Podatnik, jadąc na spotkanie z kontrahentem, przekroczył prędkość. Został ukarany przez policję mandatem w wysokości 500 zł. Nie obeszło się również bez punktów karnych.
– Czy wydatek na mandat mogę uwzględnić w kosztach podatkowych firmy – pyta pan Marek z Katowic.
Niestety nie. Wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji zawarte są w rozdziale XI kodeksu wykroczeń. Natomiast jako karę za wykroczenia kodeks przewiduje grzywnę.
Arkadiusz Juzwa, doradca podatkowy w Śląskim Centrum Podatków, przypomina, że podstawy do nakładania mandatów karnych zawarte są w kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia. W wypadkach wskazanych w ustawie i na zasadach w niej określonych uprawniony organ może nałożyć grzywnę w drodze mandatu karnego. Uprawnionym organem, który prowadzi postępowanie mandatowe, jest policja oraz inne organy, gdy przepis szczególny tak stanowi. Przykładem przepisu szczególnego jest w tym zakresie m.in. ustawa o strażach gminnych, która wśród uprawnień strażników wymienia nakładanie grzywien w postępowaniu mandatowym za wykroczenia.
– Mandaty karne nakładane za wykroczenia drogowe przez policję i straże gminne są formą grzywien orzekanych w sprawach o wykroczenia, które ustawodawca podatkowy wprost wyłącza z kosztów uzyskania przychodów – wyjaśnia Arkadiusz Juzwa.
Ekspert dodaje, że niezależnie od tego, w przypadku mandatów za wykroczenia drogowe problematyczne i tak byłoby ich uznanie za koszt podatkowy jako taki, biorąc pod uwagę związek tego rodzaju wydatków z przychodami podatnika. Jak podkreśla nasz rozmówca, dał temu wyraz naczelnik Podkarpackiego Urzędu Skarbowego w postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego z 18 lipca 2005 r. (nr PUS.I/423/ 37/05). Stwierdzono w niej, że wydatki na pokrycie zapłaconych w czasie odbywania podróży służbowych przez pracownika spółki mandatów za przekroczenie przepisów o ruchu drogowym nie pozostają w żadnym związku przyczynowym z konkretnym przychodem podatnika. Nie stanowią więc kosztu uzyskania przychodu.
Podstawa prawna
Art. 23 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.).
Art. 16 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397).