- Zmiany w przepisach dla kierowców gotowe. Ministerstwo zaostrza prawo
- Lepiej sprawdź punkty karne? Nowe zasady zmieniają wszystko
- Ile punktów karnych można mieć w 2025 roku?
- Przekroczenie prędkości poza terenem zabudowanym. Stracisz prawo jazdy
- Nowe prawo dotknie 80 procent kierowców w Polsce
Zmiany w przepisach dla kierowców gotowe. Ministerstwo zaostrza prawo
Nowe i ostrzejsze przepisy dla kierowców gotowe. Ministerstwo Infrastruktury właśnie przekazało do konsultacji gotowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw. Resort liczy, że ta reforma spisana w 15-stronnicowym dokumencie poprawi bezpieczeństwo na drogach oraz zmniejszy wykluczenie komunikacyjne.
Krew z żyłach zmotoryzowanych z pewnością zmrożą zmiany w zasadach dotyczących punktów karnych oraz zatrzymywania prawa jazdy. Przynajmniej w początkowej fazie obowiązywania mogą przyczynić się do masowej utraty uprawnień. Ale po kolei…
Lepiej sprawdź punkty karne? Nowe zasady zmieniają wszystko
Nowe zasady dotyczące punktów karnych mają utemperować kierowców. Zamiany w prawie ograniczą możliwość redukcji punktów, stąd na specjalnych kursach WORD będzie można kasować tylko te "oczka" przyznane za lżejsze wykroczenia. Przy czym ministerstwo początkowo zapowiadało spis występków drogowych, za które nie będzie kasowania punktów karnych. Po drodze pojawił się problem.
– W związku z jego obszernością i trudnościami związanymi zapewnieniem czytelności regulacji dla jej odbiorców przesądzono, że uzasadnione jest stworzenie katalogu pozytywnego, tj. wskazującego wykroczenia, których popełnienie nie charakteryzuje się wysokim wpływem na bezpieczeństwo ruchu drogowego – twierdzi resort.
Określenie "pozytywny katalog" w kontekście wykroczeń brzmi dziwnie, ale to ta lista zdecyduje, za co można zredukować maksymalnie 6 punktów karnych. Każde inne wykroczenie nieujęte w spisie zostanie uznane za najcięższe, czyli najbardziej godzące w bezpieczeństwo ruchu drogowego i nie podlega odpokutowaniu. Oznacza to możliwość szybszej utraty prawa jazdy ze względu na liczbę punktów karnych zebranych na koncie. Z wcześniejszych zapowiedzi ministerstwa można spodziewać się przynajmniej trzech sytuacji, w których nie będzie mowy o redukcji punktów:
- Wyprzedzanie na przejściu dla pieszych – dziś 15 punktów karnych i mandat 1500 zł; 3 tys. w recydywie;
- Przejazd na czerwonym świetle – aktualnie grozi za to 15 punktów i mandat 500 zł;
- Przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h – teraz taryfikator za przekroczenie od 51 km/h do ponad 70 km/h przewiduje od 13 do 15 punktów karnych, mandat do 2500 zł; 5 tys. w recydywie.
Ile punktów karnych można mieć w 2025 roku?
Co się stanie gdy przekroczysz dopuszczalny limit punktów karnych? Opcje są dwie i każda zmienia kierowcę w pieszego przynajmniej na pewien czas:
- Jeśli masz prawo jazdy ponad rok i masz na koncie więcej niż 24 punkty karne wówczas dostaniesz od starosty skierowanie na egzamin sprawdzający kwalifikacje (to taki sam egzamin, jak ten na prawo jazdy) oraz na badanie psychologiczne. Jeżeli nie zaliczysz egzaminu lub badań, starosta cofnie uprawnienia do prowadzenia pojazdów.
- Jeśli to twoje pierwsze prawo jazdy, masz je krócej niż rok i masz na koncie więcej niż 20 punktów karnych wtedy starosta od razu cofnie wszystkie uprawnienia do prowadzenia pojazdów.
Punkty karne nie znikną z konta, jeżeli suma tymczasowych punktów karnych i aktywnych punktów karnych przekracza dozwolony limit 24 punktów (20 punktów – jeżeli to twoje pierwsze prawo jazdy i masz je krócej niż rok). Tymczasowe punkty karne to punkty z naruszeń, za które nie przyjęto mandatu – nie są jeszcze naliczone na twoim koncie, czekają na orzeczenie sądu. Aktywne punkty karne to punkty, które masz na koncie.
Przekroczenie prędkości poza terenem zabudowanym. Stracisz prawo jazdy
W nowelizacji przepisy dotyczące utraty prawa jazdy na 3 miesiące za zbyt szybką jazdę rozszerzono o nową przesłankę do zatrzymania uprawnień. To sprawi, że z "prawkiem" na 3 miesiące pożegnają się także kierowcy, którzy pojadą o ponad 50 km/h za szybko również poza obszarem zabudowanym na drogach jednojezdniowych dwukierunkowych.
Wprowadzenie zaostrzonej kary resort uzasadnia statystykami, z których wynika, że do 80 proc. wszystkich wypadków dochodzi na drogach jednojezdniowych dwukierunkowych i właśnie tam zanotowano 87 proc. wszystkich ofiar śmiertelnych. – Mimo, iż większość wypadków wydarzyła się na obszarze zabudowanym, to w wyniku wypadków mających miejsce poza obszarem zabudowanym zginęło więcej osób, w co piątym wypadku zginął człowiek, podczas gdy w obszarze zabudowanym w co dwudziestym. Natomiast główną przyczyną wypadków występujących na drogach jednojezdniowych dwukierunkowych po nieustąpieniu pierwszeństwa przejazdu (3836 wypadków w 2023 roku) było niedostosowanie prędkości do warunków ruchu (3562 wypadki) – wyliczają urzędnicy.
Nowe prawo dotknie 80 procent kierowców w Polsce
W praktyce to oznacza, że nowe przepisy dotyczące rozszerzenia zasad zatrzymania prawa jazdy mogą dotyczyć aż 8 na 10 kierowców. – Wyniki badań europejskiego projektu Baseline przeprowadzone przez Instytut Transportu Samochodowego pokazują, że aż 79 proc. polskich kierowców przekracza limity dozwolonych prędkości poza obszarem zabudowanym – powiedziała dziennik.pl Maria Dąbrowska-Loranc, kierownik Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ITS.
Jaki mandat za przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h?
Obecnie za przekroczenie prędkości w przedziale od 51 do 60 km/h grozi kierowcy 1500 zł mandatu (3000 zł w recydywie). Do tego policjant dopisuje 13 punktów karnych.
Maksymalna kara za przekroczenie prędkości to 2500 zł i 15 punktów – przy przekroczeniu o ponad 70 km/h (recydywa oznacza podwójną karę, czyli 5 tys. zł). W przypadku skierowania sprawy do sądu grzywna może sięgnąć nawet 30 tys. zł.
Prawo jazdy o 17 lat, kierowca przez 6 miesięcy pod nadzorem dorosłego
Ministerstwo nowymi przepisami obniża minimalną granicę wieku do uzyskania prawa jazdy kategorii B z 18 do 17 lat. Przy czym młody kandydat na kierowcę będzie musiał uzyskać pisemną zgodę rodziców lub opiekunów. Po zdobyciu prawa jazdy nieletni poprowadzi samochód wyłącznie na terytorium Polski i pod nadzorem dorosłego, doświadczonego kierowcy w wieku minimum 25 l. Taka osoba musi mieć najmniej 5-letni staż posiadania prawa jazdy kat. B. Nie będzie mogła mieć na przestrzeni tych 5 lat zatrzymanego uprawnienia i za każdym razem musi być w całkowicie trzeźwa.
Zmiany dla kierowców. Teraz będzie jak w Niemczech czy Szwecji.
– Doświadczenia systemu prawnego obowiązującego w Szwecji i prowadzone w tym państwie badania naukowe wykazały, że ryzyko uczestniczenia w wypadku drogowym kierowcy, który uczył się jeździć z osobą towarzyszącą i rozpoczął tę naukę w wieku 16 lat jest o 30 proc. niższe niż kierowcy szkolonego tylko metodą tradycyjną – zauważa ministerstwo.
17-letni kierowca będzie musiał jeździć w towarzystwie dorosłego przez 6 miesięcy licząc od dnia otrzymania prawa jazdy, jednak nie dłużej niż do ukończenia 18 lat. Ministerstwo przyznaje, że przy tym rozwiązaniu wzór stanowiły państwa z wysokim poziomem bezpieczeństwa i kultury jazdy, jak m.in. Austria, Estonia, Dania, Luksemburg, Holandia czy Niemcy.
Okres próbny dla kierowców potrwa nawet 3 lata
Nowością jest też okres próbny dla kierowców młodych wiekiem i stażem. Osoby, które pierwszy raz uzyskają prawo jazdy będą przez 2 lata podlegać szczególnym warunkom. Przy czym w przypadku nieletniego posiadacza prawa jazdy kategorii B okres próbny będzie trwał od dnia uzyskania prawa jazdy do ukończenia 18 roku życia i następnie 2 lata, jak u pozostałych kierowców (w sumie do 3 lat). Takie osoby będą objęte surowszymi regulacjami. W okresie próbnym obejmie ich zakaz:
- Jazdy po spożyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu (0,0 prom. alkoholu w organizmie przez cały okres próbny; dla pozostałych kierowców limit wynosi do 0,2 promila),
- Przekraczania prędkości 50 km/h na obszarze zabudowanym, 80 km/h poza obszarem zabudowanym oraz 100 km/h na autostradzie i drodze ekspresowej dwujezdniowej,
- Wykonywania przewozu osób taksówką albo w ramach przewozu okazjonalnego,
- Osoby objęte okresem próbnym, które nie ukończyły 18 lat, będą mogły przewozić inne osoby nieletnie wyłącznie w towarzystwie dorosłego doświadczonego kierowcy.
Dwa wykroczenia i wydłużają okres próbny. Trzeciego razu już nie będzie
Jeżeli kierowca w trakcie okresu próbnego popełni dwa wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji stwierdzone mandatem karnym, prawomocnym wyrokiem sądu lub orzeczeniem organu orzekającego w sprawie o naruszenie w postępowaniu dyscyplinarnym, wówczas starosta może doliczyć kolejne 2 lata okresu próbnego.
Trzeciej szansy na wydłużenie okresu próbnego już nie będzie. W takiej sytuacji starosta wydaje decyzję administracyjną o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami.
Wprowadzają dodatkowe i obowiązkowe kursy dla kierowców
Rewolucyjną zmianą jest wprowadzenie obowiązkowych kursów doszkalających po uzyskaniu prawa jazdy. W ten sposób ministerstwo chce doprowadzić do zmniejszenia wypadkowości wśród świeżo upieczonych kierowców. Dodatkowe szkolenia obowiązują m.in. w Danii – tam wszyscy kandydaci muszą przejść kurs jazdy po specjalnym torze obejmującym śliskie nawierzchnie. Teraz Polacy na własnej skórze i w kontrolowanych warunkach będą mogli przekonać się jak łatwo wpaść w poślizg i jak trudno sobie z nim poradzić.
– W okresie próbnym kierowca będzie zobowiązany odbyć kurs dokształcający w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz praktyczne szkolenie w zakresie zagrożeń w ruchu drogowym po upływie 4 miesięcy od dnia rozpoczęcia okresu próbnego, ale nie później niż przed upływem 12 miesięcy do dnia jego zakończenia. Po odbyciu szkolenia kierowca będzie zobowiązany przedstawić staroście zaświadczenia o ukończeniu szkolenia i kursu przed upływem okresu próbnego – czytamy w nowych przepisach.
Resort zauważa, że dziś Ośrodków Doskonalenia Techniki Jazdy jest ok. 51 i mają one 31 obiektów do prowadzenia takich kursów. Kiedyś było ich więcej, jednak niechęć wcześniejszych rządów do wdrożenia obowiązkowych szkoleń młodych kierowców doprowadziła je do bankructwa. Teraz ministerstwo zmienia przepisy i ODJT będą mogły prowadzić takie odpłatne szkolenia również na mocy porozumień z wojewódzkimi ośrodkami ruchu drogowego lub ośrodkami szkolenia kierowców spełniającymi dodatkowe wymagania.
Jak wygląda kurs doszkalający dla kierowców? To 3 godziny zajęć
Kurs dokształcający w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego obejmuje 2 godziny zajęć teoretycznych. Wykładowca przedstawia:
- czynniki mające wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego;
- osobiste i społeczne skutków wypadków drogowych;
- psychofizyczne aspekty kierowania pojazdem i uczestnictwa w ruchu drogowym.
Praktyczne szkolenie w zakresie zagrożeń w ruchu drogowym prowadzi odpłatnie ośrodek doskonalenia techniki jazdy. Godzina zajęć obejmuje:
- uświadomienie niebezpieczeństw wynikających z nadmiernej i niedostosowanej do warunków ruchu prędkości;
- kształtowanie postawy defensywnej u osoby szkolonej
Ile kosztuje dodatkowe szkolenie kierowcy?
Nowe przepisy zakładają, że kurs dokształcający z bezpieczeństwa ruchu drogowego ma kosztować nie więcej niż 100 zł. Z kolei opłata za praktyczne szkolenie w zakresie zagrożeń w ruchu drogowym nie może przekroczyć 200 zł za godzinę. Razem za nowy obowiązek kierowca zapłaci 300 zł.
Dla porównania dziś podstawowe szkolenie z bezpiecznej jazdynp. na torze Łódź kosztuje ok. 900 zł. Sześciogodzinny kurs w części praktycznej obejmuje m.in. hamowanie awaryjne na płycie poślizgowej czy jazdę po śliskim zakręcie (zapoznanie ze zjawiskiem poślizgu bocznego podsterownego i nadsterownego). Automobilklub Polski za podobne podszkolenie liczy sobie 850 zł.
Z kolei Skoda Auto Szkoła na Autodromie Poznań oferuje najtańsze szkolenie Safe Driving I stopnia za 1250 zł. Zajęcia trwają 7 godzin i obejmują 5 modułów (m.in. szarpak wprowadza auto w poślizg nadsterowny, nawadniane płyty poślizgowe oraz przeszkody wodne; uczestnicy uczą się, jak kontrolować samochód w awaryjnych sytuacjach na drodze).
Za to nie dostaniesz prawa jazdy
Nową przesłanką do odmowy wydania prawa jazdy i cofnięcia uprawnień będzie kierowanie pojazdem silnikowym bez uprawnień. Obecnie osoba z aktywnym 3-miesięcznym zakazem prowadzenia przyłapana za kierownicą dostaje wydłużenie kary do 6 miesięcy. Ostrzejsze przepisy za taki wybryk będą bezlitosne. Kierowanie pojazdem, pomimo zatrzymanego prawa jazdy, będzie karane cofnięciem uprawnień.
Rolnik pojedzie szybciej o 10 km/h
Przy okazji ministerstwo wprowadza także ukłon w stronę rolników. Nowe przepisy zwiększają dopuszczalną prędkości ciągników rolniczych z 30 km/h do 40 km/h. – Aktualnie ciągniki rolnicze charakteryzują się wysokimi parametrami bezpieczeństwa czynnego i biernego, co przeciwdziała wypadkom drogowym i uzasadnia zwiększenie dopuszczalnej prędkości poruszania się tych pojazdów – tłumaczy resort.
Od kiedy nowe przepisy dla kierowców?
Kiedy nowe przepisy wejdą w życie? Ministerstwo Infrastruktury zakłada, że projekt nowelizacji Prawa o ruchu drogowym zostanie przyjęty przez Radę Ministrów w I kwartale 2025 roku.