Nowelizacja ustawy cieszy również największe w Polsce skupy złomów. "Byliśmy ostatnim, poza Łotwą, krajem Unii Europejskiej, w którym VAT odprowadzał sprzedawca złomu, a nie nabywca" - mówi Bartłomiej Gruszczyński, dyrektor handlowy Olmetu, jednego z największych złomowisk na Śląsku.
Dotychczasowe przepisy powodowały, że Polska była rajem dla tzw. mafii złomowej. Proceder nieuczciwej konkurencji i wyłudzeń był bardzo prosty. Nieuczciwe firmy handlujące złomem kupowały towar z różnych źródeł, często nielegalnych, w wyniku czego na fakturach sprzedawcami były tzw. słupy, czyli właściciele firm, które w rzeczywistości nie prowadziły żadnej działalności. Słupami zazwyczaj zostawały osoby bezdomne lub bezrobotne, na które za niewielką opłatą rejestrowano przedsiębiorstwo. Firmy te następnie występowały o zwrot podatku VAT, który po sprzedaży nie był w ogóle odprowadzany do Urzędu Skarbowego. W taki oto sposób odbywał się fikcyjny obrót złomem, którego celem było nie tylko wyłudzanie VAT-u, ale również pranie brudnych pieniędzy.
Nieuczciwa konkurencja
Na funkcjonowaniu mafii złomowej traci nie tylko budżet państwa, ale również solidne firmy złomowe, które nie są w stanie konkurować cenowo z nieuczciwymi przedsiębiorstwami.
"Fikcyjne firmy skupują złom nawet po cenach wyższych niż nasze ceny sprzedaży do finalnych odbiorców, czyli hut. Mogą sobie na to pozwolić, gdyż (mając na uwadze zatrzymanie dla siebie VAT-u) proponują naszym dostawcom złomu wyższe ceny "dzieląc" się częścią nieodprowadzonego podatku VAT. Przykładowo załóżmy, że cena w skupie kształtuje się na poziomie 1000 zł netto. Nieuczciwa firma z każdej tony otrzymuje 23 proc. podatku VAT czyli 230 zł. Aby móc pozyskać złom skupuje go w cenie np. o 100zł wyższej niż cena rynkowa" - tłumaczy Oleś, pełnomocnik Olmetu.
Obecnie obowiązujące prawo, pozwala ukarać nabywcę towaru w sytuacji, gdy ten nie odprowadza VAT. Fiskus z tego przywileju chętnie skorzysta, bowiem łatwiej jest ścigać transparentnie działającą firmę, niż firmę "słupa".
"Nieuczciwa konkurencja wywarła zdecydowanie negatywny wpływ na całą branżę, w tym na jej wizerunek. Mamy jednak nadzieję, iż uczciwe firmy na czele z przedstawicielami Izby Przemysłowo-Handlowej Gospodarki Złomem odbudują zaufanie do branży złomowej. Póki co nasze wspólne działania doprowadziły do wprowadzenia w życie zmian w sposobie naliczania VAT" - dodaje Oleś.