Nowe obowiązki i kary dla kierowców przyjęte. Masowo polecą prawa jazdy

Nowe przepisy dla kierowców. Utrata prawa jazdy za przekroczenie prędkości o 30 km/h

Kierowców czeka przykręcenie śruby. Wszystko przez nowe przepisy, które zamierzają wdrożyć w życie przedstawiciele Parlamentu Europejskiego i urzędnicy UE. Cel? Zmniejszenie liczby zabitych na europejskich drogach. Obecnie każdego roku ginie na nich ponad 20 tys. osób. Oto szczegóły zmian…

Utrata prawa jazdy za przekroczenie prędkości o 30 km/h w terenie zabudowanym – ten przepis może już niebawem mrozić krew w żyłach każdego kierowcy. Dziś w Polsce przekroczenie prędkości o 50 km/h w terenie kończy się zatrzymaniem uprawnień na trzy miesiące. Obniżenie limitu do 30 km/h oznaczałoby szybszą utratę prawa jazdy. Kolejny bat na kierowców jest ściśle związany z tym obostrzeniem.

Policja zatrzyma prawo jazdy? Kara ważna w całej Unii Europejskiej

– Obecnie, jeśli kierowca straci prawo jazdy w wyniku wykroczenia drogowego w innym kraju UE niż ten, który wydał mu prawo jazdy, w większości przypadków sankcja będzie miała zastosowanie tylko w kraju, w którym popełniono wykroczenie i nie będzie wiązać się z żadnymi ograniczeniami w pozostałej części UE – zauważają przedstawiciele PE i zamierzają to zmienić. Jakim cudem?

Informacja o czasowym zatrzymaniu prawa jazdy miałaby trafiać do Europejskiej Sieci Praw Jazdy (RESPER), czyli specjalnego systemu spinającego kraje UE. W ten sposób zakaz wydany np. w Polsce będzie obowiązywał we wszystkich państwach Unii. Zaproponowany mechanizm przewiduje, że służby będą miały 10 dni roboczych na informowanie się o dyskwalifikacji danego kierowcy i kolejne 15 dni na decyzję, czy zakaz prowadzenia pojazdów będzie obowiązywał w całej Unii. Przy czym kierowca o decyzji ma dowiedzieć się w ciągu 7 dni.

Rozszerzenie listy poważnych wykroczeń drogowych i nieuchronność kary

Przedstawicie PE chcą także by prowadzenie samochodu czy motocykla bez ważnego prawa jazdy dopisać do katalogu ciężkich wykroczeń drogowych. Taka lista już obejmuje m.in. jazdę pod wpływem alkoholu czy spowodowanie śmiertelnego wypadku drogowego.

– Nieuchronność kary ma ogromny wpływ na skuteczność jej oddziaływania – powiedziała dziennik.pl Maria Dąbrowska-Loranc, kierownik Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Instytutu Transportu Samochodowego. – Przepisy dotyczące dyskwalifikacji kierowców są częścią pakietu bezpieczeństwa ruchu drogowego przedstawionego przez Komisję Europejską w marcu 2023 roku. Pakiet zawiera przepisy dotyczące transgranicznej wymiany informacji o wykroczeniach drogowych, będące obecnie przedmiotem negocjacji. Instytut Transportu Samochodowego popiera to działanie. Stoimy na stanowisku, że jest to jeden z elementów dyscyplinowania kierowców – podkreśliła.

Nowe zasady oceny zdrowia kierowców. Chorują nie tylko seniorzy

Przedstawiciele PE zgodzili się na nowe zasady oceny zdrowia przed wydaniem lub odnowieniem prawa jazdy. Pierwotna propozycja mówiła o obowiązkowym badaniu lekarskim dla wszystkich kierowców co 15 lat, a w przypadku seniorów jeszcze częściej. Nastąpiła jednak zmiana akcji i w myśl przyjętych zapisów kierowca ma sam określać swoją zdolność do prowadzenia pojazdów (np. wypełniając formularz). Z kolei dany kraj UE samodzielnie miałby decydować, czy samoocena powinna zostać zastąpiona badaniem lekarskim z minimalnym zestawem kontroli m.in. wzroku i układu krążenia kierowców.

Prawo jazdy do wymiany. Kto i po jakim czasie?

Prawo jazdy kategorii B i A, czyli na samochód osobowy i motocykl, będzie ważne 15 lat. Kierowcy busów i samochodów ciężarowych dostaną prawo jazdy na 5 lat. Po tym okresie każdy będzie musiał wymienić dokument. Posłowie PE nie poparli za to skrócenia ważności praw jazdy dla seniorów. W pierwotnej propozycji Unia chciała, by 70-latkowie i starsi stawiali się na kontrolę co 5 lat – inaczej ich prawo jazdy traciłoby ważność.

Młodzi kierowcy na celowniku. Jakie zmiany w przepisach?

Zmiany dotkną także kierowców młodych wiekiem (i stażem). Planowane jest wprowadzenie dwuletniego okresu próbnego, podczas którego podlegaliby ograniczeniom, takim jak obniżony limit alkoholu we krwi i surowsze kary za niebezpieczną jazdę. To obostrzenie wydaje się właściwe, szczególnie że z danych Polskiego Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ITS wynika, że ta grupa kierujących powoduje 3-4 więcej wypadków niż kierowcy po 60 roku życia (w przeliczeniu na 10 tys. populacji).

Już 17-latek poprowadzi ciężarówkę

Parlament Europejski chce też rozwiązać problem niedoboru zawodowych kierowców. Przepisy mają zezwolić 18-latkom na uzyskanie prawa jazdy na prowadzenie ciężarówki lub autobusu z maksymalnie 16 pasażerami, pod warunkiem posiadania certyfikatu kompetencji zawodowych. Ponadto, 17-latkowie powinni również kwalifikować się do uzyskania prawa jazdy na samochody osobowe lub ciężarowe, jeśli towarzyszy im doświadczony kierowca.

Szkolenie i egzaminy kierowców także ma wyglądać inaczej niż obecnie

Nowe mają też być zasady szkolenia kierowców. Podczas nauki kursanci maja nauczyć się zwracania większej uwagi na pieszych, dzieci, rowerzystów i użytkowników hulajnóg elektrycznych. – Dlatego jazda w śniegu i na śliskiej nawierzchni, bezpieczne korzystanie z telefonu podczas jazdy, martwe pola, systemy wspomagające kierowcę i zapewnienie bezpiecznego otwierania drzwi pojazdu powinny być również częścią testów dla kierowców w celu uzyskania prawa jazdy – podkreśla PE.

Młody kierowca - nauka przez 2 lata i jazda z obniżoną prędkością

Reformy na poziomie prawa UE są zbieżne z rozwiązaniami polskich ekspertów. Instytut Transportu Samochodowego także dąży do wdrożenia zmian w przepisach dotyczących młodych kierowców.

– Interesującym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie dodatkowych szkoleń dla kierowców, umożliwiających jazdę z osobą towarzyszącą przez 2 lata przed uzyskaniem pełnych uprawnień, zgodnie z zasadą zaczynać naukę wcześniej, ale pod kontrolą – powiedziała Dąbrowska-Loranc.

Młody kierowca pod okiem dorosłego i zakaz jazdy od godziny 22.00 do 6.00

Eksperci ITS proponują też wprowadzenie dwóch ograniczeń dla młodych kierowców w pierwszych 2 latach po uzyskaniu prawa jazdy. Pierwsze to obniżenie dopuszczalnych limitów prędkości na różnych rodzajach dróg. Drugie rozwiązanie to zakaz samodzielnej jazdy w godzinach 22.00-6.00. Młody kierowca mógłby prowadzić w nocy jedynie w pod okiem osoby posiadającej prawo jazdy nie krócej niż 5 lat.