TEZA Pobieranie opłaty za zajęcie pasa drogowego jest obligatoryjne i rada gminy nie ma prawa ustanowić opłat w wysokości 0 zł, bo jest to zaniechanie pobierania tej opłaty, co w konsekwencji należy uznać za zniesienie obowiązku nałożonego przez ustawodawcę.
STAN FAKTYCZNY Rada Gminy Z. podjęła 27 października 2011 r. uchwałę w sprawie ustalenia opłat za zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg gminnych na terenie gminy Z. Przedmiotową uchwałą Rada Gminy Z. w par. 3 pkt 3 ustaliła stawkę opłaty rocznej za 1 mkw powierzchni pasa drogowego zajętego przez rzut poziomy urządzeń w zakresie umieszczenia urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych w wysokości 0,00 zł. Wojewoda uznał, że przedmiotowa uchwała w sposób istotny narusza prawo.
UZASADNIENIE Wojewoda uznał, że uchwała narusza zwłaszcza art. 40 ust. 8 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 19, poz. 115 z późn. zm.), zgodnie z którym organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego (j.s.t.), w drodze uchwały, ustala dla dróg, których zarządcą jest j.s.t., wysokość stawek opłaty za zajęcie 1 mkw. pasa drogowego. Natomiast zgodnie z unormowaniem zawartym w ust. 3 tego artykułu, za zajęcie pasa drogowego pobiera się opłatę. Powyższe regulacje wskazują, że zajęcie pasa drogowego jest związane z obowiązkiem odpłatności, czyli z wymiernym wydatkiem finansowym, którego wysokość, stosownie do ust. 11 art. 40 przedmiotowej ustawy ustala w drodze decyzji właściwy zarządca drogi przy udzielaniu zezwolenia na zajęcie pasa drogowego. W zaistniałej sytuacji pobieranie opłaty jest obligatoryjne i rada gminy nie miała prawa ustanowić opłat w wysokości 0 zł za zajęcie pasa drogowego, bo jest to zaniechanie pobierania tej opłaty, co w konsekwencji należy uznać za zniesienie obowiązku nałożonego przez ustawodawcę (vide wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 9 marca 2011 r., II SA/Go 70/11).
Dodatkowo należy wskazać, że ustawodawca nie przewidział zwolnienia z opłaty, której zakres przedmiotowy określony jest w art. 40 ust. 1 i 2 ustawy o drogach publicznych. Ustawodawca wprowadził jedynie możliwość zróżnicowania stawki opłat z uwagi na przesłanki wymienione w ust. 9 tego artykułu.
Reklama
Ponadto upoważnienie do nakładania opłat za zajęcie pasa drogowego miało na celu zapewnienie j.s.t. realnych dochodów z tych opłat, które miały w konsekwencji umożliwić realizację zadań z zakresu drogownictwa. Zgodnie z przyjętym stanowiskiem judykatury j.s.t. nie mogą rezygnować z przydzielonych im w drodze ustawy źródeł dochodu, ponieważ w taki sposób zmniejszają swoje potencjalne możliwości realizacji zadań (vide wyrok NSA w Warszawie z 13 stycznia 2003 r., I SA 2293/02).
Należało zatem stwierdzić nieważność stosownych postanowień uchwały.
Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody łódzkiego z 7 grudnia 2011 r., PNK-I.4131.1133.2011.