Straż miejska może ustawić się z fotoradarem tylko na obszarze zabudowanym. Nie ma prawa kontrolować prędkości na drogach ekspresowych i autostradach – wynika z ustawy – Prawo o ruchu drogowym.
Przepisy określają, że miejsce prowadzonej kontroli powinna wskazać policja. Komendant, typując lokalizację pomiaru prędkości, musi wziąć pod uwagę, czy w danym miejscu ustawienie fotoradaru pomoże zwiększyć bezpieczeństwo na drodze.
Miejsca kontroli
Szczegółowe zasady kontroli ruchu drogowego zostały określone w rozporządzeniu do ustawy. Zgodnie z nimi miejsce, w którym ustawia się straż z fotoradarem, musi być poprzedzone znakiem D-51, czyli niebieską tablicą informującą o prowadzonej kontroli prędkości.
Prof. Ryszard Stefański z Uczelni Łazarskiego, ekspert od przepisów prawa karnego i ruchu drogowego, ocenia, że stawianie znaków przed fotoradarem jest słusznym rozwiązaniem.
– Nie chodzi przecież o to, by złapać jak największą liczbę kierowców przekraczającą prędkość, ale o to, by zwolnili w miejscach niebezpiecznych – mówi prof. Ryszard Stefański.
Dodaje, że zanim wprowadzono te przepisy, zmorą kierowców byli strażnicy miejscy, którzy ustawiali się z fotoradarami w miejscach, w których często przekraczano prędkość, ale nie powodowało to zagrożenia na drodze.
Teraz przepisy regulujące zasady stawiania tego znaku określają, że strażnicy muszą pod takim znakiem D-51 na białej tabliczce podać odcinek drogi, na którym kierowcy mogą spodziewać się funkcjonariuszy uzbrojonych w fototradar. Jeżeli jest to odcinek drogi o odległości mniejszej niż 1000 metrów, odległość podaje się z dokładnością do 100 metrów. W przypadku gdy kontrolowany odcinek jest dłuższy, odległość podaje się z dokładnością do 0,1 km. Różnica polega więc na sposobie zapisu.
Nieco inaczej wyglądają zasady oznakowania stacjonarnych fotoradarów, które są w użyciu Inspekcji Transportu Drogowego. Co prawda tu też miejsce rejestracji prędkości musi być poprzedzone znakiem D-51. Jednak to, w jakiej odległość znajduje się znak od fotoradaru, zależy od kontrolowanej drogi. I tak znak D-51 powinien być ustawiony przed stacjonarnym urządzeniem rejestrującym w odległości od 100 do 200 metrów na drogach o dopuszczalnej prędkości do 60 km/godz. W miejscach, gdzie można jechać ponad 60 km/godz., odległość znaku od urządzenia rejestrującego powinna wynosić od 200 do 500 metrów. Na drogach ekspresowych i autostradach znak D-51 musi być ustawiony w odległości od 500 do 700 merów od fotoradaru.
Lokalizacja sprzętu
Strażnicy miejscy mogą ustawić fotoradar na drodze w taki sposób, aby nie utrudniać ruchu. Jeżeli jest taka możliwość, to przenośny sprzęt do rejestracji nadmiernej prędkości powinien być umieszczony poza jezdnią i poboczem. Funkcjonariusze nie mogą ustawić się z takim urządzeniem w odległości mniejszej niż 500 metrów od innego fotoradaru zlokalizowanego na tej samej drodze. Ponadto strażnicy miejscy nie mogą mierzyć prędkości za pomocą fotoradaru tam, gdzie są urządzenia ujawniające wykroczenia na określonym odcinku drogi. Chodzi o rozwiązanie, które rejestruje godzinę przejazdu kierowcy w jednym punkcie, a za kilka kilometrów w drugim. Na podstawie czasu przejazdu wyliczana jest prędkość, z jaką kierowca pokonał dany odcinek.
Przepisy określają, że stacjonarne fotoradary Inspekcji Transportu Drogowego w obszarze zabudowanym także nie mogą być ustawiane bliżej siebie niż 500 metrów. Natomiast poza miastem odległość między urządzeniami rejestrującymi musi wynieść co najmniej dwa kilometry.
Z rozporządzenia dotyczącego lokalizacji fotoradarów wynika, że stacjonarny sprzęt do mierzenia kierowcom prędkości powinien się znajdować w miejscach, gdzie jest niebezpiecznie. Przepisy wskazują tu na kręte odcinki dróg czy takie, które są remontowane lub przebudowywane. Stacjonarne urządzenia mogą być też stawiane na drogach ekspresowych i autostradach pomiędzy węzłami oraz w tunelach i na mostach.
– Dobrze by było, aby takie urządzenia rzeczywiście były ustawiane wyłącznie w miejscach niebezpiecznych – wskazuje prof. Stefański.
Nie zawsze jednak jest to możliwe. Regulacje mówiące o lokalizacji fotoradarów dotyczą tylko urządzeń montowanych od 28 czerwca 2011 r. (weszły wtedy w życie omawiane zmiany). Radary ustawione na starych zasadach nie musiały być przeniesione ani zdemontowane.
Lokalizacja nowych urządzeń musi być poprzedzona analizą stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego. Jest ona przeprowadzana na odcinku obejmującym po 500 metrów drogi w obu kierunkach od planowanego umiejscowienia takiego sprzętu rejestrującego. Ma obejmować przyczyny wypadków w danym miejscu w ciągu ostatnich trzech lat.
10 km/godz. wynosi tolerancja prędkości ustawiona na fotoradarach
Podstawa prawna
Ustawa z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005 r. nr 108, poz. 908 z późn. zm.).
Rozporządzenie ministra infrastruktury z 17 czerwca 2011 r. w sprawie warunków lokalizacji, sposobu oznakowania i dokonywania pomiarów przez urządzenia rejestrujące (Dz.U. z 2011 r. nr 133, poz. 770).