Samochody hybrydowe plug-in - ile palą?

Spoglądając na dane techniczne wielu aut wyposażonych w napęd typu hybryda plug-in nie sposób się zdziwić. Oto auta, które w wydaniu wyłącznie spalinowym potrafią zużyć 8, 10, a nawet więcej litrów paliwa na każde 100 km trasy, nagle opisywane są jako ekstremalnie oszczędne pojazdy. Postanowiliśmy wyjaśnić o co w tym chodzi i pokazać realne spalanie aut hybrydowych plug-in marki Volvo.

Zużycie w katalogu to nie oszustwo!

Wielu kierowców widząc, że np. potężny, pięciometrowy, luksusowo wyposażony SUV Volvo XC90 Recharge T8 AWD z napędem hybrydowym plug-in jest w stanie, zdaniem producenta, zużyć zaledwie 1,3 litra paliwa na 100 km w cyklu mieszanym, mówiąc wprost – nie dowierza. Niektórzy ferują wyroki o manipulacji i oszustwie. Wstrzymajcie konie. Nikt tu nikogo nie oszukuje. Kluczowe jest zrozumienie w jaki sposób obliczane są homologowane wartości (te, które ostatecznie trafiają do specyfikacji danego modelu) zużycia paliwa, a także tego, w jaki sposób pracuje napęd hybrydowy plug-in.

Niskie zużycie paliwa, pod warunkiem, że nie zapomnisz o ładowaniu

Samochody z napędem hybrydowym plug-in to auta wyposażone w co najmniej dwa silniki: jeden to klasyczna konstrukcja spalinowa, drugi – to silnik elektryczny. Oba potrzebują energii. Napędy hybrydowe plug-in są tak skonstruowane, że pracują maksymalnie efektywnie wówczas, gdy żadnemu z silników nie brakuje energii, a to oznacza obecność paliwa w baku (o tym raczej nikt nie zapomina), a obecność prądu zgromadzonego w akumulatorze trakcyjnym silnika elektrycznego (o tym zapomina już niestety wielu kierowców).

Specyfika silnika elektrycznego, a przede wszystkim wysoki moment obrotowy oferowany praktycznie od startu sprawiają, że auta z napędem hybrydowym plug-in niemal zawsze startują z wykorzystaniem efektywnego przy niskiej prędkości obrotowej silnika elektrycznego. Owszem, aktywując tryb Pure w hybrydach z serii Volvo Recharge, możemy znaczny dystans w mieście (nawet ponad 90 km!) pokonać wyłącznie na prądzie, ale tutaj skupimy się na hybrydowym trybie pracy, w którym auto korzysta z silnika elektrycznego, jak i silnika spalinowego. To oznacza, że analizując zużycie energii na 100 km pokonanego dystansu powinniśmy sprawdzać nie jedną, a dwie wartości. Zobaczmy na poniższe zestawienie kilku danych różnych modeli Volvo z napędem hybrydowym plu

- Volvo XC90 Recharge T8 AWD:

• Zużycie paliwa cykl mieszany WLTP: 1,3 l/100 km
• Zużycie energii elektrycznej cykl mieszany WLTP: 20,1 kWh/100 km

- Volvo XC60 Recharge T6 AWD:

• Zużycie paliwa cykl mieszany WLTP: 1,3 l/100 km
• Zużycie energii elektrycznej cykl mieszany WLTP: 19,2 kWh/100 km

- Volvo XC40 Recharge T5:

• Zużycie paliwa cykl mieszany WLTP: 2,1 l/100 km
• Zużycie energii elektrycznej cykl mieszany WLTP: 15,3 kWh/100 km

Na dane spalania należy patrzeć całościowo

Powyższe zestawienie pokazuje, że owszem, modele Volvo z napędem hybrydowym plug-in są w stanie uzyskać bardzo niskie zużycie paliwa, ale tylko pod warunkiem, że badany dystans w większości przejadą wykorzystując silnik elektryczny. Zatem np. Volvo XC40 Recharge T5 pokona 100 km dystansu spalając nie tylko 2,1 l paliwa, ale i zużywając 15,3 kWh energii elektrycznej.

Realne spalanie w dłuższej trasie

Nieporozumienia dotyczące kwestii zużycia paliwa w napędach hybrydowych plug-in wynikają stąd, że wiele osób podając katalogowe, bardzo niskie spalanie ignoruje wymagane dla uzyskania takiego wyniku zużycie energii przez silnik elektryczny. Pamiętajmy, że choć dystanse pokonywane w jeździe bezemisyjnej stale rosną (aktualizacja modeli Volvo z serii Recharge znacząco zwiększyła zasięg hybryd plug-in w 2021 roku z ok. 50 km do nawet ponad 90 km na samej energii elektrycznej), to jednak wybierając się w dłuższą trasę będziemy polegać przede wszystkim na silniku spalinowym. Wtedy praw fizyki nie oszukamy i spalanie paliwa musi wzrosnąć.

Dobrą odpowiedzią przybliżającą nam realne zużycie paliwa danego modelu hybrydowego plug-in w dłuższej trasie (lub, gdy zaniedbamy ładowanie akumulatora trakcyjnego) są wyniki zużycia zmierzone w cyklu WLTP Extra High (WLTP bardzo wysoki). Jest to pomiar wykonywany ze średnią prędkością 94 km/h i maksymalną 131,3 km/h, przy niemal zupełnym braku zatrzymań pojazdu. Ten cykl pomiarowy ma symulować jazdę pojazdu na autostradzie i trasie szybkiego ruchu. Spójrzmy zatem na wyniki spalania w cyklu WLTP Extra High dla wymienionych wcześniej modeli Volvo:

- Volvo XC90 Recharge T8 AWD:

• Zużycie paliwa cykl WLTP Extra High: 8,8 l/100 km

- Volvo XC60 Recharge T6 AWD:

• Zużycie paliwa cykl WLTP Extra High: 7,9 l/100 km

- Volvo XC40 Recharge T5:

• Zużycie paliwa cykl WLTP Extra High: 7,5 l/100 km

Jak widać powyższe wskazania są już znacznie wyższe od wcześniejszych, prawda? Podane liczby pokrywają się z doświadczeniami kierowców aut Volvo Recharge z napędami hybrydowymi plug-in podczas płynnej jazdy na drogach ekspresowych w dłuższej trasie.

Hybrydy plug-in nawet nieładowane zużywają mniej od aut wyłącznie spalinowych

To co warto zapamiętać, to fakt, że nawet gdy kierowca nie dba o ładowanie auta hybrydowego plug-in (co jest pewną rozrzutnością, bo energia elektryczna jest obecnie najtańszym „paliwem” dla samochodów), to samochód z napędem hybrydowym plug-in nawet po rozładowaniu akumulatora trakcyjnego, zużyje mniej paliwa od auta wyłącznie spalinowego o porównywalnej mocy i potencjale układu napędowego. Hybryda plug-in po rozładowaniu akumulatora trakcyjnego działa jak klasyczny napęd hybrydowy, w którym silnik elektryczny aktywnie wspomaga (a nie zastępuje) silnik spalinowy.

Pamiętajmy też, że przewagę hybryd plug-in w zarządzaniu energią dają również funkcje specyficzne dla tego typu samochodów. Auta hybrydowe plug-in Volvo potrafią efektywnie odzyskiwać energię kinetyczną pojazdu, czy to podczas dohamowywania, czy podczas żeglowania, a także wtedy, gdy silnik spalinowy nie wykorzystuje swojego potencjału, dzięki czemu część jego mocy jest wykorzystywana przez pokładowy generator prądu ładujący akumulator trakcyjny. Dzięki takim rozwiązaniom całkowite rozładowanie akumulatora trakcyjnego hybrydy plug-in jest w praktyce niemożliwe, a kierowca ma zawsze do dyspozycji pełny potencjał napędu w razie nagłej potrzeby (np. podczas wyprzedzania składu ciężarowego na drodze krajowej).