TEZA Na podstawie art. 86 ust. 4 pkt 7 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2010 r. (art. 3 ust. 2 pkt 7 ustawy z 16 grudnia 2010 r. nowelizującej ustawę o VAT (Dz.U. nr 247, poz. 1652) w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2012 r. i art. 86a ust. 3 ustawy o VAT w brzmieniu od 1 stycznia 2013 r.) podatnikom, których przedmiotem działalności jest odprzedaż samochodów osobowych, pełne odliczenie VAT będzie przysługiwało przy nabyciu tzw. samochodów demonstracyjnych. Przy nabyciu zaś samochodów przeznaczonych po ich zakupie dla celów służbowych prowadzonej działalności zastosowanie będą miały ograniczenia wynikające z art. 86 ust. 3 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2010 r.
STAN FAKTYCZNY Spółka jest dilerem samochodów. Pojazdy kupione przez spółkę są więc generalnie traktowane jako towar handlowy i służą dalszej odprzedaży. Spółka odlicza 100 proc. VAT naliczonego przy nabyciu tych aut. Są one wprowadzane do ewidencji środków obrotowych spółki. Niektóre z nich używane są w okresie nie dłuższym niż rok (licząc od daty rejestracji) w celach demonstracyjnych (np. do jazd próbnych, w celu zaprezentowania potencjalnemu nabywcy) lub udostępniane są pracownikom jako samochody służbowe oraz w ograniczonym zakresie do jazd prywatnych.
Zdarza się też, że część pojazdów wykorzystywanych jest przez spółkę przez okres dłuższy niż 12 miesięcy, a potem stają się one środkami trwałymi.
UZASADNIENIE Problem dotyczy rozliczenia VAT w przypadku nabycia samochodów demonstracyjnych oraz samochodów wykorzystywanych do celów służbowych.
Sąd wyjaśnił, że w tym pierwszym przypadku prawo do odliczenia VAT nie będzie ograniczone do 60 proc. ich wartości. Oznacza to, że spółka będzie mogła od samochodów demonstracyjnych odliczyć 100 proc. VAT, tak jak od innych samochodów przeznaczonych bezpośrednio do sprzedaży. Możliwość pełnego odliczenia VAT wynika z tego, że skarżąca prowadzi działalność polegającą na odsprzedaży samochodów.
Reklama
Co więcej, jak uzasadniał sąd, pojazdy demonstracyjne poprzez samo oferowanie ich do sprzedaży z możliwością jazd próbnych przed zakupem przez klientów nie tracą waloru towarów handlowych do dalszej odprzedaży. Jedynie specyfika handlu samochodami osobowymi w powiązaniu z przepisami o ruchu drogowym i o obowiązkowych ubezpieczeniach OC wymaga, aby pojazdy te zostały zarejestrowane, skoro jazdy próbne mają odbywać się na drogach publicznych. Nie zmienia to jednak ich charakteru jako osobowych pojazdów samochodowych oferowanych do sprzedaży, a nieprzeznaczonych na cele służbowe przedsiębiorstwa prowadzonego przez podatnika lub prywatne jego pracowników.
Inaczej jednak wygląda sprawa rozliczenia VAT w przypadku samochodów przeznaczonych od razu po ich zakupie do jazd służbowych pracowników. W tym przypadku prawo do pełnego odliczenia VAT nie przysługuje. Z przepisów o VAT nie wynika jednoznacznie, czy pełne odliczenie podatku naliczonego od nabytych samochodów osobowych dotyczy wszystkich tych przypadków, gdy przedmiotem działalności podatnika jest odprzedaż nabytych przez niego samochodów osobowych, czy też dotyczy ono tylko tych, które oferowane są do dalszej odprzedaży i nie pełnią jednocześnie u niego funkcji pojazdów służbowych. Zdaniem sądu aby prawidłowo zastosować przepisy, trzeba dokonać wykładni systemowej i celowościowej. Zasadą jest pełne odliczenie VAT. Od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2012 r. odliczyć można jednak 60 proc. wartości auta, ale nie więcej niż 6 tys. zł. Od tej zasady są wyłączenia, które dotyczą m.in. takich podmiotów jak spółka (dilerów samochodowych). Wyjątek od ograniczenia prawa do odliczenia – wskazał sąd – ma charakter przedmiotowo-podmiotowy. Dotyczy on nabycia samochodu osobowego przeznaczonego do dalszej odprzedaży, ale wyłącznie w sytuacji, gdy jest to przedmiotem nie tylko statutowej, lecz także faktycznej działalności podatnika. Trudno byłoby znaleźć podstawy dla pełnego odliczenia podatku w przypadku samochodów osobowych zakupionych dla celów służbowych wyłącznie przez ich dilerów. Ich sytuacja w tym zakresie, to znaczy gdy udostępniają samochody swoim pracownikom, jest bowiem identyczna jak innych podatników.
Wyrok WSA w Poznaniu z 18 stycznia 2012 r., sygn. akt I SA/Po 783/11, nieprawomocny.
