To obowiązek, inaczej 2000 zł. Zmiana zaskoczy 98 proc. kierowców

Nowy system zaskoczy kierowców. Teraz będzie jak w Niemczech czy Austrii

Kierowców w Polsce skontrolują urządzenia, jakie już wykorzystują służby w Niemczech, Austrii, Zjednoczonych Emiratach Arabskich i Arabii Saudyjskiej. Pierwszy raz Główny Inspektorat Transportu Drogowego do wyłapywania przejeżdżających na czerwonym świetle zastosuje kamery RedLight wyposażone m.in. sztuczną inteligencję i wideodetekcję.

Nowe instalacje RedLight w ramach dwóch przetargów dostarczy GITD firma Vitronic z Warszawy (spółka-córka przedsiębiorstwa Vitronic GmbH). Urządzenia pojawią się na skrzyżowaniach dróg krajowych oraz przejazdach kolejowych. Koszt montażu to odpowiednio ponad 10,8 mln zł i blisko 2 mln zł. W czym nowe kamery różnią się od dotąd stosowanych urządzeń?

Nowe kamery ze sztuczną inteligencją zobaczą więcej niż myślisz

Nowe kamery RedLight wyglądają jak budki dla ptaków z dwoma otworami, ale nie tylko kształtem różnią się od dotychczas stosowanych podłużnych przyrządów. Mają być łatwiejsze w montażu i eksploatacji, ponieważ nie wymagają fizycznego podłączenia do sygnalizacji świetlnej – zbędę stają się pętle indukcyjne lub czujniki piezoelektryczne. System umożliwia jednoczesne monitorowanie pojazdów na wielu pasach ruchu i może być łatwo rozbudowywany dzięki możliwości wyboru technologii opartej na wideo lub skanowaniu LiDAR (radar laserowy). Poza rejestracją przejazdu na czerwonym świetle kamery mogą wyłapywać przekroczenie prędkości.

Sztuczna inteligencja – technologia analizy obrazu oparta na algorytmach AI – pozwala rozróżniać samochody od pieszych czy rowerzystów. Dzięki temu kamery mogą wychwycić np. wymuszenie pierwszeństwa na przejściu dla pieszych. Wysoką jakość zdjęć, w tym dobrze widoczny wizerunek kierowcy, ma zapewnić doświetlenie podczerwone (IR) jak i światło widzialne dla ludzkiego oka (z filtrem przeciwdziałającym ewentualnemu zjawisku oślepiania kierujących pojazdami). Ponadto system może być również podłączony do sterowania sygnalizacją świetlną, aby automatycznie przełączyć się na czerwone światło i umożliwić pieszym przejście.

Wpada 98 proc. kierowców. Twarz rozpoznawalna na 99,7 proc. zdjęć

Z raportu GITD po testach kamer wynika, że nowe kamery RedLight przypadku skrzyżowań zapewniają poziom detekcji wykroczeń oraz skuteczność rozpoznawania wizerunku kierującego na poziomie ponad 98 proc. (w obu kryteriach). Łamanie przepisów na przejazdach kolejowych jest wykrywane z niemal 97-procentową skutecznością, a twarz sprawcy jest rozpoznawalna w ponad 99,7 proc. przypadków.

Gdzie ustawią nowe kamery RedLight?

Wiadomo też, gdzie pojawią się nowe kamery ze sztuczną inteligencją. 15 lokalizacji urządzeń GITD wytypował przy współpracy z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad oraz policją. Przy czym – zgodnie z przepisami - przed kontrolą nie będą ostrzegały żadne znaki.

Nowe urządzenia RedLight pojawią się na 10 skrzyżowaniach. Lista miejsc

• Małopolskie – miejscowość Targowisko, DK 94 – skrzyżowanie drogi krajowej nr 94 z drogą wojewódzką nr 963;
• Mazowieckie – Kożuszki-Parcele, DK 92
• Mazowieckie – Ołtarzew, DK 92 – skrzyżowanie drogi krajowej nr 92 z ul. Ceramiczną i Umiastowską
• Pomorskie – Tczew, DK 91 – skrzyżowanie Al. Solidarności, Jagiellońskiej i Wojska Polskiego
• Pomorskie – Malbork, DK 22 – skrzyżowanie Al. Rodła z 17 marca
• Śląskie – Czeladź, DK 94 – skrzyżowanie ul. Będzińskiej i Handlowej
• Śląskie – Wojkowice Kościelne, DK 86 – skrzyżowanie drogi krajowej nr 86 z ul. Zawodzie
• Wielkopolskie – Nekla, DK 92 – skrzyżowanie drogi krajowej nr 92 z ul. Dworcową i Powstańców Wielkopolskich
• Wielkopolskie – Wolsztyn, DK 32 – skrzyżowanie drogi krajowej nr 32 z ul. Powstańców Wielkopolskich
• Wielkopolskie – Kościelna Wieś, DK 12 – skrzyżowanie drogi krajowej nr 12 z ul. Ostrowską i Kościelną

Nowe systemy RedLight na przejazdach kolejowych

• Małopolskie – miejscowość Barwałd Dolny, DK 52
• Opolskie – Większyce, DK 45
• Wielkopolskie: Wymysłowo i DK 15; Łąkociny i DK 36 oraz Piaski i DK 11.

Jak działa system RedLight?

Po zakończeniu rozbudowy CANARD będzie prowadził kontrole na 60 skrzyżowaniach oraz 10 przejazdach kolejowo-drogowych. Posypią się kary za każde naruszenie.

– Kamery monitorujące skrzyżowanie śledzą tor poruszania się pojazdu i w przypadku niezastosowania się do zakazu wjazdu za sygnalizator rejestrują wykroczenie – wyjaśnia Wojciech Król z GITD. – Nagranie wraz z danymi umożliwiającymi identyfikację pojazdu, automatycznie zostaje przesłane Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym. Po analizie nagrania, do właściciela pojazdu ustalonego na podstawie danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów, wysyłana jest dokumentacja zawierająca komplet informacji o wykroczeniu, w tym czas i miejsce jego popełnienia, czas jaki upłynął od zapalenia się czerwonego światła oraz zdjęcia zdarzenia. Do korespondencji załączony jest druk oświadczenia, który należy wypełnić – tłumaczy.

Wskazanie sprawcy za wykroczenie drogowe. Przepisy dają trzy opcje

Obecnie właściciel pojazdu po otrzymaniu wezwania dotyczącego wykroczenia drogowego musi w nim zaznaczyć jedną z trzech opcji. Formularz do GITD należy odesłać w ciągu 7 dni od daty odbioru listu. W piśmie ma do wyboru:

• Oświadczenie nr 1: wypełnia osoba, która kierowała pojazdem w chwili wykroczenia;
• Oświadczenie nr 2: wypełnia właściciel/posiadacz pojazdu, który wskazuje komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie;
• Oświadczenie nr 3: wypełnia właściciel/posiadacz pojazdu, który nie wskazuje lub odmawia wskazania komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie.

W oświadczeniu można odmówić przyjęcia mandatu, jednak wtedy sprawa trafi do sądu z wnioskiem o ukaranie. Wypełnione dokumenty należy wysłać do 7 dni od otrzymania listu, w przeciwnym razie sprawa również trafi do sądu.

Tam kierowcy wpadają najczęściej

W 2024 roku system RedLight zamontowany na 47 skrzyżowaniach ujawnił ponad 60,5 tys. przejazdów na czerwonym świetle. Najwięcej kierowców wpadło w Łodzi (skrzyżowanie ul. Rokicińska i ul. Puszkina) – kamery ujawniły 6833 wykroczenia. Oto najbardziej zapracowane systemy RedLight:

• Łódź, ul. Rokicińska, A. Puszkina - 6833 wykroczenia;
• Kraków, Aleja Pokoju, ul. Nowohucka - 5041 wykroczeń;
• Kraków, ul. Tischnera, Brożka, Zakopiańska, Wadowicka - 3641 wykroczeń;
• Łódź, ul. Obywatelska, Al. Jana Pawła II - 3229 wykroczeń;
• Jelenia Góra, Al. Jana Pawła II, Grunwaldzka - 2641 wykroczeń.

Wśród lokalizacji nadzorowanych przez RedLight są przejazdy kolejowo-drogowe, na których żółte kamery obserwują zachowanie kierowców wobec sygnalizacji świetlnej zamontowanej przed zaporami. Także przed tymi urządzeniami nie ostrzegają żadne znaki. Jeśli ktoś nie poczeka kilku sekund do całkowitego podniesienia szlabanu (zapora skierowana w niebo od kątem 90 stopni) i przedwcześnie wjedzie na torowisko, to w myśl taryfikatora słono zapłaci za niecierpliwość. Zdarza się również, że kierowcy przejeżdżają przez tory nawet gdy pulsujące czerwone światło sygnalizatora zabrania wjazdu, ale szlaban jeszcze nie zaczął się zamykać.

Jaki jest mandat za przejazd na czerwonym świetle?

W obu sytuacjach wyłapią to nowe kamery, a sprawca dostanie mandat 2000 zł (4000 zł w recydywie) oraz 15 punktów karnych (dwa razy i kierowca traci prawo jazdy za przekroczenie dozwolonego limitu punktów). Z kolei za przejazd przez skrzyżowanie na czerwonym świetle grozi mandat 500 zł, ale to 15 punktów karnych powinno bardziej przemawiać do wyobraźni.

Zły kąt na przejeździe kolejowym? 15 punktów i mandat 2000 zł

Systemy RedLight na czterech przejazdach kolejowo-drogowych w 2024 roku złapały 12 277 kierowców. Najbardziej zapracowany zespół kamer działa w Warszawie (ul. Cyrulików) - od początku roku mandat 2000 zł i 15 punktów karnych dostało tam 4069 osób.

• Warszawa, ul Cyrulików - 4995 naruszeń;
• Wrocław, ul. Średzka - 4489 naruszenia;
• Wrocław, ul. Szczecińska - 2206 naruszeń;
• Radomsko - 587 naruszeń (od lipca 2024).