Nowa plaga kradzieży w Polsce. Złodzieje znaleźli żyłę złota. Co się dzieje?

Nowa plaga. Kradzież kabli z ładowarek do samochodów

Kable do ładowania samochodów elektrycznych i hybryd plug-in stały się nowym obiektem pożądania złodziei w Polsce. Przypadki niszczenia infrastruktury odnotowano już w praktycznie każdym województwie.

Kradzieże utrudniają czy nawet uniemożliwiają korzystanie z samochodów elektrycznych, powodując opóźnienia w podróżach i dostawach towarów. Proceder generuje również ogromne straty po stronie operatorów stacji ładowania. Do tego rozbudowa infrastruktury dla samochodów elektrycznych jest bardzo często objęta dotacjami ze środków publicznych. Oznacza to, że złodzieje niszczą mienie, które w znacznym zakresie sfinansowało państwo z naszych podatków.

Idą na wojnę ze złodziejami. Kary nie są niskie.

Operatorzy ładowarek sami starają się walczyć z przestępcami. Standardem staje się m.in. monitoring czy systemy alarmowe. Takie rozwiązania nie wpływają na podniesienie wartości kabli na czarnym rynku, ale zwiększają szanse na skuteczne wykrycie i skazanie złodziei. A kary nie są niskie.

– Za kradzież grozi kara do 5 lat pozbawienia wolności. Odcięcie kabla można również podciągnąć pod przestępstwo zniszczenia mienia, zagrożone analogicznie wysoką karą – mówi Jan Wiśniewski, dyrektor Centrum Badań i Analiz PSNM. – To nie wszystko – kradzieże kabli stacji ładowania wiążą się z umyślnym niszczeniem cudzej rzeczy, a ich sprawcy działają publicznie z oczywiście błahego powodu. Takie przestępstwa spełniają zatem znamiona występków o charakterze chuligańskim. To sprawia, że orzeczona przez sąd kara może być jeszcze surowsza. Apelujemy do administracji centralnej oraz Komendanta Głównego Policji o skuteczne wykrywanie i ściganie takich przestępstw. Wiemy, że służby są świadome skali tego procederu i podejmują kroki, żeby mu przeciwdziałać – wskazał przedstawiciel PSNM.

Złodzieje nie ograniczają się do jednej stacji ładowania

Złodzieje kabli ze stacji ładowania wpadają coraz częściej. Pod koniec października policja złapała przestępcę, który odcinał kable ze stacji ładowania na terenie Lubina i Polkowic. Sprawcy nie pomogło nawet zamaskowanie twarzy, a ponieważ działał w warunkach recydywy może zostać skazany nawet na 7,5 roku za kratami. Także pod koniec października policja złapała na gorącym uczynku dwóch złodziei kabli w województwie pomorskim. Jeden z nich miał już na koncie podobną kradzież.

We Wrocławiu na 11 sprawdzonych ładowarek, aż 10 pozbawiono przewodów do ładowania. Na Śląsku przestępcy nie oszczędzają stacji ustawionych przy sklepach Biedronka. Proceder rozwija się w ekspresowym tempie. Skąd to zjawisko?

Dlaczego złodzieje kradną kable z ładowarek samochodów?

Obcięte kable najczęściej trafiają na złomowisko, jednak właściciele takich punktów także nie mogą spać spokojnie. W Polsce za paserstwo grozi nawet do 5 lat bezwzględnego więzienia. Każdorazowa weryfikacja pochodzenia metali sprzedawanych w takich punktach to obowiązek. Na podstawie Ustawy o odpadach osoby zamierzające zbyć metale "z odzysku" muszą ujawnić źródło ich pochodzenia. Z kolei właściciele skupów złomu powinni weryfikować tożsamość sprzedających. Niezbędne jest wypełnienie formularza, który prowadzący skup musi przechowywać przez 5 lat i okazywać służbom przy kontroli. Do tej pory policja, straż miejska czy służby ochrony kolei robiły naloty na skupów złomu, często poszukując metali konkretnego pochodzenia, lista obejmowała np. skradzione tory kolejowe, sieć trakcyjną czy studzienki kanalizacyjne.

– Kradzieże kabli ze stacji ładowania to poważny problem, dlatego zwróciliśmy się m.in. do prezydentów 37 największych miast w Polsce (powyżej 100 tys. mieszkańców) z apelem o przeprowadzenie kolejnych kontroli w skupach złomu, które mogą nabywać skradzione przewody. Kontrole mogą być prowadzone wyrywkowo, dlatego każdy właściciel takiego punktu powinien się liczyć z tym, że służby zapukają również do jego drzwi. Sprawcy muszą mieć świadomość, że kradnąc kable, niszczą także infrastrukturę transportową. To dodatkowo motywuje organy ścigania do działania i naraża złodziei oraz paserów na wysokie kary, całkowicie niewspółmierne do ewentualnych zysków – wyjaśnia Aleksander Rajch, wiceprezes PSNM.

Nawet 21 000 zł straty. Złodzieje nie boją się prądu

Złodzieje aktywnie działają także za granicą Polski. Koncern EnBW, największy niemiecki operator stacji ładowania, w 2025 roku już odnotował ponad 900 kradzieży przewodów w przeszło 130 punktach szybkiego ładowania. Przedstawicielka firmy wylicza, że straty sięgają milionów euro. – Koszt naprawy po kradzieży kabla to średnio 3500 euro na pojedynczy przypadek – wyjaśnia rzeczniczka EnBW cytowana przez agencję dpa. Po przeliczeniu daje to ok. 15 000 zł.

Na plagę ucinania kabli narzekają również inni operatorzy, w tym EWE Go oraz Ionity, które działa także w Polsce. Ta ostatnia firma mówi o 30 przypadkach kradzieży w Niemczech i przeszło 100 w Europie. – Pojedyncza kradzież kabla powoduje u nas koszty od 2500 do 5000 euro – wyliczyła przedstawicielka Ionity. Czyli nawet ponad 21 000 zł straty. Do tego często naprawiona stacja nie działa zbyt długo, ponieważ przestępcy ponownie ucinają przewody.

Dlaczego złodzieje kradną kable do ładowarek elektryków? Dwa powody

Według przedstawicieli EnBW kabel do ładowania samochodów elektrycznych zawiera od 4 do 10 kg miedzi. Za taki przewód złodziej w skupie złomu dostanie ok. 50 euro (ponad 200 zł) – dla jednych to dużo, dla innych mało. Stąd przedstawiciele niemieckiego operatora wskazują także na inne motywy, w tym czysty wandalizm czy celowy sabotaż. W drugim przypadku podłożem może być ideologiczna niechęć do elektomobilności i wszystkiego, co związane z samochodami elektrycznymi. Świadczyć o tym może sposób działania – kabel jest ucinany tuż za prowadnicą, czyli ok. 1 metra od samej stacji, a obcięty kawałek z wtyczką ląduje w pobliskich krzakach czy rowie.

– Każda awaria podważa zaufanie klientów do niezawodności infrastruktury ładowania, a tym samym do praktycznej użyteczności elektromobilności jako takiej – zauważa przedstawicielka Ionity.

Straty są liczone w milionach

– Kradzież kabli jest frustrująca pod każdym względem – mówi dpa Volker Rimpler, dyrektor ds. technologii elektromobilności w EnBW. – Kierowcy aut elektrycznych nie mogą wówczas ładować pojazdów, a dla operatorów oznacza to znaczące straty finansowe – dodaje. Firmy starają się walczyć ze złodziejami i wandalami.

Operatorzy stacji ładowania montują dodatkowe oświetlenie czy monitoring wideo. Do tego stosują kable ze specjalną pancerną otuliną odporną na przecięcie oraz systemy, które w czasie rzeczywistym wykrywają niepożądane działania i natychmiast uruchamiają alarm. Tesla i Ionity stosują kable z wkładkami barwiącymi, które pękają przy przecięciu. Takich śladów ciężko jest się pozbyć, stąd skradzione przewody oraz poplamionych barwnikiem sprawców łatwo rozpoznać.

Zmiana prawa pozwoli surowiej karać złodziei i wandali

– Pierwsze doświadczenia pokazują, że próby kradzieży na takich zabezpieczonych stacjach były już przerywane – powiedziała przedstawicielka Ionity i wskazała, że firma testuje również systemy śledzenia (m.in. urządzenia GPS), które umożliwiają lokalizację kabli i utrudniają ich sprzedaż. Poza wdrażaniem technicznych utrudnień operatorzy apelują do władz o zakwalifikowanie kabli od ładowarek jako elementów infrastruktury energetycznej. Zmiana prawa pozwoli surowiej karać złodziei i wandali.