Od 10 września nowa naklejka na szybę i 500 zł. Kary i wielkie zmiany dla kierowców

Nowa naklejka na szybę samochodu od 10 września 2024 roku

Nowa naklejka na szybę samochodu od 10 września 2024 roku oficjalnie wchodzi w życie. Ministerstwo Klimatu i Środowiska opublikowało w Dzienniku Ustaw rozporządzenie zmieniające w sprawie wzoru nalepki dla pojazdów uprawnionych do wjazdu do strefy czystego transportu. Co to oznacza dla kierowców?

Tu światło na przyszłość zmotoryzowanych w Polsce rzuca nowa ustawa o elektromobilności dostosowana do Krajowego Planu Odbudowy, nad którą również pracuje resort środowiska. Wynika z niej, że obowiązek wprowadzania SCT będzie dotyczył miast liczących powyżej 100 tys. mieszkańców, w których zgodnie z danymi Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, zostanie odnotowane przekroczenie dopuszczalnego średniorocznego poziomu dwutlenku azotu (NO₂). Dziś tym obowiązkiem objęte są cztery polskie miasta: Warszawa (tu SCT działa od 1 lipca), Kraków, Wrocław oraz Katowice.

Które miasta mają wprowadzić strefę czystego transportu? Nowa ustawa określa warunki

W stolicy SCT działa już od 1 lipca – tu kierowcy odebrali około 2 tys. nalepek wcześniejszego wzoru. Jednak żadnego zdrapywania z szyb nie będzie. Resort uspokaja warszawskich kierowców, że naklejki wydane przed dniem wejścia w życie rozporządzenia (czyli 10 września 2024 roku) zachowują ważność przez 5 lat. Czyli do urzędu po nowe oznaczenia na szybę trzeba będzie iść najwcześniej w połowie 2029 roku.

Z kolei mieszkańców trzech kolejnych metropolii oraz kierowców zmiany związane w wprowadzeniem SCT dotkną w najbliższym czasie (np. w Krakowie już od 1 lipca 2025 roku). Ich też będzie dotyczyć obowiązek wyposażenia samochodów dopuszczonych do wjazdu do strefy w nowe nalepki.

Tak wygląda nowa naklejka na szybę samochodu. Jest okrągła jak Umweltplakette w Niemczech

Nowa zielona naklejka SCT ma kształt koła o średnicy 8 cm. Swoją formą (grafiką) jest podobna do Umweltplakette, czyli plakietki ekologicznej wymaganej od kierowców w Niemczech. Tym samym ośmiokątny wzór nalepki wprowadzony przez poprzednie kierownictwo resortu oficjalnie przechodzi do historii.

Nowa naklejka dla pojazdów uprawnionych do wjazdu do strefy zawiera informacje dotyczące: rodzaju paliwa, roku produkcji, numeru rejestracyjnego pojazdu, nazwę gminy, która ją wydała oraz oznaczenie SCT. Szczegółowe informacje umieszcza się w następującej kolejności:

• rodzaj paliwa: 1) Pb – benzyna; 2) D – olej napędowy; 3) M – mieszanka (paliwo-olej); 4) LPG – gaz płynny (propan-butan); 5) CNG – gaz ziemny sprężony (metan); 6) H – wodór; 7) LNG – gaz ziemny skroplony (metan); 8) BD – biodiesel; 9) E85 – etanol; 10) EE – energia elektryczna; 11 N – inne,
• rok produkcji pojazdu,
• numer rejestracyjny pojazdu,
• nazwa gminy wydającej nalepkę,
• oznaczenie SCT.

Ile kosztuje nowa naklejka na szybę?

Nowy wzór naklejki to efekt zastrzeżeń zgłoszonych przez urzędy miast planujących wprowadzenie stref czystego transportu. Główną uwagą były trudności związane z wydrukowaniem poprzedniej ośmiokątnej nalepki. Urzędnicy musieli zlecać ich wytwarzanie firmom poligraficznym, a to generowało wysokie koszty, których nie sposób było pokryć maksymalną ceną 5 zł za sztukę określoną ustawowo. Zmieniony i prostszy format ma przyspieszyć produkcję oraz obniżyć koszty.

– Gminy mogą nalepkę przygotować i drukować we własnym zakresie, zlecić jej druk podmiotom zewnętrznym w całości (z drukiem wszystkich informacji zawartych we wzorze) lub tylko w części, tzn. zamówić przygotowanie nalepki z częścią informacji a pozostałe dane, takie jak rodzaj paliwa, rok produkcji pojazdu oraz numer rejestracyjny pojazdu drukować we własnym zakresie, na sprzęcie do drukowania będącym w dyspozycji gminy – wyjaśnia resort klimatu.

Które samochody nie wjadą do strefy czystego transportu? Kto musi nakleić nową naklejkę SCT?

W przypadku Warszawy zakaz wjazdu do pierwszej strefy czystego transportu dotyczy samochodów benzynowych starszych niż z 1997 roku i aut z silnikiem Diesla sprzed 2005 roku. W ten sposób stolica wyrzuca z SCT diesle do normy Euro 3 włącznie oraz auta benzynowe do Euro 1 włącznie. Zarząd Dróg Miejskich szacuje, że stanowią one ok. 3 proc. aut w stolicy. Z tego połowa to pojazdy mieszkańców, czyli podlegające specjalnym wyłączeniom. – Trzy grupy kierowców, którzy mogą się starać o możliwość wjazdu do strefy czystego transportu, to są mieszkańcy Warszawy, którzy płacą tutaj podatki, seniorzy mający skończone 70 lat i osoby niepełnosprawne posługujące się kartą parkingową – wyjaśnia Jakub Dybalski, rzecznik ZDM.

Właśnie ci kierowcy powinni wyposażyć swoje auta w naklejki. Poza tym nalepkę powinny mieć samochody sprowadzone np. z USA. Przy czym w Warszawie za brak nalepki nie ma kary. Mandat 500 zł grozi za wjazd do SCT pojazdem, który nie spełnia norm oraz nie kwalifikuje się do wyłączenia z nich (np. nie został zgłoszony w ZDM). Kierowców może kontrolować m.in. policja czy straż miejska. Jak służby identyfikują auta?

Kiedy mandat 500 zł? Kamery wyłapują kierowców, system podświetla samochód na czerwono

– Kontrole wjazdów do Strefy Czystego Transportu prowadzone są przez strażników miejskich wspólnie z pracownikiem Zarządu Dróg Miejskich – powiedział dziennik.pl Sławomir Smyk, rzecznik prasowy straży miejskiej w Warszawie. – Patrol jedzie w wyznaczone miejsce, gdzie pracownik ZDM ustawia kamerę oraz sprzęt monitorujący. W chwili rozpoczęcia działań strażnicy obserwują monitor, na którym wyświetlany jest obraz z kamery. System posiada połączenie z bazą CEPiK. Kamera z ok. 200 m odczytuje numery rejestracyjne, system analizuje dane i przekazuje informacje o tym, czy pojazd jest uprawniony do wjazdu do strefy – wyjaśnił.

Zielone podświetlenie auta oznacza, że ma prawo wjazdu do SCT. Auta zweryfikowane jako nieuprawnione system znakuje na czerwono. Wówczas do akcji wkraczają strażnicy miejscy.

Czy przejeżdżając przez Warszawę muszę mieć naklejkę SCT?

W Warszawie przewidziano, że każdy ma możliwość wjazdu do SCT cztery razy w roku, niezależnie od tego, czy samochód spełnia normy emisji spalin. Czyli mandat 500 zł może przytrafić się przy piątej wizycie w stolicy.

Czy naklejka wydana w innym mieście uprawnia do wjazdu do SCT np. w Warszawie?

Społeczny ratusz informuje, że naklejka wydana np. w Krakowie, Wrocławiu czy Katowicach nie będzie uprawniała do wjazdu SCT w Warszawie. Uchwały Warszawy i innych miast różnią się warunkami dopuszczeń do ruchu pojazdów w strefie.

Które samochody mogą wjechać do SCT?

Do SCT w przypadku Warszawy może wjechać samochód z silnikiem benzynowym (w tym z LPG) spełniający normę Euro 2 lub z rocznika 1997 r. i młodszy (maksymalny wiek pojazdu w roku wdrożenia – 27 lat). W przypadku auta z silnikiem Diesla granicą jest norma Euro 4 lub rocznik produkcji 2005 r. i młodszy (maksymalny wiek pojazdu – 19 lat). Przy czym inne miasta mogą wprowadzić własne wymogi oraz restrykcje, więc zasady obowiązujące w stolicy można traktować jako obraz możliwych zmian.

Samochód z instalacją LPG i hybryda nie wjadą do SCT?

To czy samochód jest wyposażony w instalację gazową LPG nie ma znaczenia. Istotny jest podstawowy sposób napędzania auta. Związane jest to z trudnościami związanymi z weryfikacją czy pojazd aktualnie porusza się z napędem na gaz, czy nie, a to z kolei mogłoby się to wiązać z nadużyciami i faktyczną nieskutecznością prawa. Podobnie jest w przypadku pojazdów z napędem hybrydowym. Będą one traktowane jak zwykłe auta z napędem benzynowym czy na olej napędowy.

Za wjazd do strefy czystego transportu będą pobierane opłaty?

Ogólnokrajowe przepisy dopuszczają taką możliwość. Jednak władze Warszawy zdecydowały się nie wprowadzać opcji płatnego wjazdu do SCT dla pojazdów niespełniających jej wymogów.