Toyotaod lat specjalizuje się w produkcji klasycznych samochodów terenowych. Do dziś oferta obejmuje auta o konstrukcji opartej na ramie i ze stałym napędem na cztery koła. Modele Hilux i Land Cruiser są uważane za niezawodne technicznie i dzielne poza ubitą drogą.
Jednocześnie inżynierowie japońskiej marki są świadomi, że nie wszyscy kierowcy zapuszczają się daleko od szosy by brodzić w błocie czy piachu. Napęd 4x4 to także bezpieczeństwo, stąd narodziła się koncepcja elektrycznego układu AWD-i stosowanego w hybrydach.
Toyota stosuje napęd AWD-i w hybrydach
Skrót AWD-i oznacza All Wheel Drive - intelligent, czyli inteligentny napęd wszystkich kół. W odróżnieniu od klasycznych terenówek nie ma tu stałego połączenia między osiami, żadnego wału napędowego czy skrzyni rozdzielczej z reduktorem. Do napędu osi tylnej służy specjalny silnik elektryczny, a pracą całego układu steruje komputer na podstawie analizy danych. To on decyduje o rozdziale mocy między osiami.
Zastosowanie napędu AWD-i, oprócz poprawy właściwości jezdnych i bezpieczeństwa, wiąże się także z uniknięciem wad typowych aut z napędem 4x4. Najbardziej odczuwalną różnicą dla posiadaczy Toyoty z napędem AWD-i jest średnie spalanie, które nie odbiega znacząco od tego w wersjach z napędem tylko na przednią oś. Co więcej, zastosowanie AWD-i nie ogranicza możliwości przewozowych - cały układ ma niewielkie rozmiary, a bagażnik w wersjach AWD-i zachowuje dużą pojemność i jest ustawny.
Jak działa napęd AWD-i Toyoty?
Kluczem do stworzenia elektrycznego napędu 4x4 jest architektura TNGA, czyli charakterystyczna dla japońskiego producenta koncepcja tworzenia samochodów. Platformy, bez względu na segment, wyróżnia nisko umieszczony środek ciężkości, wysoka sztywność nadwozia, a także możliwość efektywnego rozmieszczenia poszczególnych elementów układu hybrydowego. Kompaktowa budowa układu AWD-i sprawia, że można go zastosować w modelach z wielu segmentów.
W samochodach z napędem AWD-i mamy układ hybrydowy przedniej osi, w skład którego wchodzą silnik benzynowy, silnik elektryczny oraz generator ładujący baterię trakcyjną. Tylną oś napędza trzeci silnik elektryczny. Pracą wszystkich urządzeń zarządza sterownik PCU za pośrednictwem przekładni hybrydowej i konwertera. Dzięki niemu możliwe jest stosowanie mocniejszych silników elektrycznych, przy utrzymaniu tej samej mocy i pojemności baterii. Dlaczego to ważne? Hybrydy Toyoty mogą poruszać się ze znacznymi prędkościami w trybie wyłącznie elektrycznym, a także utrzymać zużycie paliwa na poziomie zbliżonym do wersji z napędem tylko na przód.
Podczas normalnej, spokojnej jazdy napędzana jest głównie przednia oś. Tylne koła włączają się by stworzyć układ 4x4 tylko, gdy to jest absolutnie niezbędne. Czyli wtedy, gdy system wyczuje utratę przyczepności i uzna, że potrzebna jest większa moc do podjechania pod wzniesienie, czy będziemy poruszać się po nawierzchni o zmniejszonej przyczepności poza główną drogą. Dzięki napędowi AWD-i kierowca może korzystać z dodatkowych trybów, które przeznaczone są do jazdy w trudniejszych warunkach jak np. po śniegu lub po bezdrożach. Co więcej, Toyoty z napędem AWD-i wyposażone są też w system wspomagający zjazd ze wzniesienia. Ich zdolności terenowe, dzięki tych połączeniu wszystkich elementów, są ponadprzeciętne.
Napęd AWD-i, czyli Toyota RAV4 była pierwsza
Napęd AWD-i zadebiutował w Toyocie RAV4. Japoński SUV obecnie dostępny jest w dwóch odmianach z napędem AWD-i, czyli jako hybryda lub hybryda typu plug-in. W pierwszym wariancie układ z 2,5-litrowym silnikiem z linii Dynamic Force ma 222 KM łącznej mocy, przyspieszenie od 0 do 100 km/h wynosi 8,1 s, a średnie zapotrzebowanie na benzynę zaczyna się od 5,6 l/100 km.
Napęd RAV4 Plug-in Hybrid to duet spalinowo-elektryczny, który stanowi 2,5-litrowy benzyniak (182 KM) pracujący w ekonomicznym cyklu Atkinsona ze wspomagającym go silnikiem elektrycznym (182 KM). Oba przekazują moc na przednie koła. Tylną oś napędza dodatkowy silnik-generator (54 KM), który współpracuje z układem hybrydowym. W ten sposób kierowca dostanie 306 KM mocy systemowej i wsparcie elektrycznego układu 4x4. Sprytnie pomyślany system potrafi dostarczyć 100 proc. momentu obrotowego na przód lub przekierować do 80 proc. na tył (20:80). Funkcja "Trail Mode" kontroluje dodatkowo uślizg w mechanizmie różnicowym (blokuje koło bez przyczepności, napędzając drugie).
W przypadku hybrydy ładowanej z gniazdka kluczowe znaczenie mają parametry jazdy w trybie EV. Toyota z litowo-jonowej baterii 18,1 kWh płasko umieszczonej pod podłogą deklaruje 75 km elektrycznego zasięgu WLTP, a w mieście auto ma pokonać rekordowe 98 km! Samochód pozwala też ręcznie wybrać jeden czterech programów jazdy (domyślny EV, Auto EV/ HV, HV oraz tryb ładowania akumulatora). Dzięki temu RAV4 Plug-in Hybrid ma osiągać spalanie na poziomie – uwaga! – 1 litra benzyny na 100 km.
Toyota Yaris Cross z napędem AWD-i
Toyota Yaris Cross to obecnie najmniejsze auto japońskiego koncernu, w którym można zastosować układ AWD-i. Produkowany w Polsce napęd hybrydowy składa się z trzycylindrowego silnika benzynowego 1.5 o długim skoku tłoka i wysokim stopniu sprężania (14:1), dwóch silników elektrycznych, sterownika, przekładni planetarnej i akumulatora litowo-jonowego o wyższej mocy (w porównaniu do dotychczas stosowanych akumulatorów niklowo-wodorkowych nowe rozwiązanie jest lżejsze o 27 proc.). Zespół generuje 116 KM. Na drodze nowa hybryda szybko reaguje na gaz i działa gładko. Szczególnie w mieście zachwyca cichą i zwinną jazdą. Spalanie? Z danych homologacyjnych dla polskiego rynku wynika, że Yaris Cross jest najbardziej oszczędnym hybrydowym SUV-em Toyoty. Auto z napędem na cztery koła AWD-i zużywa od 4,7 l/100 km.
Toyota Highlander, czyli największy SUV z napędem AWD-i
Z kolei największym autem z AWD-i w gamie Toyoty jest Highlander, który w pięciometrowym nadwoziu oferuje przestrzeń dla siedmiu osób. Bagażnik to nawet 1909 litrów pojemności. Japoński SUV jest w stanie pociągnąć przyczepę o masie do dwóch ton. Auto przyspiesza od 0 do 100 km/h w 8,3 sekundy, a średnie zużycie paliwa wynosi od 6,6 l/100 km. Takie parametry są możliwe właśnie dzięki napędowi hybrydowemu o łącznej mocy 248 KM i układowi AWD-i.
Toyota Corolla Cross z napędem AWD-i
Toyota Corolla Crossto najważniejsza tegoroczna premiera japońskiej marki. Jako pierwsza została obdarowana zupełnie nowym napędem hybrydowym 5. generacji. Zespół wykorzystuje litowo-jonową baterię, która jest mocniejsza i aż o 40 proc. lżejsza od starszego rozwiązania w tradycyjnej Corolli. Silnik benzynowy 2.0 Dynamic Force i jednostka elektryczna także zyskały na sile, czego efektem jest większa o 8 proc. łączna moc całego układu. W wersji z napędem na przednie koła nowa 2-litrowa hybryda wytwarza 197 KM (+13 KM) i zapewnia przyspieszenie od 0 do 100 km/h w 8,1 sekundy – to osiągi na poziomie RAV4 2.5 Hybrid Dynamic Force 222 KM.
Wariant 4x4 AWD-i ma dodatkowy 40-konny silnik elektryczny przy tylnej osi (dołączany automatycznie w razie utraty przyczepności). Corolla Cross AWD-i przyspiesza jak auto z napędem na przód, za to trakcja na mokrym, śliskim czy grząskim będzie nieporównywalna.
W Polsce Toyota Corolla Cross 2.0 Hybrid zadebiutuje w maju 2022 roku – na początek wirtualnie, bo zamówienia będzie można składać przez platformę internetową i na wyższe specyfikacje wyposażeniowe. Produkcja w Japonii ruszy w lipcu, a pierwsze auta w polskich salonach pojawią się we wrześniu.