Zielony Ład – fundament europejskiej polityki klimatycznej Ewa Ptaszyńska zaznaczyła, że dekarbonizacja transportu, w tym sektora ciężkiego, to kluczowy element Zielonego Ładu. Transport odpowiada za około 25% emisji gazów cieplarnianych w Europie, a największy wkład w te emisje mają pojazdy drogowe, w szczególności ciężarówki. W odpowiedzi na ten problem Unia Europejska przyjęła prawo klimatyczne, które wyznacza ambitne cele dotyczące redukcji emisji, w tym 55% redukcji emisji CO2 do
2030 roku, co jest elementem tzw. pakietu "Fit for 55".
W ramach tej strategii przewidziano liczne inicjatywy, w tym rewizję przepisów dotyczących mas i wymiarów pojazdów ciężkich. „Transport ciężki to kluczowy sektor, w którym musimy wprowadzać zmiany, jeśli chcemy osiągnąć nasze cele klimatyczne” – podkreśliła Ptaszyńska.
Rewizja przepisów dotyczących pojazdów ciężkich Jednym z głównych wyzwań w dekarbonizacji transportu ciężkiego jest waga baterii wykorzystywanych w pojazdach elektrycznych. Ciężarówki zeroemisyjne, zwłaszcza te wykorzystywane do transportu długodystansowego, wymagają dużych baterii, co zmniejsza ich ładowność.
Aby wyrównać szanse na rynku, Unia Europejska planuje wprowadzenie regulacji umożliwiających pojazdom elektrycznym dodatkowe obciążenie, co pozwoli na zwiększenie ich ładowności bez strat dla przedsiębiorców.
„Propozycja legislacyjna zakłada, że pojazdy zeroemisyjne będą mogły być cięższe, co pozwoli przewoźnikom na transport większej ilości ładunku mimo wagi baterii” – wyjaśniła Ptaszyńska. Dodatkowe wsparcie ma również dotyczyć pojazdów wodorowych, które dzięki dłuższym ramom będą mogły pomieścić zbiorniki na wodór bez straty na ładowności.
Wsparcie finansowe dla przedsiębiorców
Jednym z kluczowych aspektów dyskusji była kwestia finansowania transformacji w kierunku zielonego transportu. Jak podkreśliła Ewa Ptaszyńska, Unia Europejska już teraz oferuje wsparcie finansowe dla krajów członkowskich, m.in. w ramach Funduszu Odbudowy i Modernizacji, którego budżet wynosi 648 miliardów euro. Polska jako jeden z największych beneficjentów tego funduszu otrzymała 60 miliardów euro na wsparcie transformacji w kierunku dekarbonizacji i cyfryzacji gospodarki, w tym transportu.
Kolejnym planowanym instrumentem wsparcia jest tzw. Fundusz Klimatyczny (Social Climate Fund), który ma zacząć działać w 2026 roku. Budżet funduszu wynosi około 86 miliardów euro i jego celem jest wsparcie mikroprzedsiębiorstw oraz najbardziej dotkniętych grup społecznych w procesie transformacji energetycznej. „90% przewoźników drogowych w Polsce to małe i średnie przedsiębiorstwa, a mikroprzedsiębiorstwa stanowią aż 90% tego sektora. Dlatego ten fundusz będzie dla nich kluczowym wsparciem” – dodała Ptaszyńska.
Czy termin 2035 roku jest realny?
Rok 2035 to kluczowa data dla transformacji transportu w Unii Europejskiej, kiedy to zakończona ma zostać sprzedaż samochodów spalinowych. Ptaszyńska podkreśliła, że mimo różnych głosów sugerujących możliwe opóźnienia, Komisja Europejska nie planuje przesunięcia tego terminu. Cele wyznaczone w ramach Zielonego Ładu są ambitne, ale niezbędne do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku.
„Przesunięcie terminu wymagałoby skomplikowanego procesu legislacyjnego, co jest mało prawdopodobne. Producenci pojazdów i kraje członkowskie muszą się przygotować na ten termin” – stwierdziła Ptaszyńska.
Transformacja sektora transportu, a zwłaszcza transportu ciężkiego, to kluczowy element europejskiej polityki klimatycznej. Unia Europejska nie tylko wprowadza nowe regulacje, ale również oferuje wsparcie finansowe, aby pomóc przedsiębiorcom w przejściu na technologie zeroemisyjne.
Wsparcie dla małych i średnich firm transportowych oraz inwestycje w infrastrukturę ładowania będą kluczowe dla sukcesu tych działań.
Choć termin 2035 roku może wydawać się ambitny, Komisja Europejska nie planuje opóźnień, a nadchodzące lata będą decydujące dla osiągnięcia celów klimatycznych. Transport ciężki jako jeden z głównych emitentów
CO2 musi przejść gruntowną transformację, aby Europa mogła stać się neutralna klimatycznie do 2050 roku.