Minęły 134 lata od kiedy Nikolaus Otto skonstruował pierwszy czterosuwowy silnik spalinowy. W tym czasie nastąpił intensywny rozwój motoryzacji, podczas którego samochodowe jednostki napędowe były modyfikowane i doskonalone.

Równolegle z ich przemianami prowadzono prace nad środkami smarnymi. Dziś dysponujemy zaawansowanymi technologicznie silnikami i preparatami do ich ochrony. Na czym jednak polega taka ochrona i dlaczego olej jest niezbędny do prawidłowej pracy auta?

Już od ponad wieku trwają nieustanne prace nad modernizacją silników samochodowych. Intensywne wysiłki inżynierów na całym świecie doprowadziły do momentu, w którym dysponujemy zróżnicowanymi typami jednostek napędzających szeroką gamę pojazdów. Ze względu na rodzaj zapłonu wyróżniamy dwa typy silników - benzynowy i Diesel.

Co pod maską...
Silniki o zapłonie iskrowym zwane również benzynowymi, niskoprężnymi lub silnikami Otta, to najpopularniejsze i najczęściej stosowane przez współczesnych producentów samochodów jednostki napędowe. Zapłon napędów cieplnych spalinowych o spalaniu wewnętrznym inicjowany jest przez iskrę wywołaną impulsem elektrycznym na świecy zapłonowej. Jako paliwo stosuje się w nich etyliny i paliwa gazowe.

/ Inne

Do podstawowych zalet silników benzynowych należy zaliczyć wysoką kulturę pracy, niski poziom hałasu oraz niewygórowane (w porównaniu z Dieslem) koszty serwisu. Wśród wad można wyróżnić niewielki moment obrotowy, a więc słabą elastyczność oraz wysokie zużycie paliwa. 

Oto cichy zabójca silnika twojego auta - czytaj dalej>>>

Silniki o zapłonie samoczynnym to nieco bardziej skomplikowane jednostki napędowe. Nazywane również wysokoprężnymi lub Diesla, jako paliwa potrzebują oleju napędowego. Tutaj w fazie ssania do komory spalania dostarczane jest jedynie powietrze. Następnie wraz ze wzrostem ciśnienia podczas sprężania gwałtownie rośnie jego temperatura, zwykle do około 700 °C. Dopiero wtedy wtryskiwane jest paliwo, które w atmosferze gorącego, sprężonego powietrza, zapala się samoczynnie. 

Diesel pod specjalnym nadzorem
Nowoczesne silniki Diesla mają świetną elastyczność, dużą moc i są oszczędne. Mają jednak także wady - są drogie w zakupie i serwisowaniu oraz odznaczają się dużą wrażliwością na jakość paliwa. Dodatkowo podlegają szczególnym obostrzeniom prawnym ze względu na większą emisję do atmosfery szkodliwych substancji. 

Wprowadzona przez Unię Europejską norma obniżenia emisji szkodliwych zanieczyszczeń, która aktualnie nakazuje ograniczenie emisji spalin do poziomu Euro5, wymogła na koncernach samochodowych zmiany konstrukcyjne poprzez zastosowanie filtra cząstek stałych DPF. Filtry te wymagają specjalnych nowoczesnych, niskopopiołowych olejów wyprodukowanych w technologii "low SAPS".

/ Inne

"W olejach typu <low SAPS>, takich jak Shell Helix Ultra 5W-30, jako dodatki uszlachetniające stosuje się związki chemiczne, które nie tworzą popiołów w procesie spalania, dzięki czemu nie powodują niszczenia filtrów przez blokowanie kanałów, a jednocześnie zapewnią zabezpieczenie współpracujących części i długie przebiegi między wymianami." - tłumaczy Andrzej Tippe, ekspert Shell Helix.

Oto cichy zabójca silnika twojego auta - czytaj dalej>>>

Po co silnikowi olej?
Właściwości oleju mają wpływ nie tylko na trwałość, ale również kulturę pracy silnika i zużycie paliwa. Układ napędowy samochodu składa się z dziesiątek poruszających się elementów, a każdy z nich narażony jest na działanie ogromnych sił i wysokich temperatur. Warstwa oleju między poszczególnymi częściami układu napędowego powinna być na tyle gruba, aby przy wysokich obciążeniach nie dochodziło do tarcia między nimi. Bez odpowiedniego smarowania oraz oddzielenia metalowych części, które zapewnia olej, doszłoby do szybkiego zatarcia silnika.

Kolejną ważną funkcją oleju jest jego działanie jako czynnika odprowadzającego ciepło, które powstaje w wyniku spalania paliwa i tarcia części konstrukcji. Jego rolą jest również utrzymanie silnika w czystości, a to dlatego, że pracujący w układzie olej ulega procesom utleniania, starzenia i destrukcji mechanicznej. Produkty tych reakcji tworzą szlamy, nagary i laki, które zmieniają własności fizyko-chemiczne oleju - powodują powolną śmierć sinika, to cisi zabójcy. Od wyboru odpowiedniego oleju zależy sprawność i niezawodność samochodu.

"Nie można również zapominać o terminowej wymianie oleju i pilnowaniu, żeby poziom był odpowiedni. Nieprzestrzeganie tych zasad może doprowadzić do poważnej awarii silnika. Przy wymianie oleju trzeba zawsze założyć nowy filtr. W przeciwnym razie wszystkie zanieczyszczenia ze starego filtra dostaną się do czystego oleju." - podkreśla Andrzej Tippe.

Nowe technologie wymagają od właścicieli samochodów właściwej dbałości o wszystkie podzespoły. Prawidłowo dobrany olej silnikowy nie tylko smaruje i zabezpiecza elementy jednostki napędowej zapewniając tym samym długi okres eksploatacji, ale również uszczelnia silnik, chroni go przed korozją i utrzymuje w czystości oraz ma zdolność tłumienia drgań.