TEZA Tablica z informacją o rodzaju działalności gospodarczej i miejscu jej wykonywania umieszczona na lawecie zajmującej pas drogowy stanowi reklamę. Właściciel takiej reklamy musi uzyskać zezwolenie zarządcy drogi.
STAN FAKTYCZNY Naczelnik wydziału ochrony dróg w zarządzie dróg i utrzymania miasta nałożył na przedsiębiorcę karę pieniężną za umieszczenie w pasie drogowym reklamy bez zezwolenia zarządcy drogi. W uzasadnieniu organ wskazał, że upoważniony pracownik zarządcy drogi, przeprowadzając przegląd pasa drogowego, stwierdził umieszczenie reklamy znajdującej się na lawecie. W odwołaniu od decyzji organu I instancji przedsiębiorca działający przez pełnomocnika, zarzucił jej naruszenie przepisów ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, poprzez przyjęcie, że przyczepa, jako pojazd bez silnika, może być uznana za nośnik informacji wizualnej.
Samorządowe kolegium odwoławcze przywołało art. 1 ustawy o drogach publicznych, według którego są nimi drogi zaliczone na podstawie ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych. W art. 4 pkt 1 u.d.p. ustawodawca zdefiniował pas drogowy, jako wydzielony liniami granicznymi grunt, wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą. W kontekście przywołanych przepisów i akt sprawy – zdaniem kolegium – nie budzi wątpliwości fakt, że laweta umieszczona była w obrębie pasa drogowego. Ustalenia natomiast wymaga, czy pozostawienie w pasie drogowym przedmiotowej lawety, na której zamontowana została reklama, traktować można jako umieszczenie reklamy bez zezwolenia zarządcy drogi.
SKO wskazało, że zgodnie z definicją zamieszczoną w art. 4 pkt 23 ustawy o drogach publicznych, reklamą jest nośnik informacji wizualnej w jakiejkolwiek materialnej formie, wraz z elementami konstrukcyjnymi i zamocowaniami, umieszczony w polu widzenia użytkowników drogi, niebędący znakiem w rozumieniu przepisów o znakach i sygnałach lub znakiem informującym o obiektach użyteczności publicznej, ustawionym przez gminę. Bezspornym – zdaniem kolegium – jest, że laweta, wraz zamontowanymi na niej tablicami, zawierającymi informację o przedmiocie działalności przedsiębiorcy oraz lokalizacji jego sklepu, godzinach otwarcia i formach kontaktu, z elementem graficznym związanym z profilem handlowym tego sklepu, stanowi reklamę w rozumieniu art. 4 pkt 23. Przedsiębiorca wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu.
UZASADNIENIE WSA uznał, że organy administracji publicznej prawidłowo oceniły, że umieszczona na lawecie dwustronna tablica reklamowa stanowi reklamę działalności. Sąd podkreślił, że według art. 40 ust. 1 ustawy o drogach publicznych zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga zezwolenia zarządcy drogi. Zezwolenie to dotyczy m.in. umieszczania w pasie drogowym reklam. Stosownie do art. 40 ust. 3 tej ustawy za zajęcie pasa drogowego we wskazany sposób pobiera się opłatę. W ocenie sądu nie może bowiem budzić wątpliwości, że jeżeli tablica umieszczona na lawecie stanowiącej w rzeczywistości jej element konstrukcyjny, a zajmująca pas drogowy, stanowi dla jej odbiorców informację o rodzaju działalności gospodarczej i miejscu jej wykonywania, to ma na celu rozpowszechnianie danego produktu i tym samym zwiększenie liczby odbiorców. Tak więc tablica ta stanowi reklamę, a jej właściciel zobowiązany jest uzyskać stosowne zezwolenie. Na pojęcie reklamy składa się nie tylko sam nośnik informacji: plakat, tablica (jedno bądź dwustronna), lecz także konstrukcja lub – jak w niniejszej sprawie – laweta. Zdaniem sądu wygląd zewnętrzny lawety wskazuje, że pojazd ten z dwustronną tablicą reklamową po pierwsze nie przemieszczał się, a po drugie wykorzystywany był jedynie jako element konstrukcyjny do prezentowania reklamy.
Wyrok WSA we Wrocławiu z 6 czerwca 2011 r., sygn. akt III SA/Wr 785/10.