Tatra to jedna z najstarszych firm samochodowych na świecie. W 1850 roku małe rodzinne przedsiębiorstwo w Koprzywnicy (wtedy ta miejscowość nosiła nazwę Nesselsdorf) założył Ignac Sustala. Początkowo produkowano w nim powozy konne. Później asortyment rozszerzono o wagony kolejowe. W roku 1897 zbudowano tam pierwszy samochód osobowy Präsident. W następnym roku powstał pierwszy pojazd ciężarowy o nośności 2,5 t. Na początku przy produkcji aut używano silników Benza, potem zaczęto używać jednostek własnej konstrukcji. Firma szybko rozwijała się. Produkowano w niej głównie bardzo popularne nie tylko na czechosłowackich drogach pojazdy z silnikami chłodzonymi powietrzem. W latach 30. minionego wieku Tatra rozpoczęła produkcję modelu 87 z dość niezwykłą jak na tamte czasy aerodynamiczną karoserią.

To interesujące auto schodziło z taśm czeskiej firmy jeszcze w latach 50. W Koprzywnicy od roku 1934 zaczęto wytwarzać także silniki lotnicze oraz samoloty. Po drugiej wojnie światowej rozpoczęto wytwarzanie kolejnej aerodynamicznej, reprezentacyjnej limuzyny Tatra 603. To auto wyposażono w silnik V8 o pojemności 2,45 l i mocy około 105 KM. Każde auto ma jednak swój czas i chociaż model 603 produkowano do lat 70., to już wcześniej zaczęto w Koprzywnicy przygotowywać jego następcę.

Włoska karoseria dla czeskiego samochodu
Początki nowej Tatry 613 datuje się na koniec lat 60. Oczywiście, ten model miał także mieć aerodynamiczną karoserię, choć może już nie tak opływową, jak poprzednik. Zmieniała się moda i auta stawały się nieco bardziej kanciaste. Zachowano także koncepcję zamocowania chłodzonego powietrzem silnika V8 w tylnej części wozu. Przygotowano kilka prototypów, ale ostateczny kształt karoserii opracowała słynna włoska firma Carrozzeria Vignale z Turynu. Do Koprzywnicy z Włoch na początku 1969 roku przyjechały trzy pojazdy w wersjach: standard, lux oraz coupé. Pierwsze prototypy przeszły szereg wymagających testów - od morderczych prób na radzieckim poligonie doświadczalnym NAMI, poprzez testy aerodynamiki, aż po kompleksowe sprawdziany bezpieczeństwa nowego auta.

Oficjalnie Tatrę T613 zaprezentowano w lipcu 1973 roku na wystawie Autoprogres w Pradze, a na jesieni ruszyła seryjna produkcja tego samochodu. Auto wytwarzano aż do roku 1995, kiedy to zostało zastąpione przez ostatni osobowy samochód tej czeskiej firmy - Tatrę 700. W tym okresie doszło do pewnych modyfikacji silnika, wnętrza i karoserii. Po każdej takiej operacji zmieniały się oznaczenia pojazdów.

Te najważniejsze to T613-2 (prezentowana na naszych zdjęciach), T613-3, T613-4 oraz T613-S. Główną jednostką napędową był 8-cylindrowy, widlasty silnik o pojemności 3,5 l i mocy 165 KM. Później w małych seriach pojawiły się silniejsze jednostki o większej pojemności oraz z wtryskiem paliwa, co pozwoliło osiągnąć 200 KM. Prędkość tych aut dochodziła do 230 km/h (typowe modele osiągały 190 km/h). Skrzynia biegów była 4-przełożeniowa, dopiero w końcu produkcji zaczęto stosować 5-biegową. Tatra 613 była przeznaczona dla pięciu osób, jednak tylne siedzenie miało na środku podwyższenie.

Luksusowe wersje, jak np. T613-S, były - pomimo przedłużonego o 150 mm rozstawu osi - przeznaczone tylko dla 4 osób, co pozwalało na podróżowanie w większym komforcie. Natomiast topową wersję T613 MiLong można było zamawiać z wyposażeniem według własnego życzenia. Model 613 był przede wszystkim wytwarzany jako sedan. Z taśm produkcyjnych schodziły także inne wersje: coupé, kabriolet, long z przedłużonym rozstawem osi, specjalne dwumiejscowe pojazdy dla ratowników i straży pożarnej, sanitarne czy dla policji. Od pierwszego Grand Prix Węgier Formuły 1 na Hungaroringu w roku 1986 przez kilka lat to właśnie Tatry 613 pełniły funkcję samochodów ratunkowych na torze.

Prezydent na początek, prezydent na koniec.
Na bazie zespołów opisywanego modelu powstało także kilka sportowych prototypów. Jednym z najbardziej udanych była MTX Tatra V8 z roku 1991. Inny sportowy pojazd, Tatra Ecorra, jeszcze dziś ściga się na czeskich torach.

W ciągu ponad 20 lat produkcji wyprodukowano blisko 10 tysięcy Tatr 613. Z biegiem lat na chodzie jest ich coraz mniej. To sprawa przede wszystkim słabej odporności na korozję karoserii auta oraz coraz mniejszej dostępności części zamiennych. Następcą modelu T613 miał być samochód o nazwie, która rozpoczęła automobilową historię małej rodzinnej firmy z Koprzywnicy. Niestety, nowy Prezident nie wyszedł poza stadium prototypu.

Tu znajdziecie pełne archiwum "Auto Świata". Polecamy.

















Reklama