone osłony gumowe elementów układu kierowniczego;
• Brak wymaganych zabezpieczeń połączeń śrubowych w układzie kierowniczym;
• Zbyt duży luz na wielowypuście wału kierowniczego, a także wszelkie luzy lub zacięcia, wpływające na działanie;
• Nadmierne zużycie lub zbyt duży luz sworznia pedału hamulca;
• Uszkodzone lub skorodowane przewody hamulcowe;
• Kontrolka ABS lub inne usterki układu;
• Różne opony na kołach jednej osi;
• Kontrolka poduszki powietrznej;
• Niedopuszczalny stan techniczny szyby przedniej (np. zarysowania lub zniekształcenia);
• Brak lub niedziałanie świateł mijania, brak reflektorów lub poważne usterki odbłyśnika;
• Nieprawidłowe lub uszkodzone mocowanie reflektora, nieprawidłowa barwa światła;
• Niesprawne kierunkowskazy lub światła STOP;
• Niewielkie pęknięcia lub odkształcenia podłużnic;
• Nadmierna korozja mająca wpływ na sztywność konstrukcji;
• Uszkodzenia układu przeniesienia napędu: wygięte półosie, luzy na wale napędowym;
• Nieprawidłowe działanie lub brak pasów bezpieczeństwa;
• Brak prędkościomierza lub brak podświetlenia zegarów jeśli występuje fabrycznie;
• Uszkodzona konstrukcja fotela kierowcy oraz także brak zagłówków;
• Nieszczelność lub niepewne mocowanie elementów układu wydechowego.

Za takie usterki stracisz dowód rejestracyjny. Diagnosta już czeka

Usterki określane jako niebezpieczne z miejsca przekreślają szanse na pozytywny wynik badania technicznego na Stacji Kontroli Pojazdów. Diagnosta dzięki nowym przepisom obowiązującym od 2024 roku zatrzyma dowód rejestracyjny elektronicznie (adnotacja w bazie CEP; czyli nawet wtedy, gdy kierowca nie tego dokumentu przy sobie). Lista niebezpiecznych usterek, które mogą spowodować bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego obejmuje:

• Pęknięty przewód hamulcowy;
• Mocne pęknięcie szyby w polu widzenia;
• Prawdopodobieństwo obluzowania koła w trakcie jazdy;
• Poważne usterki przekładni kierowniczej wpływające na działanie;
• Obluzowane mocowanie fotela kierowcy;
• Poważne ryzyko obluzowania kierownicy;
• Poważne pęknięcie podłużnic;
• Brak siły hamowania na co najmniej jednym kole;
• Pęknięcie lub odkształcenie osi;
• Spaliny przedostające się do środka auta w stopniu zagrażającym zdrowiu kierowcy i pasażerów;
• Skrajnie zużyte opony - z widocznym kordem lub wtedy, gdy głębokość bieżnika jest niezgodna z przepisami.

41 najczęstszych usterek, które diagności znajdują podczas badania technicznego

W praktyce istnieje przynajmniej 41 najczęstszych usterek, które mogą przyczynić się negatywnego wyniku badania technicznego (brak pieczątki w dowodzie rejestracyjnym) lub do zatrzymania dowodu rejestracyjnego przez diagnostę – wynika z danych zebranych z SKP przez Instytut Transportu Samochodowego.

– Usterki na liście są uszeregowane od najczęściej występujących. Wszystkie występowały na tyle często, że ich udział wśród całkowitej liczby usterek przekraczał 1 proc. – powiedział dziennik.pl dr inż. Paweł Dziedziak z ITS. Oto spis prosto ze stacji:

• Nadmierne zużycie sworznia, łożysk sworznia lub sworzni wahaczy;
• Nadmierne luzy w połączeniach (przegubach) drążków kierowniczych;
• Uszkodzenie źródła światła oświetlającego tylną tablicę rejestracyjną;
• Hamulec nie działa po jednej stronie lub, w przypadku badania drogowego, pojazd ściąga nadmiernie w bok;
• Amortyzator jest uszkodzony i wykazuje duże wycieki lub uszkodzenie;
• Nadmierny wyciek dowolnego płynu, który może zagrażać środowisku lub bezpieczeństwu innych użytkowników drogi;
• Brak wyraźnej granicy światła i cienia świateł mijania;
• Uszkodzenie źródła światła STOP;
• Nadmierna korozja mająca wpływ na sztywność konstrukcji podwozia lub ramy i elementów do nich przymocowanych;
• Wskaźnik autodiagnostyki układu SRS wskazuje dowolny rodzaj awarii w układzie systemów poduszki powietrznej;
• Głębokość bieżnika opony niezgodna z wymaganiami rozporządzenia o warunkach technicznych;
• Uszkodzenie źródła światła przednich, tylnych i bocznych świateł pozycyjnych lub świateł obrysowych;
• Emisja zanieczyszczeń gazowych przekracza wartości maksymalne określone w rozporządzeniu o warunkach technicznych silnika benzynowego;
• Brak równomiernego przyrostu siły hamowania (zakleszczanie) w układzie hamulca roboczego;.
• Skuteczność hamowania mniejsza niż wartości minimalne zawarte w rozporządzeniu o warunkach technicznych w układzie hamulca roboczego;
• Strumień światła nie pada na powierzchnię tablicy rejestracyjnej;
• Nadmierne opóźnienie w działaniu hamulców na dowolnym kole w układzie hamulca roboczego;
• Brak wymaganej skuteczności hamowania w postojowym układzie hamulcowym;
• System OBD wykazuje kody usterek związane z emisją (silnik benzynowy);
• Zbyt mała siła hamowania co najmniej na jednym kole pomocniczego (awaryjnego) układu hamulcowego (jeżeli występuje jako oddzielny układ);
• Uszkodzenie lub pęknięcie części resoru w zawieszeniu;
• Uszkodzenie źródła światła oświetlającego tablicę rejestracyjną;
• Stan przewodów hamulcowych grozi awarią lub pęknięciem;
• Wyraźnie nieszczelny układ wydechowy (w kontekście hałasu);
• Zbyt mała siła hamowania co najmniej na jednym kole w układzie hamulca roboczego;
• Niepewne mocowanie światła przedniego, bocznego, tylnego pozycyjnego lub światła obrysowego;
• Wskaźnik ostrzegawczy wskazuje uszkodzenie układu przeciwblokującego (ABS);
• Brak światła, źródła światła lub jego uszkodzenie (dotyczy świateł drogowych lub mijania);
• Skuteczność mniejsza niż wartości minimalne zawarte w rozporządzeniu o warunkach technicznych pomocniczego (awaryjnego) układu hamulcowego (jeżeli występuje jako oddzielny układ);
• Przekroczenie wartości emisji zanieczyszczeń gazowych, o których mowa w rozporządzeniu o warunkach technicznych (silnik o zapłonie samoczynnym);
• Niepewne mocowanie lub zły stan techniczny podłogi w pojeździe;
• Uszkodzenie źródła światła cofania;
• Nadmierne zużycie klocków lub okładzin w układzie hamulcowym;
• Hamulce nie działają po jednej stronie w postojowym układzie hamulcowym;
• Nadmierne zużycie przegubów połączeń układu kierowniczego;
• Wartość zbieżności ustawienia kół wykracza poza dopuszczalne granice dla danego typu pojazdu;
• Brak dokumentu wydanego przez Transportowy Dozór Techniczny i tabliczki znamionowej na zbiornik lub butlę, potwierdzających jego sprawność;
• Pęknięcia lub przebarwienia szyby szklanej lub przezroczystej lub tworzywa (o ile jest dozwolona);
• Uszkodzenie klosza światła przedniego, bocznego, tylnego pozycyjnego lub światła obrysowego;
• Brak zamontowanego urządzenia kontrolnego emisji spalin, przeróbka urządzenia lub wyraźnie nieprawidłowe działanie (silnik benzynowy);
• Nieszczelności mające wpływ na pomiary emisji spalin (silnik benzynowy).