W miejscowości, w której mieszka czytelnik, wójt utworzył straż gminną do pilnowania porządku. Strażnicy zajmują się głównie wystawianiem mandatów na podstawie zdjęć z fotoradaru. Czy ich działalność jest kontrolowana i czy mogą być wyciągnięte konsekwencje z ich ewentualnych nadużyć?
W wielu miejscowościach straże gminne koncentrują się na wystawianiu mandatów za wykroczenia drogowe, które zostały ujawnione przez fotoradary. Nawet Najwyższa Izba Kontroli potwierdziła, że część samorządów traktuje kontrolę ruchu drogowego jako narzędzie do zwiększania dochodów własnych gminy (pismo KKT-4114-02/2010). Nie oznacza to jednak, że działania straży miejskiej nie polegają żadnemu zewnętrznemu nadzorowi.
Kontrolowanie poczynań straży gminnych i badanie ewentualnych nadużyć polegających na przesadnym koncentrowaniu się na wystawianiu mandatów za przekroczenie prędkości będzie łatwiejsze. 14 marca 2012 r. zmienił się załącznik do rozporządzenia w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia przez straże gminne (miejskie) ewidencji etatów, wyposażenia oraz wyników działania straży. Po raz pierwszy w części trzeciej załącznika – Ewidencja wyników działań straży w rubryce: wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji pojawiło się rozróżnienie na wykroczenia ujawnione przez urządzenia rejestrujące i pozostałe naruszenia. Oznacza to, że rozliczający się za 2012 rok z efektów swojej pracy funkcjonariusze będą musieli wykazać, ile mandatów i na jaką kwotę wystawili na podstawie zdjęć zrobionych przez fotoradary.
Newspix
Reklama
Ewidencja wyników działań straży jest prowadzona w oparciu o dane liczbowe, a w przypadku mandatów karnych – w oparciu o dane liczbowe i kwotowe, za okres od 1 stycznia do dnia aktualizacji w danym roku. Straż musi uaktualniać dane zawarte w ewidencji na bieżąco, nie rzadziej niż raz na pół roku, według stanu na 30 czerwca i 31 grudnia.
Warto przypomnieć, że do 31 stycznia każdego roku komendanci straży mają obowiązek przekazania właściwemu terytorialnie komendantowi wojewódzkiemu (stołecznemu) policji informacji o danych zawartych w ewidencji (według stanu na 31 grudnia każdego roku). Z kolei do końca lutego zbiorcze informacje z obszaru województwa komendant wojewódzki (stołeczny) policji składa wojewodzie, a ten następnie ministrowi spraw wewnętrznych. Praktyka pokazuje, że nadzór wojewody nad działaniami straży gminnych nie jest iluzoryczny. Przed kilkoma laty wojewoda śląski skierował do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez straż gminną w Mykanowie (powiat częstochowski). Przez cały rok tamtejsi strażnicy wystawili 9 tys. mandatów kierowcom przyłapanym przez fotoradary, podczas gdy za inne wykroczenia nałożyli zaledwie 22 mandaty.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych z 16 lutego 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia przez straże gminne (miejskie) ewidencji etatów, wyposażenia oraz wyników działania straży (Dz.U. z 2012 r., poz. 222).