To bezprecedensowa sytuacja. Jeszcze nigdy rządowa Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) nie wyręczała głównego wykonawcy kontraktu w jego obowiązkach. Wczoraj urzędnicy de facto zaczęli ręcznie zarządzać budową zagrożonych odcinków trasy A2. China Overseas Engineering Group, która buduje dwa z pięciu odcinków autostrady z Łodzi do Warszawy, jest o krok od utraty kontraktu. Zagraniczne ramię China Railway Engineering – budowlanego giganta zza Wielkiego Muru, osiągającego ponad 20 mld dolarów przychodów rocznie – nie radzi sobie z realizacją 50 km autostrady za 1,3 mld zł.
Ostatnie ostrzeżenie
Wczoraj na biurkach chińskich menedżerów COVEC wylądowało drugie i ostatnie wezwanie do naprawy sytuacji. To pismo GDDKiA poprzedza zerwanie umowy na budowę drogi. Stanie się tak, jeśli strona chińska w ciągu tygodnia nie przedstawi wiarygodnego planu naprawczego, zawierającego gwarancje uregulowania należności wobec wykonawców i gwarancje możliwości dalszego finansowania inwestycji. Dziś chiński koncern zalega podwykonawcom kilkadziesiąt milionów złotych. Na znak protestu zeszli oni z placu budowy już w połowie maja.
Problemem z autostradą, która w maju 2012 r. ma połączyć Warszawę z Berlinem, zajął się wczoraj premier Donald Tusk. Spotkał się z ministrem infrastruktury Cezarym Grabarczykiem i kierownictwem Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Z naszych informacji wynika, że nie przebierał w słowach.
– Premier dał zgodę na bardzo odważne działania – relacjonuje „DGP” Radosław Stępień, wiceminister infrastruktury odpowiedzialny za drogi.
Niezależnie od toczących się procedur Ministerstwo Infrastruktury i GDDKiA pracują nad wariantami rezerwowymi. – Nadrzędnym celem jest utrzymanie terminu przejezdności autostrady na koniec maja 2012 r. – podkreśla Stępień.
Z naszych informacji wynika, że najpewniejszym wariantem na dziś jest kontynuowanie prac przez podwykonawców przebywających na budowie pod nadzorem GDDKiA.
Także według Konrada Jaskóły, szefa Polimeksu-Mostostalu, który buduje fragment B autostrady A2 rozdzielający „chińskie”odcinki trasy, to najbardziej prawdopodobny scenariusz.
– Jedyny realny, jeśli autostrada ma powstać w terminie. W każdym innym scenariuszu nie ma na to żadnych szans. Powtórzenie przetargu zajęłoby co najmniej 6 miesięcy. Wtedy na budowie będzie leżał już śnieg – mówi nam Konrad Jaskóła.
Jak dowiedział się „DGP”, GDDKiA przejmuje kontrolę nad prowadzeniem inwestycji już teraz. Wczoraj w warszawskiej siedzibie rządowej agencji doszło do spotkania z ponad dwudziestoma firmami, które w połowie maja przerwały prace na autostradzie. Kierownictwo GDDKiA jeszcze przed spotkaniem z premierem zapewniało polskie firmy, że otrzymają od dyrekcji zaległe pieniądze, i zachęcało je do powrotu do pracy.
– Jesteśmy w stanie rozliczać się z podwykonawcami z pominięciem chińskiego wykonawcy pod warunkiem rzetelnego udokumentowania wykonanych robót – usłyszeliśmy wieczorem w rządowej agencji.
Na miejscu prace ma koordynować dwóch kierowników projektu pod okiem tzw. inżyniera kontraktu, czyli konsorcjum firm konsultingowych nadzorujących inwestycję pod przewodnictwem spółki DHV.
Pospolite ruszenie
Rezerwowym rozwiązaniem jest zaangażowanie do budowy A2 wykonawców wszystkich pozostałych odcinków, czyli Polimeksu-Mostostalu, Budimeksu i Strabaga.
– Jesteśmy w stanie ściągnąć na A2 dodatkowe maszyny i pracowników – mówi „DGP” Dariusz Blocher, prezes Budimeksu. Żeby było to możliwe, GDDKiA musiałaby po wyrzuceniu Chińczyków z budowy przeprowadzić negocjacje z zaproszonymi firmami i podpisać kontrakt z wolnej ręki.
– Tak zrobiono już ze stadionem we Wrocławiu, kiedy pierwszy wykonawca nie radził sobie z prowadzeniem inwestycji. Podobny scenariusz i w tym wypadku jest możliwy do szybkiego zrealizowania – uważa Konrad Jaskóła.
Ściągnięcie Chińczyków na polskie budowy było pomysłem rządu Donalda Tuska na obniżenie cen dyktowanych przez koncerny budowlane, w większości kontrolowane kapitałowo przez zachodnie spółki. Kiedy ceny faktycznie zaczęły spadać, eksperci ostrzegali przed hurraoptymizmem.
Chińczycy wtargnęli na polski rynek z hukiem. W przetargu na budowę 50 km trasy zdeklasowali konkurencję, żądając 1,3 mld zł, czyli połowę zakładanego kosztu. Wyszło ok. 26 mln zł za 1 km autostrady. Po takich cenach nie buduje nikt na świecie. I chyba nie zbuduje, bo firmy sygnalizują, że A2 nie uda się dokończyć bez podniesienia wartości chińskiego kontraktu.