Rząd przyspiesza nowe przepisy dla kierowców. Oto kary, obowiązki i ułatwienia

Zmiany w prawie drogowym nabrały ekspresowego tempa. Można odnieść wrażenie, że żadna reforma dotycząca kierowców nie była tak szybko przepychana do wdrożenia w życie. Rada Ministrów dostała na biurko nowelizacje ustawy Prawo o ruchu drogowym, którą opracowało Ministerstwo Infrastruktury.

Reklama

Rządowy dokument niesie ze sobą nie tylko ostrzejsze sankcje, ale również obowiązki czy ułatwienia. Nowe zasady dotyczą m.in. redukcji punktów karnych, oznakowania samochodu okrągłymi naklejkami, utraty prawa jazdy, przestrzegania ograniczeń prędkości, okresu próbnego dla kierowców, wyprzedzania na drogach ekspresowych i autostradach czy obowiązku jazdy w kasku na hulajnodze oraz rowerze. Ale po kolei…

Prawo jazdy wg nowych zasad. Kierowca przez 6 miesięcy pod nadzorem

Przygotowana przez MI nowelizacja ustawy przewiduje przywrócenie wydawania prawa jazdy kategorii B osobom, które skończyły 17 lat i uzyskały pisemną zgodę rodziców lub opiekunów. Obecnie granicą jest pełnoletność, czyli 18 lat. Po zdobyciu prawa jazdy nieletni poprowadzi samochód wyłącznie na terytorium Polski (do ukończenia 18 lat). Na tym jednak nie koniec ograniczeń. Przez 6 miesięcy świeżo upieczony 17-letni kierowca będzie mógł prowadzić auto wyłącznie pod nadzorem dorosłego, doświadczonego kierowcy w wieku 25 l. Osoba towarzysząca na prawym fotelu musi mieć najmniej 5-letni staż posiadania prawa jazdy kat. B, w przeszłości nie podlegać zakazowi prowadzenia i za każdym razem musi być w całkowicie trzeźwa.

Na czym polega okres próbny dla kierowcy? Kto podlega nowym ograniczeniom?

Reklama

Po wydaniu prawa jazdy kategorii B ruszy okres próbny dla kierowców młodych wiekiem i stażem. W przypadku osoby, która uzyskała uprawnienia mając ukończone 18 lat potrwa on 2 lata. 17-letni "świeżak" z uprawnianiami to 3-letni okres próbny, jednak nie dłużej niż do ukończenia 20 lat. Starosta będzie mógł jednak przedłużyć okres próbny na kolejne 2 lata, jeżeli w tym czasie kierowca popełnił dwa wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji stwierdzone prawomocnym rozstrzygnięciem. Przy trzecim podejściu o przedłużenie okresu próbnego uprawnienia do kierowania zostaną cofnięte.

Obowiązkowa naklejka z przodu i z tyłu samochodu. Prawo jazdy oznaczone kodem

Prawo jazdy 17-latka będzie opisane specjalnym kodem. Wraz z nowelizacją wróci słynny "zielony listek" – samochód z tyłu i z przodu obowiązkowo trzeba będzie oznaczyć okrągłą naklejką barwy białej z zielonym symbolem liścia klonowego. Dzięki oznakowaniu dokumentów i naklejce na szybie samochodu spotkanie z policją podczas jazdy bez opiekuna ma zakończyć się utratą prawa jazdy i karą od 1500 zł w górę lub nawet aresztem.

Policja kontroluje kierowców samochodów ciężarowych, ciężarówka, TIR Policja kontroluje kierowców / Policja

Inny limit alkoholu i sztywne ograniczenia prędkości

"Młodych" kierowców w okresie próbnym będzie obowiązywał zerowy limit alkoholu (0,0 prom. w organizmie). Inne będą także ograniczenia prędkości:

  • 20 km/h w strefie zamieszkania,
  • 50 km/h na obszarze zabudowanym (nawet jeśli znaki pozwalają jechać szybciej),
  • 80 km/h poza obszarem zabudowanym,
  • 100 km/h na autostradzie i drodze ekspresowej dwujezdniowej.

Masz 13 punktów karnych? Idziesz na kurs i płacisz 300 zł

Kierowca, który w okresie próbnym przekroczy liczbę 12 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego będzie miał obowiązek ukończyć praktyczne szkolenie w zakresie zagrożeń w ruchu drogowym (przed upływem 12 miesięcy od dnia popełnienia naruszenia powodującego przekroczenie 12 punktów). W przypadku gdy prawomocne rozstrzygnięcie zapadło po upływie 9 miesięcy od dnia popełnienia naruszenia powodującego przekroczenie 12 punktów, kurs trzeba ukończyć przed upływem 3 miesięcy od daty uprawomocnienia się tego rozstrzygnięcia.

Z nowych przepisów wynika, że taki kurs ma trwać 1 godzinę. Cenę ustalono na sztywno i kierowca będzie musiał zapłacić 300 zł. Program szkolenia obejmuje następujące zadania:

1. Jazdę w zakręcie z różnymi prędkościami z:

  • Włączonym systemem stabilizacji toru jazdy czyli ESP. Kilka przejazdów zaczynając od prędkości 20 km/h z jednoczesnym zwiększaniem prędkości do takiego poziomu, w którym panowanie nad pojazdem jest utrudnione,
  • Wyłączonym (nieaktywnym) ESP. Kilka przejazdów zaczynając od prędkości 20 km/h z jednoczesnym zwiększaniem prędkości do takiego poziomu, w którym panowanie nad pojazdem jest utrudnione;

2) Hamowanie awaryjne na wprost pojazdem z włączonym (aktywnym) systemem ABS. Próby podczas jazdy z prędkością:

  • 30 km/h,
  • 40 km/h,
  • 50 km/h;

3) Hamowanie awaryjne w zakręcie podczas jazdy pojazdem z włączonym (aktywnym) ABS z prędkością:

  • 30 km/h,
  • 40 km/h,
  • 50 km/h.

Pojedziesz o 50 km/h szybciej za miastem i stracisz prawo jazdy. Nowe prawo dotknie 80 proc. kierowców

Ministerstwo Infrastruktury rozszerza także przepisy dotyczące zatrzymania prawa jazdy na 3 miesiące. W efekcie przekroczenie prędkość o ponad 50 km/h poza obszarem zabudowanym na drogach jednojezdniowych dwukierunkowych również zakończy się utratą prawka.

Wprowadzenie nowej przesłanki do ukarania kierowców resort uzasadnia statystykami. Wynika z nich, że do 80 proc. wszystkich wypadków dochodzi na drogach jednojezdniowych dwukierunkowych i właśnie tam zanotowano 87 proc. wszystkich ofiar śmiertelnych. W praktyce to oznacza, że nowe przepisy dotyczące rozszerzenia zasad zatrzymania prawa jazdy mogą dotyczyć aż 8 na 10 kierowców.

– Wyniki badań europejskiego projektu Baseline przeprowadzone przez Instytut Transportu Samochodowego pokazują, że aż 79 proc. polskich kierowców przekracza limity dozwolonych prędkości poza obszarem zabudowanym – powiedziała dziennik.pl Maria Dąbrowska-Loranc, kierownik Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ITS.

Przejazd na czerwonym świetle i pożegnaj prawo jazdy

Ministerstwo chce też ukrócić plagę wypadków na przejazdach kolejowo-drogowych. W myśl nowych przepisów kierujący pojazdem silnikowym lub motorowerem, który nie zastosuje się do sygnalizacji świetlnej nadającej sygnał czerwony, czerwony migający lub dwa na przemian migające sygnały czerwone na przejeździe kolejowym musi liczyć się z czasową utrata prawa jazdy.

Koniec zakazu wyprzedzania w nocy

Ministerstwo Infrastruktury zamierza także zmienić przepisy dotyczące wyprzedzania, a chodzi o tysiące kierowców samochodów ciężarowych. Przypominamy, że od 1 lipca 2023 roku obowiązuje ich zakaz wyprzedzania na autostradach i drogach ekspresowych o wyłącznie dwóch pasach ruchu przeznaczonych dla danego kierunku. W myśl obowiązującego prawa zakaz wyprzedzania się ciężarówek dotyczy pojazdów kategorii N2 (o masie całkowitej od 3,5 do 12 ton) i N3 (o masie całkowitej powyżej 12 ton). Przepisy obejmują również zespoły pojazdów o długości ponad 7 m, w tym samochody osobowe z przyczepą spełniające te kryteria.

Teraz resort infrastruktury doszedł do wniosku, że to restrykcyjne prawo należy złagodzić. Nowelizacja MI przewiduje, że samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t (kategorie N2 i N3) będą mogły wyprzedzać w nocy (od godziny 23:00 do 5:00). Skąd zmiana?

Ministerstwo wskazuje, że regulacje obowiązujące w innych państwach UE w zakresie zakazu wyprzedzania przez samochody ciężarowe zawierają tego rodzaju ograniczenie, tj. w zależności od części doby, w tym w porze nocnej. – Przykładem są wyłączenia zakazu wyprzedzania przez pojazdy ciężarowe w Niemczech, gdzie w zależności od landu są wyznaczone w ciągu dnia określone przedziały czasowe obowiązywania tego zakazu, co wiąże się z natężeniem ruchu w tych porach – wyjaśnia MI. Resort zapowiada również, że przez 2 lata od wejścia w życie zmiany dopuszczającej nocne wyprzedanie przez TIR-y resort będzie monitorować skutki złagodzenia prawa.

Ile masz punktów karnych? Nowe prawo i specjalny katalog

Nowe zasady dotyczące punktów karnych mają utemperować "starych" kierowców. Zmiany w prawie usuną możliwości redukcji punktów za najcięższe naruszenia popełnione w ruchu drogowym. Stąd na specjalnych kursach WORD będzie można kasować tylko te "oczka" przyznane za lżejsze wykroczenia. Specjalny katalog opracowany przez MSWiA zdecyduje, za co można zredukować maksymalnie 6 punktów karnych. Każde inne wykroczenie nieujęte w spisie zostanie uznane za najcięższe, czyli najbardziej godzące w bezpieczeństwo ruchu drogowego i nie podlega odpokutowaniu. Oznacza to możliwość szybszej utraty prawa jazdy ze względu na liczbę punktów karnych zebranych na koncie. Z wcześniejszych zapowiedzi ministerstwa można spodziewać się przynajmniej trzech sytuacji, w których nie będzie mowy o redukcji punktów:

  • Wyprzedzanie na przejściu dla pieszych – dziś 15 punktów karnych i mandat 1500 zł; 3 tys. w recydywie;
  • Przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h – teraz taryfikator za przekroczenie od 51 km/h do ponad 70 km/h przewiduje od 13 do 15 punktów karnych, mandat do 2500 zł; 5 tys. w recydywie;
  • Przejazd na czerwonym świetle – aktualnie grozi za to 15 punktów i mandat 500 zł.

Przekroczysz 24 punkty karne i prawo jazdy stracisz z automatu

Nowe zasady mają postawić do pionu kierowców wielokrotnie naruszających przepisy ruchu drogowego. Zmiany kasują obecny stan, w którym nie ma prawnej możliwości zatrzymania prawa jazdy w momencie przekroczenia liczby 24 punktów karnych przez starostę, a dopiero w przypadku zatrzymania dokumentu przy kontroli drogowej lub w związku z niepoddaniem się badaniu psychologicznego. W nowelizacji czytamy:

  • Starosta wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem w przypadku przekroczenia liczby 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego.

Kask obowiązkowy na rowerze i hulajnodze. Nowy obowiązek i 100 zł kary

Ustawa rozszerza obowiązek używania kasków przez kierującego rowerem, hulajnogą elektryczną, urządzeniem transportu osobistego w odniesieniu do osób, które nie ukończyły 16 roku życia. Do tego obowiązek zakładania w kasku będzie dotyczył dziecka w wieku do 7 lat przewożonego rowerem na dodatkowym siodełku zapewniającym bezpieczną jazdę. W kodeksie drogowym mówi o tym nowy art. 89a:

  • § 1. Kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad osobą, która nie ukończyła 16 roku życia, dopuszcza do kierowania przez nią rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego bez kasku ochronnego odpowiadającego właściwym warunkom technicznym, podlega karze grzywny od 20 do 100 złotych albo karze nagany;
  • § 2. Tej samej karze podlega ten, kto mając obowiązek opieki lub nadzoru nad osobą, która nie ukończyła 17 roku życia, dopuszcza do przewożenia przez nią na rowerze dziecka w wieku do lat 7 nieumieszczonego na dodatkowym siodełku zapewniającym bezpieczną jazdę lub bez kasku ochronnego odpowiadającego właściwym warunkom technicznym.

Karetki i samochody elektryczne razem pojadą buspasem. Jest już data

Resort zamierza również przywilejami zachęcić Polaków do zmiany auta spalinowego na samochód elektryczny. Stąd nowelizacja przedłuża do 31 grudnia 2027 r. możliwość poruszania się pojazdom elektrycznym i napędzanym wodorem po pasach ruchu dedykowanych autobusom. Z buspasów będą mogły także korzystać karetki, nawet jeśli nie mają włączonych sygnałów uprzywilejowania.

Drakońskie kary za nielegalne wyścigi, drfiting i jazdę motocyklem na jednym kole

Rząd zamierza też dobrać się do skóry "szybkich i wściekłych". Nowe przepisy wprowadzają definicję nielegalnego wyścigu. Z opisu urzędników wynika, że będzie to rywalizacja co najmniej dwóch kierowców, którzy chcą pokonać określony odcinek drogi, w jak najkrótszym czasie i z naruszeniem zasad bezpieczeństwa drogowego.

Karany ma być też drift, czyli jak wyjaśnia resort: celowe wprowadzenie pojazdu w poślizg lub doprowadzenie do utraty styczności z nawierzchnią, chociażby jednego z kół pojazdu, wykonane w trakcie ogólnodostępnego zgromadzenia, bez wymaganego zezwolenia. Przepis obejmie też motocyklistów, którzy jeżdżą na jednym kole (stójka).

Za organizację lub udział w nielegalnych wyścigach przewidziano karę od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Udział w takich imprezach – jako widz – nie będzie traktowany jako przestępstwo. Projekt przewiduje także podwyższenie dolnej granicy grzywny – z 500 zł do 1000 zł za tamowanie lub utrudnianie ruchu przez osobę, która uczestniczy w nielegalnym zgromadzeniu.

Do więzienia na 5 lat za przekroczenie prędkości

Kara od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności będzie także grozić za prowadzenie pojazdu poza nielegalnym wyścigiem, ale w sposób brawurowy i jednocześnie stwarzający zagrożenie. Chodzi o rażące naruszenie zasad bezpieczeństwa na drodze, przekroczenie dopuszczalnej prędkości co najmniej o połowę na autostradzie (co najmniej 210 km/h) lub na drodze ekspresowej albo co najmniej dwukrotnie na innej drodze (przekroczenie 180 km/h) oraz stworzenie zagrożenia bezpieczeństwa innej osoby.

Jeśli kierowca spowoduje wypadek śmiertelny albo ciężki uszczerbek na zdrowiu innej osoby – będzie podlegał karze od roku do 10 lat pozbawienia wolności. Przepis ten będzie dotyczył osób, które uczestniczą w nielegalnym wyścigu, prowadzą pojazd w sposób brawurowy lub naruszają zakaz prowadzenia pojazdów.

Konfiskata auta za załamanie zakazu prowadzenia pojazdów

Nowe rozwiązania mają wyeliminować z ruchu drogowego recydywistów, z wielokrotnymi zakazami prowadzenia pojazdów. Przepadek pojazdu, na podstawie wyroku sądowego, będzie możliwy także jeśli sprawca był trzeźwy, ale kierował pojazdem pomimo obowiązującego zakazu. W przypadku naruszenia zakazu prowadzenia pojazdów sąd będzie mógł warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

Nowe przepisy przewidują także, że sąd będzie mógł fakultatywnie zdecydować o przepadku pojazdu, gdy kierowca będzie mieć od 0,5 do 1,5 promila alkoholu we krwi. Jeśli stężenie alkoholu we krwi będzie przekraczać 1,5 promila, orzeczenie konfiskaty pojazdu będzie obowiązkowe.

Zapłacisz 10 000 zł kary i tracisz prawo jazdy na zawsze

Zmiany będą dotyczyły również wprowadzenia dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów, w przypadku skazania za niestosowanie się do orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów. Do tego nowe rozwiązania zakładają podniesienie dolnej granicy nawiązki, która orzekana jest obowiązkowo za niestosowanie się do zakazu prowadzenia pojazdów – z 5000 zł do 10 000 zł.

Kiedy nowe przepisy i zmiany wejdą w życie?

Prawo dotyczące młodych kierowców oraz punktów karnych przygotowane przez Ministerstwo Infrastruktury już po wakacjach trafić do Sejmu. Część zapisów zacznie obowiązywać 3 miesiące po ich ogłoszeniu, a niektóre po roku. Szybciej zacznie działać pakiet ostrzejszych sankcji (za drift i inne wybryki) przygotowany przez resort sprawiedliwości, MSWiA i policję – rząd zapowiada, że te przepisy wejdą w życie po 30 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Policja Policja kontroluje kierowcę / Policja