Prawo jazdy na nowych zasadach i nieuchronne mandaty za wykroczenia popełnione np. przez polskich kierowców na terenie Niemiec czy Francji – znamy już rozwiązania, którymi Komisja Europejska chce doprowadzić do podniesienia bezpieczeństwa na drogach Unii Europejskiej. Skąd takie poruszenie?

Reklama

– W ubiegłym roku na drogach UE zginęło ponad 20 tys. osób, a większość ofiar to piesi, rowerzyści oraz użytkownicy hulajnóg i motocykli. Nowe przepisy poprawią bezpieczeństwo wszystkich użytkowników dróg i pomogą UE zrealizować "wizję zero" – brak ofiar śmiertelnych na drogach UE do 2050 r. – wyliczają pomysłodawcy zmian. Jakie ułatwienia i sankcje przewiduje KE?

Prawo jazdy od 17 roku życia, pod opieką także na ciężarówkę

Prawo jazdy od 17. roku życia – nowe przepisy mają ułatwić młodym ludziom zdobycie uprawnień nie tylko na samochody osobowe ale też i ciężarowe. KE spodziewa się, że pomoże to w rozwianiu problemu braku kierowców zawodowych.

Reklama

Dzięki systemowi prowadzenia pojazdów pod opieką od 17. roku życia młodzi ludzie będą mogli uczyć się prowadzenia pojazdów i uzyskać prawo jazdy. Osoby, które ukończyły 17 lat, będą mogły samodzielnie prowadzić pojazd od ukończenia 18. roku życia i pracować jako zawodowi kierowcy, gdy tylko pozwoli na to zajmowane przez nich stanowisko – wyjaśniają pomysłodawcy reformy. Samodzielna jazda byłby dozwolona po osiągnięciu pełnoletniości.

Mandat, prawo jazdy i dowód rejestracyjny / dziennik.pl
Policjant kontroluje kierowców. Punkty karne i mandaty drogówka wylicza według zaostrzonych zasad / Policja

Prawo jazdy i rewolucja w przepisach, oto 4 ważne nowości

Wniosek w sprawie praw jazdy zmienia obowiązujące prawo UE i jest inspirowany najlepszymi praktykami obowiązującymi już w kilku państwach członkowskich – zauważa KE. Ktoś powie, że prawo jazdy na TIR-a dla 17-latka to kiepski pomysł. Jednak i tu unijni urzędnicy postanowili się zabezpieczyć. Reforma przewiduje wprowadzenie przynajmniej czterech nowych rozwiązań. Lista obejmuje:

  • okres próbny - co najmniej dwa lata - dla początkujących kierowców po zdaniu egzaminu oraz zasada zerowej tolerancji dla kierowania pojazdem pod wpływem alkoholu. Ma to zasadnicze znaczenie, ponieważ nawet jeśli młodzi kierowcy stanowią jedynie 8 proc. wszystkich kierowców samochodów, dwa na pięć śmiertelnych zderzeń ma miejsce z udziałem kierowcy w wieku poniżej 30 lat;
  • zmiany w kursach na prawo jazdy, tak by skuteczniej przygotowywały kierowców do obecności na drogach ich niechronionych użytkowników. Chodzi o poprawę bezpieczeństwa pieszych, rowerzystów, a także użytkowników rowerów i hulajnóg elektrycznych;
  • dokładniejszej oceny sprawności fizycznej i psychicznej, z uwzględnieniem postępów w leczeniu chorób takich jak m.in. cukrzyca;
  • KE chce też zachęcać kierowców do podnoszenia swoich umiejętności i wiedzy w zakresie prowadzenia pojazdu, tak by nadążali za rozwojem technologicznym.

Nowy egzamin na prawo jazdy, oto zmiany

Nowe przepisy dotyczące egzaminów na prawo jazdy uwzględnią także przejście na pojazdy bezemisyjne. KE chce np. by podczas egzaminów sprawdzać wiedzę i umiejętności związane z zaawansowanymi systemami wspomagania jazdy i innymi zautomatyzowanymi technologiami.

Początkujący kierowcy będą się również uczyć, w jaki sposób ich styl jazdy – np. czas zmiany biegów – wpływa na emisje. Ponadto dopuszczalna masa pojazdu kategorii B zostanie skorygowana w przypadku pojazdów napędzanych paliwami alternatywnymi, ponieważ pojazdy bezemisyjne mogą być cięższe – zapowiadają urzędnicy.

Policja / Policja

Cyfrowe prawo jazdy w całej Unii Europejskiej

KE chce też ułatwić życie kierowcom i wprowadzić cyfrowe prawo jazdy. To udogodnienie znają już Polacy. Zamiana, przedłużenie ważności lub wymiana prawa jazdy będą znacznie łatwiejsze, ponieważ wszystkie procedury będą prowadzone online – przekonują reformatorzy.

Mandat dosięgnie kierowcę wszędzie, UE kręci bat na piratów drogowych

Zmiany w przepisach przewidują także stworzenie specjalnego portalu, który miałby umożliwić łatwy dostęp do informacji na temat przepisów bezpieczeństwa ruchu drogowego obowiązujących w każdym państwie członkowskim. Nowe rozwiązanie z czasem zostanie rozbudowane o możliwość bezpośredniej opłaty mandatów karnych.

– W 2019 r. około 40 proc. przestępstw lub wykroczeń transgranicznych pozostawało bezkarnych, ponieważ sprawca nie został zidentyfikowany lub ponieważ płatność nie została wyegzekwowana – zwraca uwagę KE. Tę dziurę ma załatać wprowadzenie unijnego cyfrowego prawa jazdy, dzięki temu państwa UE łatwiej mają namierzać zagranicznych piratów drogowych.

Rozwiązania opracowane przez KE mają ułatwić organom ścigania dostęp do rejestrów praw jazdy w innych krajach. Wzrośnie też rola krajowych punktów kontaktowych odpowiedzialnych za przepływ informacji potrzebnych przy ustaleniu sprawcy przestępstwa czy wykroczenia drogowego. Pomysłodawcy spodziewają się, że zwiększy to zdolność państw członkowskich do karania sprawców z innych państw członkowskich.

Policja zatrzymuje kierowcę do kontroli / Policja
Reklama

Tak stracisz prawo jazdy, zakaz na całą Unię Europejską

Komisja chce też wprowadzenia systemu, który zakaz prowadzenia pojazdów rozszerzałby na wszystkie kraje UE. Obecne przepisy stanowią, że jeżeli poważne wykroczenie skutkuje zakazem prowadzenia pojazdów, nie można go egzekwować w całej UE, jeżeli kierowca popełnił przestępstwo lub wykroczenie w państwie członkowskim innym niż to, które wydało mu prawo jazdy.

Siedem nowych przewinień na drogach w Unii Europejskiej

Dziś przepisy obowiązujące w krajach UE obejmują niektóre z najczęstszych i najpoważniejszych przestępstw lub wykroczeń, takich jak nadmierna prędkość i kierowanie pojazdem pod wpływem alkoholu. Komisja proponuje rozszerzenie zakresu przestępstw lub wykroczeń drogowych o siedem sytuacji:

  • niezachowanie wystarczającej odległości od pojazdu jadącego z przodu;
  • niebezpieczne wyprzedzanie;
  • niebezpieczne parkowanie;
  • przekroczenie jednej lub kilku ciągłych białych linii;
  • jazdę w niewłaściwym kierunku;
  • nieprzestrzeganie przepisów dotyczących korzystania z korytarzy awaryjnych;
  • korzystanie z przeciążonego pojazdu.

Te zmiany wylistowane przez KE znajdziemy już w polskich przepisach. Obecny taryfikator mandatów i punktów karnych uwzględnia i surowo karze te wybryki. Szczególnie, jeśli brać pod uwagę, że za najcięższe wykroczenia popełnione w warunkach recydywy grozi podwójna stawka mandatu.

Przez punkty karne w 2023 roku możesz szybko stracić prawo jazdy

W myśl nowego taryfikatora mandat karny m.in. za wykroczenie polegające na nieustąpieniu pierwszeństwa pieszemu wchodzącemu na przejście bądź znajdującemu się na nim wynosi pierwszy raz: 1500 zł – powiedział nam nadkomisarz Robert Opas z Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji.

Przy popełnieniu ponownie tego wykroczenia w warunkach recydywy mandat jest liczony podwójnie. Wówczas wyniesie już 3 tys. zł.

– Podobnie będzie w przypadku wyprzedzania na przejściu lub bezpośrednio przed nim. Każde z tych wykroczeń oznacza też dopisanie do konta kierowcy po15 punktów karnych. W warunkach recydywy kolejne 15 punktów to wynik 30 punktów i utrata prawa jazdy podliczył policjant.

Mandat za przekroczenie prędkości to nawet 5 tys. zł

Jakie obowiązują w Polsce mandaty w przypadku recydywy drogowej za przekroczenie prędkości? Oto stawki z taryfikatora na 2023 rok:

  • przekroczenie prędkości o ponad 30 km/h mandat 800 zł (przy recydywie - 1600 zł);
  • przekroczenie prędkości o ponad 40 km/h mandat 1000 zł (recydywa - 2000 zł);
  • przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h mandat 1500 zł (3000 zł przy recydywie);
  • przekroczenie prędkości o ponad 60 km/h mandat 2000 zł (4000 zł w recydywie);
  • przekroczenie prędkości o ponad 70 km/h mandat 2500 zł (recydywa 5 tys. zł).

Oto 13 wykroczeń z mandatem w recydywie

Oprócz pięciu przekroczeń prędkości karanych w recydywie taryfikator 2023 zakłada, że podwójne grzywny w przypadku ponownego popełnienia takiego samego wykroczenia będą nakładane w ośmiu przypadkach. W tym przepisy wskazują cztery najgroźniejsze przewinienia wobec pieszych:

  • nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu – pierwszy raz: 1500 zł (przy recydywie - 3000 zł);
  • wyprzedzanie na przejściu dla pieszych lub przed nim – pierwszy raz: 1500 zł (przy recydywie - 3000 zł);
  • niezachowanie ostrożności i spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym z następstwem w postaci poszkodowanego pieszego, rowerzysty itp. – pierwszy raz: 1500 zł (przy recydywie - 3000 zł);
  • omijanie pojazdu, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu – pierwszy raz: 1500 zł (przy recydywie - 3000 zł);
  • złamanie zakazu wyprzedzania – pierwszy raz: 1000 zł (przy recydywie - 2000 zł);
  • wjeżdżanie na torowisko przy zaporach, które są opuszczane, opuszczone lub nie skończyło się ich podnoszenie – pierwszy raz: 2000 zł (przy recydywie - 4000 zł);
  • wjazd na przejazd kolejowy przy czerwonym świetle sygnalizatora lub jeżeli po drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy – pierwszy raz: 2000 zł (przy recydywie - 4000 zł);
  • prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie po spożyciu alkoholu (od 0,2 do 0,5 promila we krwi) lub innego, podobnie działającego środka – pierwszy raz: 2500 zł (przy recydywie - 5000 zł).
Policja kontroluje kierowców / Policja / KWP GORZOW

Lista 21 wykroczeń, a za każde po 15 punktów karnych

Jednorazowo 15 punktów karnych można dostać w 21 przypadkach. W tym są też najcięższe wykroczenia popełnione przez kierowców wobec pieszych. Należy jednak pamiętać, że policja ma oczy szeroko otwarte na inne występki. Oto lista:

  • omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu;
  • wyprzedzanie na przejściach dla pieszych i bezpośrednio przed nimi;
  • nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych albo na nie wchodzącemu;
  • niezatrzymanie pojazdu w razie przechodzenia przez jezdnię osoby niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku, lub osoby o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej w celu umożliwienia jej przejścia;
  • sprowadzenie katastrofy w ruchu, sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu, spowodowanie wypadku w ruchu;
  • kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie po użyciu alkoholu lub środka podobnie działającego do alkoholu;
  • kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego;
  • nieudzielenie pomocy ofiarom wypadku;
  • używanie pojazdu w sposób zagrażający bezpieczeństwu osoby znajdującej się w pojeździe lub poza nim (np. driftowanie pod marketem);
  • niezastosowanie się, w celu uniknięcia kontroli, do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego, nakazującego zatrzymanie pojazdu;
  • niezastosowanie się do sygnałów świetlnych;
  • niezastosowanie się do sygnałów i poleceń podawanych przez osoby uprawnione do kierowania ruchem drogowym;
  • niezastosowanie się sygnałów i poleceń dawanych przez osoby uprawnione do kontroli ruchu drogowego;
  • przekroczenie dopuszczalnej prędkości o więcej niż 70 km/h;
  • niestosowanie się do znaku B-25 lub B-26 zakaz wyprzedzania;
  • naruszenie zakazu objeżdżania opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżania na przejazd, jeśli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie ich nie zostało zakończone;
  • naruszenie wjeżdżania na przejeździe kolejowym za sygnalizator przy sygnale czerwonym, czerwonym migającym lub dwóch na przemian migających sygnałach czerwonych, lub za inne urządzenie nadające te sygnały;
  • naruszenie zakazu wjeżdżania na przejazd kolejowy, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy;
  • jazda autostradą lub drogą ekspresową w kierunku przeciwnym niż wynikający z ustawy lub znaków drogowych;
  • przewożenie więcej niż dwojga dzieci w pojeździe w sposób niezgodny z przepisami;
  • przewóz osób pojazdem nieprzeznaczonym lub nieprzystosowanym do tego celu, bądź w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określonych w dowodzie rejestracyjnym pojazdu albo wynikających z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu niepodlegającego rejestracji, jeżeli liczba osób przewożonych w niewłaściwy sposób wynosi 10 osób lub więcej.

Ważne

Co ile kasują się punkty karne?

Obecnie nowe przepisy przewidują kasowanie punktów dopiero po upływie 2 lat, a nie jak wcześniej po roku. Do tego nie od dnia popełnienia wykroczenia, lecz od daty zapłacenia mandatu.

Policjant sprawdza stan techniczny samochodu / Policja / KWP GORZOW